Ετικέτες

Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2022

Γιατί τα Χριστουγεννα ειναι μαγκια

Κάποια νύχτα οι πασπαλισμένες στη χρυσόσκονη χριστουγεννιάτικες μπάλες θα σκάσουν με μιας και... Περισσότερα εδώ: https://gatouiti-blog.blogspot.com/2022/12/blog-post.html

Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2022

Το "Kala Azar" της Τζάνις Ραφαηλιδου


Πάντα υπάρχουν άνθρωποι που επιμένουν να προσπαθούν να φροντίσουν, να "καθαρίσουν" κάποια πραγματα που είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο να τακτοποιηθουν. Γιατί, "όπου υπάρχει ο άνθρωπος υπάρχει και κάτι το καταστροφικό απέναντι στη φύση και τα ζώα, η ύπαρξη του ανθρώπου αφήνει παντού ένα αποτύπωμα βιας..." Έζησα την Τζάνις Ραφαηλιδου, καθώς επίσης και τους γονείς της, όταν εκείνη ήταν ακομη κοριτσάκι και αργότερα φοιτήτρια, ως ιδιαιτερως αγαπητή παρουσία στο ιατρείο μου, και το ελάχιστο που μπορώ να πω είναι ότι η ταινία "Kala Azar" δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Περισσότερα εδώ: https://gatouiti-blog.blogspot.com/2022/11/kala-azar.html

Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2022

Ποια ζώα γιορτάζουν σημερα;

Κείμενο του Πέτρου Κατσακου στην ΑΥΓΗ, στις 4 Οκτωβρίου 2022, που αντέγραψα πιστα χωρίς ν αλλάξω ούτε τελεια. https://gatouiti-blog.blogspot.com/2022/10/blog-post.html


Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2022

Περιμένοντας το φθινοπωρο

Τις τελευταίες ημέρες, με αφορμή τα γενέθλια μιας φίλης που δεν είναι πια κοντά μας, καταδύθηκα σε σ ένα ντουλάπι γεμάτο παλιά μου χειρόγραφα όπου, μεταξύ άλλων βρήκα κι αυτά: https://gatouiti-blog.blogspot.com/2022/09/blog-post_11.html

Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2022

Ένα από τα ωραιότερα "αργοκαλοκαιρα" της ζωής μου

Aπέναντι από το κρεββάτι μου, εντοιχισμένη σ έναν τοίχο που βλέπει στον νοτιά, υπάρχει μια ντουλάπα. Εκεί φωλιάζουν πάμπολλα ετερόκλητα πράγματα, μεταξύ των οποίων μια στοιβα φάκελοι και παλιά ντοσιέ με ημερολόγια, χειρόγραφα, ποιήματα και αποκόμματα από εφημερίδες και περιοδικά. Σήμερα το πρωί, μετά από τόσα χρόνια και με το αλάνθαστο ραντάρ που ενεργοποιείται όταν ψάχνεις κάτι που θέλεις πολύ, έκανα βουτιά και το βρήκα... Η συνέχεια εδώ: https://gatouiti-blog.blogspot.com/2022/09/blog-post.html

Παρασκευή 29 Απριλίου 2022

Μια φορά κι' έναν καιρό τρώγαμε ζώα...

 


 

Σ' ένα βιβλίο που πρωτοκυκλοφόρησε μεταφρασμένο και στα ελληνικά, το 2010, με τον τίτλο "Τρώγοντας ζώα"* (Eating Animals), ο Τζόναθαν Σάφραν Φόερ** (Jonathan Safran Foer) κατάφερε να συνδιάσει την δημοσιογραφία με την λογοτεχνία και την αυτοβιογραφία με την επιστήμη, προκειμένου να εξερευνήσει τις δικαιολογίες που χρησιμοποιούμε για να υπερασπιστούμε τις διάφορες διατροφικές μας συνήθειες και παραδόσεις. Όταν πρωτοδιάβασα αυτό το βιβλίο (και το ξαναδιάβασα πολύ περισσότερες από μία φορές) βάλθηκα να το χαρίζω σε φίλους, κάτι που σταμάτησα όταν κατάλαβα ότι μάλλον είχα αρχίσει να γίνομαι δυσάρεστη για μερικούς! Ίσως γιατί, όπως σχολιάζει και ο νομπελίστας συγγραφέας John Maxwell Coetzee ("The Lives of Animals"), οι καθημερινές φρικαλεότητες της βιομηχανικής κτηνοτροφίας παρουσιάζονται από τον Φόερ τόσο ζωντανά και τεκμηριωμένα, που "οποιοσδήποτε διαβάσει το βιβλίο του και εξακολουθεί να καταναλώνει αυτά τα προϊόντα, ή δεν έχει καρδιά ή δεν διαθέτει λογική (ή και τα δύο)". Οι περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να θέσουν ένα "φίλτρο ασφαλείας" στις πληροφορίες που απειλούν τα συναισθήματα και την λογική τους, ίσως γιατί ο καθένας δεν είναι πρόθυμος να μεταθέσει, από τη μια στιγμή στην άλλη, ισορροπίες που μοιάζουν, εδώ και χρόνια, βολικές για το μυαλό και την καρδιά, κι' αισθάνονται καλύτερα να μένουν στο "δεν ξέρω, δεν είδα, δεν άκουσα".

"Στις μέρες μας, "η κρεοφαγία και ο βιγκανισμός είναι δύο αντιμαχόμενες τάσεις εκ διαμέτρου αντίθετες. Τα τελευταία χρόνια, το διαδίκτυο είναι γεμάτο με εικόνες και από τις δύο πλευρές, έτσι που δεν είναι πάντα εύκολο για τους χρήστες να κάνουν διάκριση ανάμεσα στις υπερβολές και την έγκυρη πληροφόρηση. Κατακλυσμένοι από τις πάμπολλες θλιβερές ιστορίες που κάθε τόσο συναντούν, πολλοί άνθρωποι οραματίζονται έναν κόσμο περισσότερο συμπονετικό, και δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν αρχίσει να αισθάνονται ότι είναι καιρός να αλλάξουν τις διατροφικές τους συνήθειες, οι περισσότεροι όμως νομίζουν πως αυτό είναι κάτι πολύ δύσκολο"
, λέει η Ολλανδέζα ανθρωπολόγος του μέλλοντος (futures-anthropologist), Roanne van Voorst, σε συνέντευξή της στον Αμερικανό ομότιμο καθηγητή Οικολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας, Marc Bekoff*** και το psychologytoday

Στο καινούργιο της βιβλίο "Μια φορά κι' έναν καιρό, τρώγαμε ζώα..." (Once Upon a Time We Ate Animals: The Future of Food) που εκδόθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, η Voorst εξετάζει την πιθανότητα ενός μελλοντικού κόσμου που θα είναι καλύτερος τόσο για τα ζώα όσο και για τους ανθρώπους, όχι ως ουτοπία και φαντασίωση μερικών "απροσάρμοστων" και "υπερευαίσθητων" ρομαντικών (ή και "περιθωριακών"), αλλά ως μια απολύτως ρεαλιστική προοπτική.

"Ως ανθρωπολόγος", δηλώνει η συγγραφέας του βιβλίου, "έκανα έρευνες πεδίου σε πολλά μέρη του κόσμου, περισσότερο μάλιστα σε περιοχές όπου οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής φαίνονται πλέον ξεκάθαρα. Είδα τις κοινωνικές συγκρούσεις να εντείνονται. Έζησα για περισσότερο από έναν χρόνο στην Ινδονησία, όπου έβλεπα όλο και πιο πολλούς ανθρώπους αναγκασμένους να γίνουν πρόσφυγες για να γλυτώσουν από τις πλημμύρες. Με την πάροδο του χρόνου, άρχισα να αντιλαμβάνομαι ότι ένα μεγάλο μέρος αυτού του δράματος δημιουργήθηκε εξ αιτίας της βιομηχανίας τροφίμων, και ειδικότερα εξ αιτίας της βιομηχανοποιημένης γεωργίας και κτηνοτροφίας, και αυτό τράβηξε την προσοχή μου, γιατί ήθελα να καταλάβω αν θα μπορούσε να υπάρξει για το μέλλον ένα εναλλακτικό σενάριο που να είναι ρεαλιστικό: Μήπως θα μπορούσαμε να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο παράγεται η τροφή μας; Και μήπως αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να σώσει πολλές ανθρώπινες ζωές, όχι μόνο στο μέλλον αλλά και στο παρόν;

Γεννηθήκαμε και ανατραφήκαμε σε μια κοινωνία όπου η βρώση ζώων θεωρείται όχι μόνο κάτι φυσιολογικό αλλά και αναγκαίο για την υγεία μας, όμως δεν είναι αλήθεια. Το ότι αυτό δεν ισχύει ανακαλύφθηκε μόλις πρόσφατα, όπως και το γεγονός ότι, αντίθετα με ό,τι οι περισσότεροι από εμάς έχουν διδαχθεί να πιστεύουν, οι άνθρωποι δεν έτρωγαν ανέκαθεν ζώα. Έχουν υπάρξει μακρές περίοδοι στην ιστορία της ανθρωπότητας κατά τις οποίες οι άνθρωποι έτρωγαν μόνον φυτικές τροφές. Λανθασμένη είναι επίσης και η άποψη που θέλει τους ανθρώπους να είναι, από την αρχή της παρουσίας τους πάνω στην γη, κυνηγοί. Πτωματοφάγοι ήμασταν, περιστασιακά, εμείς οι άνθρωποι, και τρώγαμε τα υπολείμματα ζώων που είχαν σκοτωθεί από άλλα ζώα. Ούτε το σχήμα των δοντιών, ούτε το σχήμα των γνάθων δεν παρείχαν ποτέ στο ανθρώπινο είδος την ευκαιρία και την δυνατότητα να σκοτώνει μεγάλα θηράματα χωρίς την χρήση όπλων.

