Διαστήματα Ηλιοφάνειας: Σεπτεμβρίου 2019

Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2019

Πάντα ήμουν εκεί που δεν έπρεπε να είμαι

Κείμενο της Νίνας Γεωργιάδου για τον θάνατο του 5χρονου αγοριού στη Μόρια, που παίζοντας κρύφτηκε σε ένα χαρτόκουτο και παρασύρθηκε από φορτηγό, για όλα τα προσφυγόπουλα και όλα τα παιδιά

πηγή: tvxs.gr
και επίσης εδώ

φωτο του Γιάννη Μπεχράκη

Όταν μπήκα μέσα στην κοιλιά της μάνας μου, την άκουσα να λέει, "... δεν έπρεπε τώρα, μέσα στον πόλεμο, να είναι εκεί". Έμεινα όμως κάμποσους μήνες στη ζεστή λίμνη της και ήταν όμορφα, κι ας άκουγα από μακριά κρότους, εκρήξεις και κλάματα. Ήξερα πως, όσο κούρνιαζα στο βυθό της λίμνης της κι ανέπνεα με τον ομφάλιο αναπνευστήρα, ούτε θα κρύωνα, ούτε θα πεινούσα.

Όταν της μάνας μου τής κοβόταν από το φόβο η ανάσα, δεν υπήρχε τρόπος ν' ανασάνω κι εγώ από εκείνο το σωλήνα. Μα την έσπρωχνα λίγο, και πάλι θυμόταν πως ήμουν εκεί που δεν έπρεπε να είμαι. Ρουφούσε τότε μ ένα λυγμό τον αέρα και μού τον έστελνε και όλα ήταν όπως πριν, κι ας κουβαλούσαν εκείνες οι ανάσες κάτι βαρύ. Όταν όμως η μάνα μου με χάιδευε, ακουμπώντας το άσπρο δέρμα της κοιλιάς της, ένοιωθα πως με συγχωρούσε που ήμουν εκεί, και ήταν όμορφα, κι ούτε που φοβόμουν τους κρότους, τις εκρήξεις και τα μακρινά κλάματα.

Όταν γεννήθηκα κάπου - η μάνα μου τον είπε "ξένο τόπο" - και σκαρφάλωσα απ' τη λίμνη της κοιλιάς της στο στήθος της, εκείνη μού ψιθύρισε, "δεν έπρεπε να 'ρθεις τώρα στον κόσμο". Καθώς την είδα χλωμή από τους πόνους του ερχομού μου και δακρυσμένη από ένα πόνο άλλο, σκέφτηκα πως δεν θα το έκανα αν ήξερα πόσο θα τη λυπήσω - ας έμενα κι άλλο, μαμά, στο μέσα κόσμο σου που ήταν ζεστά κι αθόρυβα.

Μα βρέθηκα εκεί δίχως πια να μπορώ να το αποτρέψω. Όταν το σπίτι μας έγινε σμπαράλια απ' τη βόμβα, άκουσα την έκρηξη, τον κρότο και τις φωνές, δυνατά και άγρια. Νόμιζα πως κουφάθηκα. Ή πως πέθανα, κι ας μην ήξερα τι είναι να πεθαίνεις. Και τότε σκέφτηκα μόνος μου, "μάλλον δεν έπρεπε να είμαι τώρα εδώ". Όπως κατρακυλούσαν οι τοίχοι στο πάτωμα, μ' έναν ήχο τρομακτικά πρωτόγνωρο, εγώ ήμουνα άντρας και δεν ήθελα να κλάψω, αλλά κατουρήθηκα κι ευχήθηκα, μια φορά από φόβο κι άλλη μια από ντροπή, να μην ήμουν εκεί.