Το διατροφικό σύστημα πήρε την σημερινή του μορφή σχετικά πρόσφατα, και αυτό σημαίνει ότι δεν είναι και τόσο δύσκολο να το αλλάξουμε. Πολλά από όσα διδαχτήκαμε για το τι είναι υγιεινό ή/και ηθικό ή/και δίκαιο, δεν ισχύουν, καιρός λοιπόν να αλλάξουμε τις απόψεις μας πάνω στο τι μπορεί να σημαίνει στ' αλήθεια το να ζει κανείς μια "καλή ζωή". Καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι οι καταναλωτικές και ειδικότερα οι διατροφικές μας συνήθειες είναι μια μορφή ψήφου που μπορεί να καθορίσει το μέλλον. Υιοθετώντας έναν συγκεκριμένο τρόπο διατροφής, κάνεις μια επένδυση για το μέλλον, και επιλέγεις είτε έναν κόσμο στον οποίο τα ζώα θα υποφέρουν περισσότερο, ή έναν κόσμο στον οποίο θα υποφέρουν λιγότερο, και επίσης επιλέγεις έναν πλανήτη με  περισσότερη ή με λιγότερη καταστροφή. 

Ο καθένας από μας μπορεί να παίξει τον δικό του ρόλο στην Ιστορία, πόσο μάλλον τώρα που βρισκόμαστε σ' αυτό το κομβικό σημείο. Κάποτε θα έρθει η στιγμή να βρεθούμε αντιμέτωποι με τα παιδιά μας που θα μας ρωτήσουν: "Εσύ τι έκανες όταν ήδη ήξερες τις συνέπειες της βιομηχανίας τροφίμων στον πλανήτη και την ευζωία των ζώων"; Και είναι τώρα στο χέρι μας να αποφασίσουμε αν θα είμαστε τότε σε θέση να απαντήσουμε σ' αυτήν την ερώτηση. Ελπίζω ότι πολλοί από μας αρχίζουν να το καταλαβαίνουν αυτό. Μιλώ για εκτροφείς παραγωγικών ζώων που έχουν εγκαταλείψει το αρχικό ζωικό τους "κεφάλαιο" και παράγουν φασόλια, γιατί προβλέπουν ότι αυτό θα είναι το μέλλον των τροφίμων. Μιλώ για σεφ παγκοσμίου φήμης που, στα εστιατόριά τους, προσφέρουν μόνο χορτοφαγικά μενού. Μιλώ για τους καλύτερους αθλητές του κόσμου που ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή, όπως οι ελέφαντες. Μιλώ για κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο, και για άλλα τρόφιμα, η παραγωγή των οποίων δεν απαιτεί ανθρώπινη σκληρότητα. Μιλώ ακόμα για εφαρμογές γνωριμιών για vegans, και για άλλες τάσεις που τώρα αρχίζουν να εμφανίζονται. Ο κόσμος αλλάζει, κι' αυτό συμβαίνει πολύ πιο γρήγορα από όσο μπορούμε να φανταστούμε. 

Τώρα, όλο και περισσότερες έρευνες καταδεικνύουν πόσο ευφυή και κοινωνικά πλάσματα είναι τα γουρούνια και οι αγελάδες. Τώρα, ξέρουμε ότι, αν χωρίσεις τα μικρά από τους γονείς, ο εγκέφαλός τους εκφράζει την ίδια ακριβώς στρεσσική ανταπόκριση με εκείνη των ανθρώπων: Ότι αυτά, όπως ακριβώς και εμείς, εκδηλώνουν πανικό. Αυτό ισχύει και για τα χταπόδια, τις φάλαινες, τα δελφίνια και πολλά άλλα είδη τα οποία, μέχρι τώρα, νομίζαμε ότι ήταν ανόητα ή αναίσθητα. Και αυτά βιώνουν πόνο ή ευχαρίστηση, δυστυχία ή ευτυχία - ακριβώς όπως εμείς. Συνεπώς, η ευθύνη για την αλλαγή της ζωής τους προς το καλύτερο είναι δική μας. Και η αλλαγή τη ζωής των ζώων προς το καλύτερο μπορεί να βελτιώσει επίσης την ζωή πάρα πολλών ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο, τόσο σ' αυτήν την γενιά όσο και στις επόμενες. Σε όποιον βρίσκει μια τέτοια ιδέα υπερβολική, θα πρότεινα να ανατρέξει στο παρελθόν, τότε που η δουλεία αποτελούσε το κυρίαρχο σύστημα παγκοσμίως. Κάποτε όλοι πίστευαν πως αυτό το σύστημα δεν θα μπορούσε ν' αλλάξει χωρίς να προκαλέσει κατάρρευση της παγκόσμιας οικονομίας! Κι' όμως, μέσα σε 100 χρόνια, από τότε που άρχισε να αμφισβητείται από μια μικρή ομάδα ακτιβιστών, η δουλεία έγινε παράνομη στα περισσότερα μέρη του κόσμου. Η αλλαγή έγινε μέσα στην διάρκεια μιας ζωής, αν λοιπόν εκείνοι τα κατάφεραν τότε, μπορούμε να τα καταφέρουμε τώρα και μεις".  

  


Πηγή: Will the Future of Food Be a World Without Meat? at psychologytoday

 

Εισαγωγή και απόδοση στα ελληνικά, Κάκη Πριμηκύρη

 
Η ίδια συνέντευξη μεταφρασμένη υπάρχει επίσης κι' εδώ: 
 
  • ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ ΧΩΡΙΣ ΚΡΕΑΣ (του Marc Bekoff Ph.D) at solon.org.gr -- facebook 
  • Θα είναι το μέλλον των τροφίμων ένας κόσμος χωρίς κρέας; at enallaktikidrasi.com 

 

 
 
 
Παραπομπές

Τρίτη 19 Απριλίου 2022

Η δική μου μαγιονέζα και άλλες ιστορίες


 

Αρχικά, πήρα θάρρος από τις επιδοκιμασίες φίλων για την δική μου ρώσικη σαλάτα*. Το αποτέλεσμα προέκυψε από τις διάφορες αλχημείες που καταπιάστηκα να κάνω ξεκινώντας με δύο κουταλιές της σούπας ταχίνι, δουλεμένο με μπόλικο λεμόνι (ή χυμό πορτοκαλιού) και λίγο νερό, και καταλήγοντας (πολύ εύκολα και πολύ γρήγορα) σε κάτι που έμοιαζε -αναλόγως με το τι έμελλε να ακολουθήσει στη συνέχεια- σε αυγολέμονο, μαγιονέζα, ταραμοσαλάτα, σκορδαλιά ή ακόμα και μερέντα! Αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση για μια άλλη μέρα. 

Την μαγιονέζα με πρώτη ύλη τον πουρέ άσπρων φασολιών την βρήκα αργότερα, στο project: 365 vegan days. Αυτές τις μέρες, βρίσκω εντυπωσιακό το πόσα διαφορετικά φαγητά μπορεί να φτειάξει κανείς με μισό κιλό άσπρα φασόλια ή και ρεβύθια, αν προσθέσει στα υλικά λιγάκι φαντασία! Επειδή όμως στον άνθρωπο πρώτα βγαίνει η ψυχή και ύστερα το χούι, θ' αρχίσω με μια σύντομη "θεωρητική τεκμηρίωση" (!) του όλου θέματος: Η κανονική μαγιονέζα είναι μια παχύρρευστη κρεμώδης σάλτσα που αποτελείται από λάδι, κρόκο αυγού, ξύδι, λεμόνι και μουστάρδα (προαιρετικά). Από φυσική άποψη, πρόκειται για ένα γαλάκτωμα, που ήρθε στον κόσμο για να παιδεύει τις νοικοκυρές (γιατί, ως γνωστόν, τα γαλακτώματα δύσκολα σταθεροποιούνται και εύκολα "κόβουν"). Το λάδι και το νερό του κρόκου αποτελούν τη βάση του γαλακτώματος, ενώ η λεκιθίνη και οι πρωτεΐνες του κρόκου δρουν ως γαλακτωματοποιητές που παρεμβάλλονται ανάμεσα στα μόρια του νερού και στα μόρια του λαδιού, και μετατρέπουν το ετερογενές (δηλαδή διαχωρισμένο) μείγμα λαδιού και νερού σε ένα ενιαίο προϊόν. Η προσθήκη της μουστάρδας βελτιώνει την γεύση και συμβάλλει στην γαλακτωματοποίηση. Στην επεξεργασία των τροφίμων, οι γαλακτωματοποιητές ευνούν την ανάμειξη δύο ή περισσοτέρων συστατικών, τα οποία υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν αναμειγνύονται (όπως για παράδειγμα το νερό με το λάδι), έτσι ώστε να προκύψει ένα ομοιογενές μείγμα.

Στην vegan μαγειρική και ζαχαροπλαστική, ένα υλικό που μπορεί να αντικαταστήσει τα αυγά είναι η περίφημη "ακουαφάβα"**. Η λέξη είναι λατινική (aquafaba) και προέρχεται από το aqua που σημαίνει νερό, και faba που σημαίνει φασόλι (wikipedia). Στην πράξη, "ακουαφάβα" είναι το ζουμί που μένει στην κατσαρόλα μετά την αφαίρεση των φασολιών ή των άλλων οσπρίων (πχ ρεβυθιών) με τρυπητή κουτάλα. Περιέχεται ακόμα και σε πολλές κονσέρβες με ρεβύθια. Την παίρνουμε αφού πρώτα βράσουμε όσπρια (ΧΩΡΙΣ αλάτι), και η δράση της οφείλεται στα συστατικά (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, σαπωνίνες, κλπ) που βγαίνουν μέσα στο νερό με το βράσιμο των οσπρίων και δρουν ως γαλακτωματοποιητές. Για να γίνει το υγρό σαν ασπράδι, πρέπει να το συμπυκνώσουμε, βράζοντας αρκετή ώρα, ώστε να μειωθεί σε όγκο τουλάχιστον κατά το ήμισυ. Όταν χτυπηθεί, γίνεται μαρέγκα και μπορεί να υποκαταστήσει το ασπράδι του αυγού. Στο ψυγείο πήζει λίγο και γίνεται σαν νερουλό ζελέ. Στις προτεινόμενες συνταγές, υπολογίζεται ότι 1 κουταλιά της σούπας (15 ml) αντικαθιστά ένα κρόκο, 2 κουταλιές της σούπας (30 ml) αντικαθιστούν ένα ασπράδι, και 3 κουταλιές της σούπας (45 ml) αντικαθιστούν ένα ολόκληρο αυγό. Όταν τα όσπρια βράσουν και πάρουμε το ζουμί τους, τα ξαναβράζουμε προσθέτοντας αλάτι και τα αξιοποιούμε σε άλλα παρασκευάσματα. 

Στο "δια ταύτα": Αποβραδίς, μουσκεύω τα άσπρα φασόλια. Μετά από μια πρώτη βράση, ξεπλένω, απομονώνω την ακουαφάβα, ξεφλουδίζω (αυτό προαιρετικά) και ξαναβράζω καλά. Πολτοποιώ στο μπλέντερ για να έχω έναν ομοιογενή πουρέ φασολιών, τον οποίο μπορώ να εξελίξω σε μπιφτέκια ή κεφτέδες*** (προσθέτοντας αρωματικά της αρεσκείας μου, τριμμένη φρυγανιά ή/και νιφάδες βρώμης συν-πλην διάφορα λαχανικά), μαγιονέζα ή τζατζίκι (το τελευταίο το ανακάλυψα μόλις χτες)! 

Για να φτειάξω μαγιονέζα, σε 1 φλυτζάνι πουρέ φασολιών προσθέτω: 2 κουταλιές της σούπας λεμόνι, 1 κουταλιά της σούπας ξύδι, 1/2 κουταλάκι του γλυκού αλάτι, 1 κουταλάκι του γλυκού μουστάρδα (ή και περισσότερο), και 1/2 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη. Οι ακριβείς ποσότητες από όλα αυτά μπορούν να τροποποιηθούν ελαφρώς, δοκιμάζοντας κατά προτίμηση. Χτυπάω στο μπλέντερ προσθέτοντας λίγο λίγο το λάδι (περίπου 4 κουταλιές της σούπας συνολικά ή και περισσότερο). Αν χρειαστεί, προσθέτω ελάχιστο νερό (ή ακόμα καλύτερα λίγη από την ακουαφάβα που έχω απομονώσει), κανονίζοντας ώστε η σύσταση να είναι κρεμώδης. 

Για ακόμα πιο βελούδινη σύσταση, μπορούμε να ενσωματώσουμε στο μίγμα μας και ελάχιστη κρέμα από κορν φλάουρ. Σημειωτέον ότι 1 ή 2 κουταλάκια του γλυκού ταχίνι (δουλεμένο με λεμόνι και νερό μέχρι ν' ασπρίσει) μπορούν επίσης να βελτιώσουν την υφή. Για εντυπωσιακά κίτρινο χρώμα, μπορούμε να χρωματίσουμε με μια πρέζα κουρκουμά ή λίγους κόκκους κρόκου Κοζάνης. 

Σημειωτέον ότι η μαγιονέζα με βάση τα όσπρια δεν "κόβει" ποτέ! Στο ίδιο αποτέλεσμα φτάνουμε και χρησιμοποιώντας πουρέ από ρεβύθια (αν και παρατήρησα ότι ο πουρές των φασολιών, όταν χτυπηθεί, γίνεται πιο κολλώδης από τον πουρέ των ρεβυθιών, άρα για μαγιονέζα είναι καλύτερος).

 

*ΥΓ. Την αρχική προσομείωση μαγιονέζας με ταχίνι την επινόησα μόνη μου (ταχίνι, λεμόνι, ξύδι, αλάτι, μουστάρδα, λίγη ζάχαρη και πολύ λάδι). Στην ρώσικη σαλάτα μου, περιλαμβάνονται επίσης κυβάκια βρασμένης πατάτας, μικρά κομματάκια ωμού καρότου, μικρά κυβάκια αγγουριού με την φλούδα, λίγη κάπαρη και λίγα ψιλοκομμένα κομματάκια τουρσί (αν έχω). Μερικές φορές προσθέτω αρακά ή/και μια χούφτα ηλιόσπορους. Με ταχίνι, μπορεί να γίνει επίσης και το τζατζίκι που ανακάλυψα χτες στο vimaorthodoxias.gr, εγώ όμως το έκανα με τον πουρέ των φασολιών που είχε περισσέψει, και βρήκα το αποτέλεσμα πολύ ικανοποιητικό (μετά δε και από μια μέρα στο ψυγείο, ακόμη καλύτερο)! 


Βασική πηγή: Vegan Μαγιονέζα από 365 vegan days (https://bit.ly/3vu05kj)

 

**Αξίζει να δείτε επίσης: "Το aquafaba ή αλλιώς ο ζωμός ρεβιθιού είναι το must υλικό ακόμα και για τα γλυκά σου", στο shape.gr, "Aquafaba: το μαγικό υλικό που αντικαθιστά τα αυγά" στο argiro.gr,"ΑΚΟΥΑΦΑΒΑ: ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ ΤΑ ΑΥΓΑ", στο pandespani.com και "Η θαυματουργή ακουαφάμπα (aquafaba)" στο vegantimes.gr/el -- veganiseit.