Τη νύχτα που περνούσαμε με βάρκα ένα μαύρο και άγριο νερό που δεν έμοιαζε καθόλου με τη λίμνη της μάνας μου, αυτός που πήρε τα λεφτά, πήρε και τα ρούχα μου κι' ένα παιχνίδι που δεν το έλιωσε η βόμβα - και το κουβαλούσα μήνες για να θυμάμαι πως είμαι παιδί - και τα πέταξε στη θάλασσα. Κάτι είπε η μάνα μου "για το παιδί", κι αυτός τής απάντησε πως δε θέλει περιττά βάρη. Έσκυψε μάλιστα πιο κοντά στο πρόσωπο της και σφύριξε, "αν ήσουν μόνη"... Και μετά, καθώς μ' έσφιγγε η μάνα μου, τής είπε κι' αυτός πως δεν έπρεπε να ήμουν εκεί.

Όταν έβρεχε στο στρατόπεδο του ξένου τόπου και το αντίσκηνο γέμιζε νερά, σκέφτηκα πως κι εγώ και η μάνα μου δεν έπρεπε να είμαστε εκεί. Όμως, όταν η βόμβα κάνει το σπίτι σου χώμα, βρίσκεσαι εκεί που δεν θα έπρεπε να είσαι. Δεν τής είπα όμως τίποτα για να μην τη λυπήσω, γιατί εγώ ήξερα καλά τι σημαίνει να είσαι εκεί που δεν πρέπει να είσαι. Την πρώτη μέρα που με πήγε στο σχολείο, κάποιοι ούρλιαζαν, κι ένας μάς έσπρωξε και είπε πως δεν είχα καμιά δουλειά να είμαι εκεί. Εκείνη τη φορά θύμωσα. Ήξερα πως το σχολείο είναι για τα παιδιά, και πως ήμουν κι εγώ ένα παιδί, και ήταν ίσως η μοναδική φορά που ήμουν εκεί που έπρεπε να είμαι.

Μια μέρα που η μάνα μου κοιτούσε συννεφιασμένη έναν αριθμό, τη ρώτησα τι είναι. Μού είπε, "να μη βγάζεις τη ζακέτα, αν κρυώσεις δεν έχουμε αριθμό, μάς έβγαλαν από τη λίστα, είπαν πως δεν έπρεπε να είμαστε εκεί"! Εγώ αυτό δεν το κατάλαβα αλλά τής υποσχέθηκα πως δεν πρόκειται να κρυώσω ποτέ, κι αν το αντίσκηνο ήταν υγρό και παγωμένο, θα έβρισκα για να παίζω μια μεριά ζεστή, κι ας έλεγε όποιος ήθελε ότι δεν θα έπρεπε να είμαι εκεί.

Όταν το χαρτόκουτο μου πατήθηκε κι εγώ πήρα με δυσκολία μια τελευταία ανάσα, κι έψαχνα απελπισμένα να βρω τον ομφάλιο αναπνευστήρα της μάνας μου, κι έσπρωξα το χαρτόκουτο για να την κάνω ν' ανασάνει και να με θυμηθεί και να ρουφήξει μ' ενα λυγμό τον αέρα που χρειαζόμουν, ένοιωσα μόνο για μια ελάχιστη στιγμή πως πάλι βρέθηκα εκεί που δεν θα έπρεπε να είμαι.

Και τώρα εδώ, μακριά απ τη μάνα μου, το αντίσκηνο, τη λίστα με τους αριθμούς, μακριά απ' όλα, δεν νιώθω πια τίποτα μα το ξέρω, καλύτερα από κάθε άλλη φορά, πως είμαι κάπου που δεν θα έπρεπε να είμαι.

Σχετικοί σύνδεσμοι

Πάει το παιδί

Extension - Άποψη: Η πολιτική που αναφέρεται στο μεταναστευτικό και στο προσφυγικό ανατίθεται από την κυβέρνηση της ΝΔ στο υπουργείο προστασίας του πολίτη. Μπορεί να πει κανείς ότι δεν χρειάζεται υπουργείο μεταναστευτικής πολιτικής, αλλά το ότι η μεταναστευτική πολιτική γίνεται αντικείμενο της αστυνομίας είναι μια βαθειά ακροδεξιά πολιτική (ηχητικό -- stokokkino.gr/article).