 

***Παράδειγμα (δοκιμασμένο και εγκεκριμένο!): Αναμειγνύω 1 φλυτζάνι πουρέ φασολιών με 2 χούφτες νιφάδες βρώμης, 1 μικρό κολοκύθι τριμμένο στον τρίφτη, σκόρδο και κρεμμύδι, άνιθο, μαϊντανό, δυόσμο, κίμινο και λίγο κρασί ή ξύδι. Πλάθω κεφτεδάκια, τα αλευρώνω και τα τηγανίζω για λίγο από κάθε πλευρά μέχρι να σκουρύνουν. Τα βάζω σε απορροφητικό χαρτί και, πριν κρυώσουν, προσθέτω λίγες σταγόνες λεμόνι. Συνδιάζονται πολύ ευχάριστα και με την μαγιονέζα αλλά και με το τζατζίκι φασολιών, και γαρνίρονται με τριμμένο καρότο ωμό ή ό,τι άλλο προτιμά ο καθένας. Αν μάλιστα υπάρχουν και σπιτικά πιτάκια για σουβλάκι τυλιχτό, ο υγειινότατος αυτός μεζές μπορεί να υποκαταστήσει το νοστιμότερο "βρώμικο"! Το μυστικό για όλους τους χορτοφαγικούς κεφτέδες είναι να αφήσουμε το μείγμα λίγες ώρες στο ψυγείο, πριν τους πλάσουμε, για να σφίξει. Αν χρειαστεί, προσθέτουμε λίγο αλεύρι ή τριμμένη φρυγανιά και ξαναζυμώνουμε. 

Εννοείται ότι το ίδιο παρασκεύασμα μπορεί να γίνει και με πουρέ ρεβυθιών, πουρέ πατάτες ή φάβα, καθώς επίσης και με πολτοποιημένα ή ψιλοκομμένα μανιτάρια που έχουν προηγουμένως μαγειρευτεί. Στον πουρέ που χρησιμοποιείται ως βάση, μπορούμε επίσης να προσθέσουμε κιμά σόγιας, δοκιμάζοντας μια ακόμα εκδοχή. Επιλέγοντας τα κατάλληλα αρτύματα και δίνοντας το κατάλληλο σχήμα, το αποτέλεσμα μπορεί να μοιάζει με τα κεφτεδάκια της σχολικής εκδρομής ή και με σουτζουκάκια! Γιατί εκείνο που κάνει ένα γεύμα ελκυστικό είναι τα αρώματα, η μνήμη, τα βιώματα και οι συνδέσεις με τα συναισθήματα. 



Ιστολόγια με συνταγές που μ' αρέσουν και προτείνω

Επίσης ιδέες για το Πασχαλινό τραπέζι και όχι μόνο, από την σελίδα του Facebook "Love is vegan", βρήκα εδώ (+). Και μια αφετηρία για περιήγηση σε παλιές χορτοφαγικές συνταγές εδώ.


Εκατοντάδες δελφίνια κρατούνται αιχμάλωτα σε μια από τις μεγαλύτερες "συλλογές" του κόσμου


Στο Ταϊτζί της Ιαπωνίας, σύμφωνα με τελευταία έρευνα, αυτή την στιγμή κρατούνται αιχμάλωτα 269 δελφίνια, 9 διαφορετικών ειδών. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες συλλογές αιχμαλώτων δελφινιών που υπάρχουν στον κόσμο. Τα δελφίνια αιχμαλωτίστηκαν κατά την περίοδο του επίμαχου κυνηγιού, που λαμβάνει χώρα επί 6 μήνες κάθε χρόνο και καταλήγει στην σφαγή και την αιχμαλωσία εκατοντάδων δελφινιών. Κάποια από αυτά πωλούνται σε δελφινάρια και κάποια άλλα σφαγιάζονται για το κρέας τους. Η πώληση στα δελφινάρια είναι πολύ πιο επικερδής από την σφαγή, καθώς ένα ζωντανό δελφίνι μπορεί να αποδώσει στους κυνηγούς οκτώ έως σαράντα χιλιάδες δολάρια, αν πουληθεί στο εξωτερικό ως εκπαιδευμένο, ενώ το κρέας ενός σφαγμένου δελφινιού μπορεί να αποδώσει μέχρι πεντακόσια δολάρια.  

Για την κυνηγετική σεζόν που έληξε τον περασμένο Μάρτιο, η Αμερικανική οργάνωση Dolphin Project, σε συνεργασία με την Ιαπωνική Life Investigation Agency (LIA), πραγματοποίησαν μια εξάμηνη έρευνα για να απαριθμήσουν και να αναφέρουν τα είδη των δελφινιών που φυλακίστηκαν στον όρμο Moriura Bay. Υπολογίζεται ότι, κατά την κυνηγετική περίδο 2021-2022, 498 δελφίνια σφαγιάστηκαν και 65 αιχμαλωτίστηκαν, ενώ ο αριθμός των ζώων που έχασαν την ζωή τους κατά την διάρκεια της διαδικασίας παραμένει ανυπολόγιστος.

Στον όρμο Moriura Bay, πριν από μερικά χρόνια, οι δημοτικές αρχές του Taiji αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα θαλάσσιο πάρκο, όπου οι επισκέπτες θα μπορούσαν να αγγίζουν τα δελφίνια, να τα ταϊζουν, να τα χρησιμοποιούν ως "ρυμουλκό" και να κολυμπούν μαζί τους. Ένας από τους σκοπούς αυτής της πρωτοβουλίας ήταν και η αναπαραγωγή στην αιχμαλωσία, από την οποία θα μπορούσαν να προκύψουν ασυνήθιστα και σπάνια ζώα, όπως αλφικά δελίνια και διασταυρώσεις μεταξύ διαφορετικών ειδών, που θα μεγιστοποιούσαν την επισκεψιμότητα, άρα και τα κέρδη. [taijis-massive-captive-dolphin-inventory]

"Όταν βλέπεις τα δελφίνια, κυνηγημένα στ' ανοιχτά της θάλασσας, να οδηγούνται μέσα στον όρμο, είναι σαν να σου φεύγει η ψυχή", λέει ο επικεφαλής της οργάνωσης LIA, Ren Yabuki. "Ζώα που δεν έχουν φταίξει σε τίποτα, δέχονται τόση βία και βρίσκονται από τη μια στιγμή στην άλλη φυλακισμένα. Βλέπουν τ' αδέλφια, τους συντρόφους και τους συγγενείς τους να σφάζονται μπροστά στα μάτια τους. Οι οικογένειές τους διαλύονται".

"Ανάμεσα στα είδη των δελφινιών που κυνηγιούνται υπάρχουν ρινοδέλφινα (bottlenose dolphins), πεπονοκέφαλα δελφίνια (melon-headed whales), στικτά δελφίνια (spotted dolphins) και λευκόπλευρα δελφίνια του Ειρηνικού (Pacific white-sided dolphins), όλα αιχμαλωτισμένα από τον ωκεανό. Από όσα ζώα είδαμε να συλλαμβάνονται μεταξύ του Νοεμβρίου 2021 και του Μαρτίου 2022, τουλάχιστον 25 λείπουν, και φαίνεται ότι πέθαναν ήδη ή κατάφεραν να δραπετεύσουν με το τσουνάμι που χτύπησε την Ιαπωνία, τον περασμένο Ιανουάριο".

Το κυνήγι των δελφινιών στο Ταϊτζί της Ιαπωνίας έγινε ευρέως γνωστό μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ "The Cove", που βραβεύτηκε με Oscar, το 2009. Κατά το κυνήγι αυτό, οι διώκτες στήνουν καρτέρι στα ανοιχτά περάσματα του ωκεανού, και οδηγούν ολόκληρα διερχόμενα κοπάδια δελφινιών στα ρηχά νερά. Παγιδευμένα μέσα στον όρμο του θανάτου, τα ζώα πέφτουν στα χέρια των κυνηγών, οι οποίοι τα σκοτώνουν με λόγχες και μαχαίρια, ενώ άνθρωποι από όλα τα μέρη του κόσμου παρακολουθούν την διαδικασία με φρίκη.

Σύμφωνα με μαρτυρίες ακτιβιστών, επί έξι μήνες κάθε χρόνο,  η γύρω θάλασσα βάφεται κατακόκκινη, καθώς τα μικρά κητώδη κυνηγιούνται μέχρι θανάτου ή αιχμαλωτίζονται για να πουληθούν σε θεματικά πάρκα. Ανάμεσα στον κόσμο που διαμαρτύρεται, περιλαμβάνεται και ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός από Γιαπωνέζους, παρά την  αντίθεση των οποίων, οι δελφινοκυνηγοί του Ταϊτζί εξακολουθούν να συνεχίζουν την σφαγή, ισχυριζόμενοι ότι τα δελφίνια είναι σημαντική πηγή κρέατος για την εντόπια αγορά, αν και στην πραγματικότητα, το κρέας του δελφινιού δεν συμπεριλαμβάνεται πλέον ευρέως στο μενού των Γιαπωνέζων. Σύμφωνα με το Dolphin Project, τα θαλάσσια θηλαστικά κυνηγιούνται επίσης και γιατί αντιμετωπίζονται ως "παράσιτα", δηλαδή ανταγωνιστές των ψαράδων, με τους Γιαπωνέζους να φορτώνουν σε αυτά την ευθύνη της υπεραλίευσης που οι ίδιοι κάνουν. 

Μπορούμε να βοηθήσουμε να λήξει αυτή η βαρβαρότητα, αν σταματήσουμε να πληρώνουμε για να βλέπουμε δελφίνια σε χώρους και επιχειρήσεις διασκέδασης. "Η βιομηχανία της αιχμαλωσίας οδηγεί τα ζώα στην σφαγή, συνεπώς ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσει αυτό είναι να μην αγοράζουμε εισητήριο για παραστάσεις με δελφίνια", λέει ο ιδρυτής του  Dolphin Project, Ric O’Barry.

Η Edge Innovations, μια εταιρεία που χρησιμοποιεί τεχνολογία αιχμής, προσπαθεί επίσης να συμβάλλει στον τερματισμό της αιχμαλωσίας των δελφινιών στα θαλάσσια πάρκα, προσφέροντας έναν εναλλακτικό και περισσότερο ηθικό τρόπο διασκέδασης: ένα ρομποτικό δελφίνι! Το δημιούργημα αυτό μιμείται την εμφάνιση και τις κινήσεις των αληθινών δελφινιών, και μπορεί να εξασφαλίσει την ίδια ικανοποίηση στο κοινό, και μια νέα εποχή στον τουρισμό που βασίζεται στην αλληλεπίδραση των ανθρώπων με τα ζώα. Η εταιρεία λέει πως τα ρομπότ "μπορούν να εργάζονται όλη μέρα, δεν χρειάζονται τροφή και δεν ενοχλούνται από τις ατέλειωτες "selfies" με τους επισκέπτες. Μπορούν να λειτουργήσουν επί 10 ώρες χωρίς φόρτιση, και έχουν διάρκεια ζωής 10 χρόνια, ακόμη κι' αν βρεθούν μέσα σε αλμυρό νερό μαζί με αληθινά ψάρια"!

Κάτι ακόμα, που επίσης μετράει, είναι αυτά που τρώμε: όπως η άρνηση να βλέπουμε τα ζώα ως αντικείμενα διασκέδασης, έτσι και οι διατροφικές μας επιλογές έχουν αντίκτυπο στο κάθε τι που συμβαίνει στους ωκεανούς και στους φυσικούς τους κατοίκους. Η καθημερινή θανάτωση περίπου 2,7 ΔΙΣ εκατομμυρίων ελεύθερων ψαριών, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχει σοβαρές επιπτώσεις στις θάλασσες και τα είδη που φιλοξενούν. Επιλέγοντας μια χορτοφαγική εναλλακτική διατροφή, μπορούμε να παίξουμε σημαντικό ρόλο στην διατήρηση των αλιευμάτων, της άγριας ζωής και των θαλασσών στο σύνολό τους.  
 

Πηγή: Hundreds of Dolphins are Being Held Captive in ‘One of the Largest Collections in the World’, Investigation Reveals: speciesunite.com -- facebook

Photo1 (Credit: LIA/Dolphin Project)

Photo2

Απόδοση στα ελληνικά: Κάκη Πριμηκύρη



Επιλεκτικές αναφορές - Περισσότερα

 
Taiji's Brutal Dolphin Hunting Season Has Ended

Τρίτη 12 Απριλίου 2022

Όταν σου μιλω

(Γυάλινα ζωάκια)


Οι γυάλινες γάτες κατέβαιναν τη σκάλα στη γραμμή. 

Άξαφνα το τηλέφωνο χτύπησε. 

Μέσα στον εκκωφαντικό κρότο, οι γυάλινες γάτες έγιναν θρύψαλα. 

Μετά ήρθε η ώρα και νύχτωσε.

Το ακουστικό βάρυνε και μαύρισε. 

Κι' όμως, στην τσέπη, το παιδικό σύμπαν που μου 'χες χαρίσει, 

καμιά φορά το κουρδίζω και στριφογυρνάει.

Κι' όταν σου μιλώ, η αγάπη, αρχαία όπως η μουσική των δέντρων, 

σταυρώνει την πόρτα μου.

 

 

Η παραπάνω "σύνθεση" είναι γραμμένη με λόγια δανεικά. Είναι ένα κολάζ από στίχους τριών ποιημάτων της ΜΚ, τα οποία έχουν γραφτεί κατά την εφηβική της ηλικία, και δημοσιοποιήθηκαν από τον μουσικοσυνθέτη Νίκο Χριστοδούλου και τον συγγραφέα και παιδικό φίλο της Μαριανίνας Γιάννη Ευσταθιάδη, τον περασμένο Μάρτιο, σε ειδικό αφιέρωμα στη μνήμη της, από το ηλεκτρονικό λογοτεχνικό περιοδικό "Χάρτης". Τα ποιήματα "Οι γυάλινες γάτες", το "Ενθύμιο" και το "Σου μιλώ" είχαν αρχικά δημοσιευτεί στην δεύτερη και τελευταία ποιητική της συλλογή, που είχε τίτλο "Τα παλιά ονόματα - Τα παλιά δέντρα") και εκδόθηκε το 1963, όταν η Μαριανίνα ήταν 16 χρονών. 

 

ΥΓ. Κάποιοι παλιοί φίλοι ίσως θα θυμούνται ακόμα την αγάπη της Μαριανίνας για τα κρυστάλλινα ζωάκια Σβαρόφσκι. Είχε μια βιτρινούλα όπου φύλαγε μια μικρή συλλογή από αυτά, κι' όταν την ρωτούσες τι δώρο θα επιθυμούσε σε κάποια περίσταση ή γιορτή, συχνά απαντούσε "γυάλινα ζωάκια". 

 



shared


Σάββατο 9 Απριλίου 2022

Το αφήγημα της Δύσης για την Ουκρανία και η "σωστή πλευρά της Ιστορίας" (ηχητικό)


Σχόλιο του Στέλιου Ελληνιάδη* στην ραδιοφωνική εκπομπή "Ένα ντέφι που πάει παντού", που μεταδόθηκε ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ (105,5 fm), στις 2-04-22, στο πλαίσιο μιας σειράς εκπομπών για τον πόλεμο στην Ουκρανία, τις οποίες μπορείτε να ακούσετε εδώ: https://soundcloud.com/elliniadis-stelios


Μέρος 1ο

https://youtu.be/ci782SkWfJM


Μέρος 2ο

https://youtu.be/-eAw9A7QDws


  • Σύμφωνα με το αφήγημα του Δυτικού Κόσμου, όσοι είναι κατά της ισραηλινής κατοχής στην Παλαιστίνη και κατά των βομβαρδισμών στην Γάζα (με χιλιάδες άμαχους νεκρούς και με χιλιάδες φυλακισμένους χωρίς δίκη Παλαιστίνιους) είναι "αντισημίτες".
  • Όσοι είναι κατά του πολέμου στο Αφγανιστάν και νοιάζονται για τους φτωχούς και ξυπόλυτους τριάντα εκατομμύρια Αφγανούς (που δεν είχαν καμία σχέση με την επίθεση στους δίδυμους πύργους) είναι "υπέρ της ισλαμικής τρομοκρατίας".
  • Όσοι είναι αντίθετοι στην ολοκληρωτική ισοπέδωση του Ιράκ, τον αφανισμό των ανθρώπων του, την ισοπέδωση των νοσοκομείων και των πανεπιστημίων του, και την καταστροφή των βαβυλωνιακών θησαυρών του, είναι σίγουρα "οπαδοί του Σαντάμ Χουσεϊν".
  • Όσοι καταγγέλουν το λιντσάρισμα του Καντάφι και την οριστική διάλυση της Λιβύης, είναι "φίλοι των δικτατόρων".
  • Και βέβαια, όσοι δεν καταδικάζουν τους Ρώσσους και δεν υπερασπίζονται την καταστροφική ανάμειξη των Αμερικανών στην Ουκρανία (και την κυριαρχία των ολιγαρχών που διαχειρίστηκαν την λεηλασία και διάλυση της χώρας αυτής), είναι "Πουτινικοί".


Σύμφωνα με το αφήγημα της Δύσης, δεν υπάρχει Γκουαντάναμο, όπου άνθρωποι κρατούνται επί δεκαετίες ως πειραματόζωα, χωρίς ποτέ να τους έχει απαγγελθεί η παραμικρή κατηγορία, ούτε χιλιάδες Παλαιστίνιοι που βρίσκονται στην φυλακή με απλές διοικητικές πράξεις κάποιου γραφειοκράτη. Σύμφωνα με το αφήγημα της Δύσης, δεν υπάρχει ούτε ο Ασάνζ, ένας δημοσιογράφος που -με ντοκουμέντα των ίδιων των Αμερικανών- έδειξε στον κόσμο τις δολοφονίες απλών πολιτών που δεν είναι τρομοκράτες ή στρατιώτες του εχθρού. Οι κυρίαρχοι της Δύσης (Αμερικανοί συνεπικουρούμενοι από Ευρωπαίους), από το 1945 μέχρι σήμερα, μεριμνούν για το καλό της ανθρωπότητας, με 250 επεμβάσεις και 800 στρατιωτικές βάσεις σε όλον τον κόσμο. 