Μυρτώ Ξανθοπούλου: Το μεταναστευτικό χωρίς παρωπίδες

πρόσφυγες στην Λέσβο: https://www.stonisi.gr/prosfyge και stonisifb -- (Stratis Balaskas)

tvxs.gr: πρόσφυγες -- προσφυγικό

(φωτο Rober Astorgano)

Μωρό σε χαρτόκουτο στην Ειδομένη

Filikaki

"I am as a dolphin born into a concrete pool; who has never known anything better yet yearns for the open sea; Perhaps a seabird's feather once landed in my pool; and instinct knew the odour of the place where I should be"...

Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου 2019

Brazilian indigenous people: A Message to the World

https://bit.ly/2lXLJZh

Mon 2 Sep 2019, Raoni Metuktire* wrote:

We the peoples of the Amazon, are full of fear. Soon you will be too.

You destroy our lands, poison the planet and sow death, because you are lost. And soon it will be too late to change.

Greek version at https://filikaki-blog.blogspot.com/2019/09/kayapo-raoni-metuktire.html

For many years we, the indigenous leaders and peoples of the Amazon, have been warning you, our brothers who have brought so much damage to our forests. What you are doing will change the whole world and will destroy our home – and it will destroy your home too.

We have set aside our divided history to come together. Only a generation ago, many of our tribes were fighting each other, but now we are together, fighting together against our common enemy. And that common enemy is you, the non-indigenous peoples who have invaded our lands and are now burning even those small parts of the forests where we live that you have left for us. President Bolsonaro of Brazil is encouraging the farm owners near our lands to clear the forest – and he is not doing anything to prevent them from invading our territory.

We call on you to stop what you are doing, to stop the destruction, to stop your attack on the spirits of the Earth. When you cut down the trees you assault the spirits of our ancestors. When you dig for minerals you impale the heart of the Earth. And when you pour poisons on the land and into the rivers – chemicals from agriculture and mercury from gold mines – you weaken the spirits, the plants, the animals and the land itself. When you weaken the land like that, it starts to die. If the land dies, if our Earth dies, then none of us will be able to live, and we too will all die.

Why do you do this? You say it is for development – but what kind of development takes away the richness of the forest and replaces it with just one kind of plant or one kind of animal? Where the spirits once gave us everything we needed for a happy life – all of our food, our houses, our medicines – now there is only soya or cattle. Who is this development for? Only a few people live on the farm lands; they cannot support many people and they are barren.

So why do you do this? We can see that it is so that some of you can get a great deal of money. In the Kayapo language we call your money “piu caprim”, “sad leaves”, because it is a dead and useless thing, and it brings only harm and sadness.

When your money comes into our communities it often causes big problems, driving our people apart. And we can see that it does the same thing in your cities, where what you call rich people live isolated from everyone else, afraid that other people will come to take their piu caprim away from them. Meanwhile other people starve or live in misery because they don’t have enough money to get food for themselves and their children.

But those rich people will die, as we all will die. And when their spirits are separated from their bodies their spirits will be sad and they will suffer, because while they are alive they have made so many other people suffer instead of helping them, instead of making sure that everyone else has enough to eat before they feed themselves, which is our way, the way of the Kayapo, the way of indigenous people.

You have to change the way you live because you are lost, you have lost your way. Where you are going is only the way of destruction and of death. To live you must respect the world, the trees, the plants, the animals, the rivers and even the very earth itself. Because all of these things have spirits, all of these things are spirits, and without the spirits the Earth will die, the rain will stop and the food plants will wither and die too.

We all breathe this one air, we all drink the same water. We live on this one planet. We need to protect the Earth. If we don’t, the big winds will come and destroy the forest.

Then you will feel the fear that we feel.

Source: https://www.theguardian.com/commentisfree/2019/sep/02/amazon-destruction-earth-brazilian-kayapo-people

*Raoni Metuktire is an environmentalist and chief of the indigenous Brazilian Kayapo people

Relative link: Brazilian indigenous speak out as Amazon fires rage

The same in Greek (translated by ΠΕΛΙΤΙ) here: https://peliti.gr/oi-aftochthones-tis-vrazilias-miloun/

Filikaki

Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου 2019

Μήνυμα του αρχηγού των ιθαγενών Kayapo του Αμαζονίου Raoni Metuktire στον "αναπτυγμένο" κόσμο

Εμείς οι άνθρωποι του Αμαζονίου είμαστε γεμάτοι φόβο. Σε λίγο θα φοβάστε το ίδιο κι' εσείς.