Κι' έτσι, όσοι τάσσονται με τη σωστή "σωστή πλευρά της Ιστορίας" είναι μ' αυτούς που εξαφανίζουν κράτη, ισοπεδώνουν πολιτισμούς, κρατάνε στην υπανάπτυξη ένα πελώριο μέρος της ανθρωπότητας, εξαντλούν τους φυσικούς πόρους, αφανίζουν κατά χιλιάδες τα είδη ζωής (τα οποία υπάρχουν επάνω στη γη επί δισεκατομμύρια χρόνια, και τα οποία διατηρούν την απαραίτητη ισορροπία για να συνεχιστεί η ζωή για όλους), τροποποιούν εξαιρετικά απειλητικά το κλίμα, ερημοποιούν την γη, προκαλούν λιμούς σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους, δημιουργούν δεκάδες εκατομμύρια πρόσφυγες, υποθάλπουν και υποστηρίζουν όλες τις δικτατορίες και μεγαλώνουν ασταμάτητα τις ανισότητες, τόσο μέσα στις κοινωνίες όσο και μεταξύ των κρατών, εντείνοντας τις αντιθέσεις και τις συγκρούσεις. Οι αντίθετοι είναι "Πουτινικοί", είναι "φίλοι των τρομοκρατών", είναι "κατά των Ευρωπαϊκών αξιών".

Υπάρχει μια παγκόσμια τάξη πραγμάτων, συστατικά της οποίας είναι ο πόλεμος, η δουλεία (εμφανής και αφανής), η ανισότητα, η εκμετάλλευση και η λεηλασία. Κάθε τοπικός και κάθε εμφύλιος πόλεμος έχει την αιτία του σε αυτήν την τάξη, την World Order, στην οποία αναφέρθηκε προ ημερών ο Μπάιντεν, επισημαίνοντας ότι επικεφαλής και ρυθμιστής ήταν και θα παραμείνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Έμμισθοι υπάλληλοι υπηρετών των μεγάλων αφεντικών που είδαν ξαφνικά το φως της Δύσης, την στιγμή που ο Διαφωτισμός έχει αρχίσει να πέφτει σε συσκότιση, αποφάσισαν να ταχθούν στο πλευρό εκείνων που επιβάλλουν συστηματικά και βίαια την ανθρώπινη δυστυχία ως τρόπο ζωής σε παγκόσμιο επίπεδο: όλα μόνο για τους λίγους. 

Δεν χρειάζεται να πάτε στα βιβλία των αριστερών επαναστατών της Αμερικής για να μελετήσετε την Ιστορία κάποιων χωρών που είναι πλούσιες σε πρώτες ύλες και κατασκευασμένες για να ελέγχονται απολύτως και να λειτουργούν ως προτεκτοράτα (όπως το  Σαν Σαλβαδόρ, η Γουατεμάλα, η Ονδούρα, η Παραγουάη, η Αϊτή αλλά και η Βολιβία και το Μεξικό). Αρκεί να μπείτε στην Wikipedia, που είναι μια συντηρητική εγκυκλοπαίδεια στο διαδίκτυο, για να δείτε πώς εκκαθαρίστηκαν οι αντιφρονούντες και τα λαϊκά κινήματα με "ειδικές επιχειρήσεις" των μυστικών υπηρεσιών που ελέγχουν τις χώρες αυτές. Και πώς ειδικές ομάδες του Αμερικανικού στρατού και ντόπιες παραστρατιωτικές συμμορίες των εμπόρων ναρκωτικών έχουν αναλάβει την αποτροπή της απόκτησης της ανεξαρτησίας και της δημοκρατίας, χρησιμοποιώντας τις διεφθαρμένες εντόπιες μαριονέττες που παρέχουν αφειδώς τον πλούτο αυτών των χωρών στις Ηνωμένες Πολιτείες - από τον χρυσό μέχρι το νερό, και από το πετρέλαιο και τον χαλκό, μέχρι τις μπανάνες.

Οι Δυτικοί επικαλούνται συνεχώς τις "αξίες" τους, τους δημοκρατικούς θεσμούς και την ευημερία τους. Αλλά, όταν οι δημοκρατικοί σου θεσμοί είναι όπλα εναντίον των άλλων και όταν η ευμάρειά σου δεν θα υπήρχε χωρίς την λεηλασία που κάνεις στους άλλους, πώς μπορείς να επικαλείσαι αυτές τις αξίες και τους θεσμούς; Σκεφτείτε το Βέλγιο, που είναι το κέντρο της Ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας: μόνο με τον βασιλιά Λεοπόλδο, θανάτωσαν στο Κονγκό 10 εκατομμύρια Αφρικανούς, και έκοβαν τα χέρια των παιδιών, όταν δεν απέδιδαν τις ποσότητες που όριζαν οι επιστάτες. Χάρη σ' αυτήν την λεηλασία και βαρβαρότητα μπορείς και θαυμάζεις τα ωραία κτίρια στις Βρυξέλλες και τις άλλες καλοστημένες βελγικές πόλεις.

Η ελευθερία, οι αστικοδημοκρατικοί θεσμοί και η ευμάρεια της Δύσης είναι απόλυτα εξαρτημένα παράγωγα και ταυτοχρόνως εργαλεία της παγκόσμιας αποικιοκρατίας, της δουλείας, των παγκόσμιων και τοπικών πολέμων, της υπανάπτυξης και της φτώχειας στον κόσμο, της λεηλασίας του ορυκτού πλούτου των χωρών που δεν ανήκουν στον πυρήνα της Δύσης, της τρομακτικής ανισότητας και των εξωφρενικών γενοκτονιών -από την Κεντρική και Νότια Αμερική μέχρι την Ασία. Ακόμα κι' αν ξεχάσουμε ότι οι Ευρωπαίοι έκαναν δύο παγκόσμιους πολέμους με 100 εκατομμύρια θύματα, ακόμα κι' αν αρχίσουμε να τους εξετάζουμε από το άμεσο παρόν, οι Δυτικο-ευρωπαίοι φέρουν τεράστια ευθύνη που συντάχθησαν με τους Αμερικανούς, τους Λιθουανούς και τους Πολωνούς, και αρνήθηκαν να αποτρέψουν τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αρκούσε μια γραπτή δήλωση του Γερμανού πρωθυπουργού και του Γάλλου προέδρου που να λέει ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Αυτή και μόνον η δήλωση θα είχε αποτρέψει την καταστροφή. Και δεν την κάνανε...
 

Το αφήγημα της Δύσης σχετικά με την Ουκρανία, έχει σκοπό να συγκαλύψει τα βαθύτερα κίνητρα της πολιτικής της και να δικαιολογήσει τον ρόλο της στο ξέσπασμα του πολέμου. Πέρα από την προπαγάνδα όμως, κάποιοι βλέπουν αυτήν την ιστορία σαν μια ακόμα προσπάθεια των Αμερικανών να διατηρήσουν την παγκόσμια κυριαρχία τους, θεωρώντας ότι η κυριαρχία αυτή είναι το καθεστώς κάτω από το οποίο πρέπει να λειτουργεί η ανθρωπότητα. Και επειδή αναδύονται νέες δυνάμεις (μεγάλες αυτή τη φορά, όπως η Κίνα και η Ινδία), οι Αμερικανοί κινητοποιούν όσους περισσότερους συμμάχους μπορούν, σε μια γιγαντιαία προσπάθεια να αποτρέψουν μια αναδιαμόρφωση των παγκόσμιων συσχετισμών. 


*Ο Στέλιος Ελληνιάδης μελετά την Ουκρανία τα τελευταία σαράντα χρόνια, ταξιδεύοντας τακτικά στην χώρα αυτή, γνωρίζοντας σε βάθος την ιστορία και τους ανθρώπους της και διατηρώντας στενές σχέσεις με την ελληνική ομογένεια, ιδίως στην ευρύτερη περιοχή της Μαριούπολης. Αρθρογραφεί στον Δρόμο της Αριστεράς

 

Σχετικοί σύνδεσμοι

 

 

Τρίτη 5 Απριλίου 2022

"70 χρόνια Δεύτερο. Από το Αρχείο μας": Νέα εκπομπή στο Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, κάθε Κυριακή, στις 6μμ

 

 


 

Με αφορμή τα 70 χρόνια του Δεύτερου Προγράμματος που συμπληρώνονται φέτος, μια επιλογή εκπομπών λόγου και μουσικής από το Αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας αρχίζουν να αναμεταδίδονται κάθε Κυριακή απόγευμα στις έξι, στο πλαίσιο της εκπομπής "70 χρόνια Δεύτερο. Από το Αρχείο μας". Επιλογή, παρουσίαση και επιμέλεια της Έλενας Διάκου και του Σιδερή Πρίντεζη.

Την περασμένη Κυριακή, 3 Απριλίου 2022, αναμεταδόθηκε μία εκπομπή του 2007 από τη μεταμεσονύχτια σειρά "Αύριο όλα θα είναι καλύτερα"* της Μαριανίνας Κριεζή. Η συγκεκριμένη εκπομπή έχει ως αφετηρία την άνοιξη, στη συνέχεια όμως εστιάζει στα προσωπικά και επαγγελματικά αδιέξοδα των νέων ανθρώπων της σημερινής εποχής, και μπορείτε να την ακούσετε, "on demand", εδώ: https://www.ertecho.gr/radio/deftero/show/70-xronia-deytero/ondemand/126845/70-xronia-deytero-apo-to-arxeio-mas-marianina-kriezi-03-04-2022/

https://webradio.ert.gr/deytero-programma/70-chronia-deftero-apo-to-archio-mas-marianina-kriezi-03-04-2022/

 

Photo1 at https://www.ert.gr/radiofono/

 

* Μια ακόμη εκπομπή της ίδιας σειράς, από τον Φεβρουάριο του 2008, μπορείτε να ακούσετε εδώ: https://gatouiti-blog.blogspot.com/2022/02/blog-post_14.html

Σάββατο 26 Μαρτίου 2022

Μη χαλάς τον κόσμο Μαριανίνα, γίνεται κι' αυτό...


Είδα τον Μπέμπαντά σου στη χώρα των Μπεμπάντων
να πλέει σαν καράβι στης λίμνης τα νερά.
Έχει στην προβοσκίδα ένα χρυσό καβούρι
και κόκκινα κοράλια πλεγμένα στην ουρά.

Είδα τον Μπέμπαντά σου στη χώρα των Μπεμπάντων
να πνέει στον αέρα τις νύχτες τις ζεστές.
Έχει στην προβοσκίδα μιαν άσπρη πεταλούδα
και την ουρά πλεγμένη με φεγγαροκλωστές. 

 

Ο καθένας έχει ένα όχημα της φαντασίας και, στην Λιλιπούπολη, το όχημα αυτό είναι ο Μπέμπαντας, ένας άσπρος ελέφαντας φτειαγμένος από τον αφρό της οδοντόκρεμας. Αν τον καβαλήσεις, μπορείς να πετάξεις και να πας παντού. Όμως, για να βρει κανείς τον δικό του Μπέμπαντα, θα πρέπει να βυθιστεί βαθειά μέσα του και να φτάσει στο παιδί που υπήρξε κάποτε. Διαφορετικά, ο Μπέμπαντάς του θα μείνει για πάντα καθηλωμένος στη γη.  


Αποχαιρετώντας την Μαριανίνα Κριεζή, που έφυγε από την ζωή στις 6-02-22, εμφανίστηκαν στο διαδίκτυο πάμπολλα αφιερώματα στο έργο και τη ζωή της, από τα πρώτα εφηβικά χρόνια ενός εμφανώς ταλαντούχου και χαρισματικού παιδιού, μέχρι την τελευταία της ωριμότητα. Ένα από αυτά φιλοξενείται στο μηνιαίο ηλεκτρονικό  Περιοδικό Χάρτης*. Το Αμερικανικό Κολλέγιο Θηλέων δημοσίευσε κείμενά της από το 1964, όταν πήγαινε στη Πέμπτη Γυμνασίου, στο ιστορικό μαθητικό περιοδικό "Φωτεινές Ημέρες - Sunny Days". Στην εφηβική ηλικία της ποίησής της αναφέρεται και ο λογοτέχνης Γιάννης Ευσταθιάδης. Ποιήτρια, και μάλιστα σημαντική, την αποκαλεί και ο Νίκος Δήμου, ενώ ο Άκης Γαβριηλίδης αναρωτιέται γιατί οι φιλόλογοι δεν εκτιμούν όσο θα έπρεπε τους στιχουργούς. "Μικρά ποιητικά σύμπαντα" αποκαλεί τα τραγούδια της και ο Φοίβος Δεληβοριάς. Επίσης, ο δημοσιογράφος και ερευνητής Φώντας Τρούσας, δημοσίευσε τα εξώφυλλα δύο ποιητικών συλλογών της που είχαν εκδοθεί
το 1961 και το 1963, με την στήριξη του πατέρα της, Κωστάκη Κριεζή.

Το πιο εντυπωσιακό ντοκουμέντο του προηγούμενου μήνα όμως, το έβγαλε ο λογοτέχνης, δοκιμιογράφος και μελετητής του Σεφέρη, Άκης Γαβριηλίδης, που ζει και εργάζεται στις Βρυξέλλες. Πρόκειται για μια επιστολή της Μαριανίνας προς τον Σεφέρη, ταχυδρομημένη στο Λονδίνο από το Ψυχικό, το 1962, και κατατεθειμένη στην Γεννάδιο βιβλιοθήκη, από το 1972. Η επιστολή αυτή, καθώς και η απάντηση του ποιητή, την οποία έφερε στο φως της δημοσιότητας ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιώργος Ι. Αλλαμανής, ακούγεται κατά την διάρκεια της εκπομπής του Αλέξη Βάκη ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ, "Εδώδιμα και αποικιακά", στο ειδικό αφιέρωμα που μεταδόθηκε στις 12 Φεβρουαρίου, σε ανάγνωση της τριτοετούς στην Δραματική Σχολή Βεάκη, Αθηνάς Αλλαμανή, και του συμφοιτητή της, Αλέξανδρου Μαρίνου. 

Στο πρώτο μέρος του ραδιοφωνικού αυτού αφιερώματος, ο Αλέξης Βάκης, συμπαρασύρει τους ακροατές σ' ένα νοσταλγικό ταξίδι στη ζωή και το έργο της Μαριανίνας, συνομιλώντας με τον Γιώργο Ι. Αλλαμανή, μεταξύ άλλων, και για τον ονειρικό κόσμο της Λιλιπούπολης που βρίσκεται αποτυπωμένος στο υπό έκδοση βιβλίο του "Στον καιρό της Λιλιπούπολης". Ακούγονται τραγούδια της θρυλικής εκπομπής του Τρίτου Προγράμματος, όχι από τον δίσκο αλλά όπως είχαν βγει στον αέρα, από τον Δεκέμβριο του '77 μέχρι τον Μάιο του '80. Ανάμεσα στα τραγούδια αυτά είναι και "η κυρία Φωτεινή" (το κόκκινο χρώμα), του τέταρτου και λιγότερου γνωστού αλλά όχι λιγότερο άξιου συνθέτη της Λιλιπούπολης, Νίκου Χριστοδούλου, που δεν συμπεριλαμβάνεται στον δίσκο, όπως επίσης δεν συμπεριλαμβάνεται και το τραγούδι του Παπαγάλου, "ως πότε παπαγάλοι".

Η Λιλιπούπολη, λέει ο Γιώργος Αλλαμανής, όπως εξελίχθηκε, ήταν ένα ραδιοφωνικό παραμύθι για μικρούς και μεγάλους (κυρίως για μεγάλους), το οποίο άφησε εποχή. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες παρεξηγήσεις της Ελληνικής ραδιοφωνίας και ίσως το συναρπαστικότερο λάθος της ιστορίας της. Ως παιδαγωγικό πρόγραμμα για νήπια απέτυχε, αλλά πέτυχε κάτι άλλο θαυμαστό, στην ωριμότητά της: έγινε μια αόρατη μουσικοθεατρική παράσταση για μεγάλους, την οποία ως ένα βαθμό μπορούσαν να παρακολουθήσουν και παιδιά. Το "magic bus", αναφέρει χαρακτηριστικά ο Γιώργος Αλλαμανής, είναι το Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, και η Λιλιπούπολη μόνον ένα από τα φωτεινά του παράθυρα. Έτσι, αυτό που κάποτε άρχισε ως παιδική εκπομπή, κατέληξε να γίνει μια μουσικοθεατρική επιθεώρηση από την πολιτική επικαιρότητα, τα ωριμότερα κείμενα της οποίας φέρουν την υπογραφή του διδύμου Άννα Παναγιωτοπούλου - Μαριανίνα Κριεζή. Στον αέρα βγήκαν γύρω στα 300 επεισόδια. Σήμερα σώζονται 213, εκ των οποίων τα 73  προέκυψαν από την δική του έρευνα και επέστρεψαν στο αρχείο της ΕΡΤ. Σε μερικά από αυτά, η Μαριανίνα ακούγεται (με μερικές ατάκες) και ως ηθοποιός, αντικαθιστώντας, για παράδειγμα, την Ράνια Οικονομίδου στον ρόλο της Πιπινέζας. 