Καταστρέφετε τη γη μας, δηλητηριάζετε τον πλανήτη και σπέρνετε τον θάνατο γιατί έχετε χάσει τον σωστό δρόμο. Και σε λίγο, θα είναι πολύ αργά για να τον ξαναβρείτε.

Ο Raoni Metuktire είναι αρχηγός της Βραζιλιάνικης φυλής των Kayapo

Original text in English at https://bit.ly/2lHEwwe

Άνθρωποι ξενοφερμένοι στη γη μας, έχετε καταπατήσει τα εδάφη μας και τώρα καίτε ακόμα και εκείνα τα μικρά κομμάτια δάσους που μάς έχουν απομείνει για να ζήσουμε.

Εδώ και πολλά χρόνια, εμείς οι ιθαγενείς, ο λαός του Αμαζονίου και οι κυβερνήτες του, σάς έχουμε προειδοποιήσει, έχουμε προειδοποιήσει εσάς, τα αδέλφια μας που έχετε προξενήσει τόσο μεγάλη καταστροφή στα δάση μας. Αυτά που κάνετε θα αλλάξουν ολόκληρο τον κόσμο και θα γκρεμίσουν το σπίτι μας - θα γκρεμίσουν όμως και το δικό σας το σπίτι.

Παραμερίσαμε όλα αυτά που μάς χωρίζουν για να ενωθούμε. Μόλις πριν από μια γενιά, πολλές από τις φυλές μας μάχονταν η μία την άλλη, όμως τώρα είμαστε όλοι μαζί ενωμένοι απέναντι στον κοινό μας εχθρό. Και αυτός ο κοινός εχθρός είσαστε εσείς, οι ΜΗ ιθαγενείς, που έχετε καταπατήσει τα εδάφη μας και τώρα καίτε ακόμα και τα εκείνα τα μικρά κομμάτια δάσους που μάς έχουν απομείνει για να ζήσουμε. Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Μπολσονάρο ενθαρρύνει τους κτηνοτρόφους που ζούν κοντά στα μέρη μας να καθαρίσουν το δάσος - και δεν κάνει τίποτα για να τους εμποδίσει να παραβιάζουν τον ζωτικό μας χώρο.

Σάς κάνουμε έκκληση να σταματήσετε αυτό που κάνετε, να σταματήσετε την καταστροφή, να σταματήσετε την επίθεση στα πνεύματα της Γης μας. Όταν αποψιλώνετε τα δάση, προσβάλλετε τα πνεύματα των προγόνων μας. Όταν κάνετε εξορύξεις ψάχνοντας για ορυκτά, τρυπάτε την ίδια την καρδιά της Γης. Και όταν σκορπάτε δηλητήρια στο έδαφος και στα ποτάμια - γεωργικά απόβλητα και υδράργυρο από τα μεταλλεία χρυσού - αποδυναμώνετε τις ψυχές των φυτών και των ζώων και το έδαφος. Και όταν αποδυναμώνετε το έδαφος με αυτόν τον τρόπο, τότε αυτό αρχίζει να πεθαίνει. Και αν το έδαφος πεθάνει, αν η Γη μας πεθάνει, τότε κανένας από εμάς δεν θα μπορεί πια να ζήσει, και θα πεθάνουμε και όλοι εμείς.

Γιατί το κάνετε αυτό; Εσείς αυτό το λέτε "ανάπτυξη" - αλλά τι είδους ανάπτυξη εξανεμίζει όλον τον πλούτο του δάσους για να βάλει στη θέση του ένα μονάχα είδος φυτού και ένα μονάχα είδος ζώου; Εκεί όπου τα πνεύματα κάποτε μάς πρόσφεραν όλα τα απαραίτητα για μια ευτυχισμένη ζωή - όλη μας την τροφή, την στέγη, τα γιατρικά μας - τώρα υπάρχουν μονάχα σόγια και αγελάδες. Ποιον θα οφελήσει μια τέτοια ανάπτυξη; Λίγοι μόνον άνθρωποι ζουν εκεί που είναι οι φάρμες, και αυτοί δεν μπορούν να παράγουν τα απαραίτητα αγαθά για τους πολλούς.