Σε μια συνέντευξη, που βρίσκεται καταχωρημένη ανάμεσα στα πολύτιμα ντοκουμέντα του Αρχείου της ΕΡΤ και δόθηκε το 2002, στο Δεύτερο Πρόγραμμα και την Μαρίνα Λαχανά, στο πλαίσιο του εορτασμού των 50ών γενεθλίων του Δεύτερου Προγράμματος, η Μαριανίνα Κριεζή μιλάει για το παρελθόν του ραδιοφώνου, στο οποίο μετείχε ως παραγωγός αλλά και ως ακροάτρια, και αναφέρεται στο αγαπημένο βιβλίο των εφηβικών της χρόνων, ένα μυθιστόρημα του 1939, το "Αύριο όλα θα είναι καλύτερα" (Everything Will Be Better Tomorrow), της Αυστριακής πεζογράφου Άννα Μαρί Σελίνκο (Annemarie Selinko). Ο τίτλος αυτού του μυθιστορήματος έγινε, λίγα χρόνια αργότερα, και τίτλος της τελευταίας δικής της ραδιοφωνικής εκπομπής, η οποία σταμάτησε το 2010 (ένα δείγμα της εκπομπής αυτής, εδώ). Είχε προηγηθεί η εκπομπή "Το νυχτικό του πύργου" και, στα τέλη της δεκαετίας του '80, η πρώτη φιλοζωική εκπομπή στο Ελληνικό ραδιόφωνο, με τίτλο "Μου το ’πε ένα πουλάκι", με την Νατάσσα Ασίκη, τον Λάμπρο Τσάγκα και τον Γιώργο Παπαστεφάνου, που ακουγόταν κάθε Σάββατο στις 10 το πρωί και για σήμα είχε έναν κούκο. 

Η αγάπη της Μαριανίνας για τα ζώα είναι σε όλους γνωστή, όχι μόνον από τις ραδιοφωνικές της εκπομπές και τα τραγούδια αλλά από ολόκληρη την ζωή της. Ήταν μια αγάπη χωρίς κανένα σύμπλεγμα, ήταν κάτι που δεν εκπορευόταν από κανένα έλλειμμα εξουσίας, καμία απολύτως υποκατάσταση, κάτι αυτονόητο και φυσικό, όπως η αναπνοή. Στο εξαιρετικά επιμελημένο αφιέρωμα του Περιοδικού "Χάρτης", είδα με συγκίνηση ότι αναφέρονται και μερικά δικά της ψευδώνυμα, τα περισσότερα από ονόματα ζώων, όπως Κλειώ Τσιτσίνια, Ντιντία Σουσούμη, Μιμίνα Γαϊτάνου, Λουλούδω Γαλατά και Αρετούσα Τατάημου. Και συγκινήθηκα γιατί θυμάμαι πως η Κλειώ και η Τσιτσίνια ήταν γάτες. Θυμάμαι ακόμα το μικρόσωμο σκυλάκι, την Λουλούδω, που κατάφερε να ξαναπερπατήσει, λίγους μήνες αφ' ότου ήρθε στο σπίτι της Μαριανίνας μέσα σ' ένα σακίδιο, εντελώς παράλυτη, από τον Γαλατά. Και βεβαίως θυμάμαι την θλιβερή ιστορία της λυκοσκυλίνας Αρετούσας, ενώ δεν υπάρχει περίπτωση να ξεχάσω ποτέ το "Τατάημου", που ήταν δικό μου σκυλί και το δεύτερο συνθετικό από δικό μου ψευδώνυμο επίσης!

 

"Φύγε τώρα και προπαντός
μη μου πεις να σου πω αντίο.
Δεν κρατάει για πάντα ο χωρισμός
όπως δεν κρατάει και το κρύο".

Με τους παραπάνω δικούς της στίχους, από τα τραγούδια της θεατρικής παράστασης "Ελίζα"**, επέλεξε να αποχαιρετήσει την Μαριανίνα η συνθέτρια της μουσικής των τραγουδιών Ελένη Καραϊνδρου. Κι' ακόμη κι' αν δεν είναι στ' αλήθεια έτσι, ακόμη κι' αν κρατάει για πάντα ο χωρισμός, ένα τρυφερό ψέμα μπορεί να σώσει την καρδιά από την παγωνιά της λήθης. Δεν είναι εύκολο να μιλάς για τον θάνατο, κι' ακόμα πιο δύσκολο να τραγουδάς. Στο έργο "Ελίζα" που ανέβηκε στο Θέατρο Πόρτα, στην Παιδική Σκηνή της Ξένιας Καλογεροπούλου, το 1989, η Μάνια Παπαδημητρίου τραγουδάει τις "Κούκλες", ένα από τα πιο συγκλονιστικά τραγούδια, σε μουσική της Ελένης Καραϊνδρου και στίχους της Μαριανίνας Κριεζή. Είναι ένα τραγούδι για τον θάνατο που σπάει τον δεσμό του ζεύγους. Ο ένας επιβιώνει, ο άλλος πεθαίνει. 

Από τις συζητήσεις του Γιώργου Αλλαμανή με την Μαριανίνα για το βιβλίο του, τον Αύγουστο του 2018, αποκαλύπτεται ότι εκείνη είχε πολύ μεγάλο πρόβλημα στο να γράψει ένα τραγούδι για τον θάνατο. "Εγώ έγραψα το έργο και θέλω ένα τραγούδι", της είχε τότε πει η Ξένια Καλογεροπούλου. "Δεν ξέρω να το κάνω και δεν μπορώ", είχε απαντήσει η Μαριανίνα. Την ίδια γνώμη είχε και ο Σταμάτης Φασουλής που έκανε την σκηνοθεσία. Και τότε, η Ελένη Καραϊνδρου πήρε την Μαριανίνα σε μιαν άκρη και της είπε το εξής: "Μη χαλάς τον κόσμο Μαριανίνα, γίνεται αυτό. Να σου πω κάτι; Εγώ, όταν πέθανε η μάνα μου, μπήκα κάτω από ένα τραπέζι κι' έλεγα συνέχεια ένα μαγικό τραγουδάκι. Ξανά και ξανά και ξανά, σαν ξόρκι. Και αυτό μόνο μ' έσωσε"

Έτσι, το τραγούδι έγινε, και είναι συγκλονιστικό:

Πάνω στο πράσινο πλατάνι
δυό κούκλες από πορσελάνη
τη μια την έσπασ' ο αέρας,
κοιμήσου τώρα, νάνι.

Κοιμήσου και θα προσπαθήσω
εγώ να μείνω ξυπνητή
πρέπει να ζήσω και θα ζήσω,
πρέπει ν' αρχίσω απ' την αρχή.

Κάτω απ' το κόκκινο κοράλι
δυό κούκλες από σιμιγδάλι
τη μια την φάγανε τα ψάρια
κι' απόμεινε η άλλη.

Κοιμήσου και θα προσπαθήσω
εγώ να μείνω ξυπνητή,
πρέπει να ζήσω και θα ζήσω
μόνο που ξέχασα γιατί.
  

  

Ακούστε το ραδιοφωνικό αφιέρωμα του Αλέξη Βάκη στην Μαριανίνα, χωρισμένο σε δύο μέρη, εδώ: https://gatouiti-blog.blogspot.com/2022/03/1055-fm-12-02-22.html [Μέρος 1οhttps://youtu.be/INUljDWCgjg -- Μέρος 2ο: https://youtu.be/eHfnmKy2tZA]

 

Photo: Η Μαριανίνα με την Καραμέλα via Alexis Vakis


 

Παραπομπές

*https://www.hartismag.gr/hartis-39/afierwmata/selides-marianina-kriezi (Fb)

**Η "Ελίζα" [τραγούδια, παράσταση] ανέβηκε για πρώτη φορά στις 25 Νοεμβρίου του 1989 στην Αθήνα, στο παιδικό θέατρο "Μικρή Πόρτα", και λέει για το τι σημαίνει να πιστεύεις βαθιά στον έρωτα και την αγάπη. Λέει ακόμα πως η πίστη σε έναν άνθρωπο είναι πιο δυνατή από τον θάνατο. Πως πατρίδα είναι εκεί που είναι η καρδιά σου. Και πως, όπως και η Μαριανίνα συνήθιζε να λέει, οικογένεια είναι οι φίλοι.