Γιατί λοιπόν το κάνετε αυτό; Καταλαβαίνουμε ότι αυτό γίνεται γιατί μερικοί από εσάς κερδίζετε μεγάλα χρηματικά ποσά. Εμείς οι Kayapo, στην γλώσσα μας αποκαλούμε τα λεφτά σας "piu caprim" που σημαίνει "sad leaves"* γιατί είναι ένα ψόφιο και άχρηστο πράγμα που φέρνει μόνο πόνο και δυστυχία.

Όταν τα χρήματα σας έρχονται στις δικές μας κοινότητες, δημιουργούν συνήθως μεγάλα προβλήματα και χωρίζουν τους ανθρώπους. Και βλέπουμε ότι αυτό συμβαίνει και στις δικές σας πολιτείες, όπου οι πλούσιοι ζούν απομονωμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο γιατί φοβούνται μην τους πάρουν τα λεφτά τους. Ενώ την ίδια στιγμή, άλλοι άνθρωποι λιμοκτονούν ή ζουν μέσα στην μιζέρια γιατί δεν έχουν αρκετά για να συντηρήσουν τον εαυτό τους και τα παιδιά τους.

Όμως κι' οι πλούσιοι κάποια μέρα θα πεθάνουν όπως πεθαίνουμε όλοι μας. Και όταν οι ψυχές θα χωριστούν από το σώμα τους, θα βασανίζονται μέσα στην θλίψη γιατί, όσο ήταν ζωντανοί, έκαναν τόσους πολλούς ανθρώπους να υποφέρουν αντί να τους βοηθούν, αντί να νοιαστούν ώστε να υπάρχει αρκετό φαγητό για τον καθέναν προτού χορτάσουν τον εαυτό τους, έτσι όπως νοιαζόμαστε εμείς, έτσι όπως φροντίζουμε να ζούμε εμείς οι ιθαγενείς, εμείς οι Kayapo.

Πρέπει ν' αλλάξετε τρόπο ζωής γιατί είσαστε χαμένοι, έχετε χάσει τον δρόμο. Ο δρόμος ο δικός σας οδηγεί μονάχα στον αφανισμό και στον θάνατο. Για να μπορέσετε να ζήσετε, πρέπει πρώτα να μάθετε να σέβεστε τα δέντρα, τα φυτά, τα ποτάμια και την γη αυτή καθ' αυτήν. Γιατί όλα έχουν το δικό τους πνεύμα, έχουν ψυχή, όλα αυτά είναι πνεύματα, και χωρίς τα πνεύματα η Γη θα πεθάνει, η βροχή θα στερέψει, και τα φυτά που μάς δίνουν τροφή θα μαραθούν και θα πεθάνουν κι' αυτά.

Αναπνέουμε όλοι μας τον ίδιο αέρα, όλοι μας πίνουμε το ίδιο νερό. Ζούμε όλοι πάνω στον ίδιο πλανήτη. Και είναι ανάγκη να προστατέψουμε την Γη. Αλλιώς, οι δυνατοί άνεμοι της καταστροφής και του θανάτου θα έρθουν και θα σαρώσουν το δάσος.

Και τότε θα νοιώσετε και σεις τον ίδιο φόβο που νοιώθουμε εμείς τώρα.

Πηγή: We, the peoples of the Amazon, are full of fear. Soon you will be too at https://www.theguardian.com/commentisfree/2019/sep/02/amazon-destruction-earth-brazilian-kayapo-people

Απόδοση στα Ελληνικά Κάκη Πριμηκύρη

*"λυπημένος φεύγει" ή "θλιμμένα - θλιβερά φύλλα" (δηλαδή "παλιόχαρτα");; Δεν ξέρω αλλά υποψιάζομαι πως το πρώτο είναι το σωστό και στην αρχική απόδοση εγώ είχα κάνει λάθος, αποδίδοντας το δεύτερο.