Συναισθηματική πολιτική

  











                       

                 του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

                Αναδημοσίευση από edromos.gr

Ας φανταστούμε έναν άνθρωπο που εργάζεται στην δουλειά του πατέρα του, αν και ποτέ δεν ήταν αυτή η επιθυμία του. Εργάζεται σε μια δουλειά, αν και δεν τον ικανοποιεί. Έχει δυό παιδιά στα οποία δυσκολεύεται πολύ να θέσει τους αναγκαίους, για την ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη, περιορισμούς. Προσπαθεί να κάνει ό,τι μπορεί για να ευχαριστήσει τη σύζυγο του, που εντούτοις, παραμένει ανικανοποίητη και εξαιρετικά απαιτητική. Κάθε φορά που επιχειρεί να "σπάσει" αυτό το πάτερν, νιώθει ενοχές και προκειμένου να τις ανακουφίσει υποχωρεί, παραχωρώντας τον έλεγχο της ζωής του στους Άλλους. Ο άνθρωπος της ιστορίας αυτής είναι εγκλωβισμένος στην ίδια του τη ζωή. Είναι παγιδευμένος στη ζωή του. 

Ας φανταστούμε, ακόμη έναν άλλο άνθρωπο, μια γυναίκα αυτή τη φορά, που νιώθει πως η ζωή με τον σύντροφο της είναι αφόρητη. Συχνά συμπεριφέρεται με μια επίφαση ευδιαθεσίας, αλλά μια πιο προσεκτική ματιά μπορεί να δει την υποβόσκουσα δυσαρέσκειά της. Η γυναίκα αυτή παντρεύτηκε για να ξεφύγει από την πατριαρχική καταπιεστική οικογένεια της, αλλά το μόνο που πέτυχε είναι απλά ότι αντικατέστησε τον τυραννικό πατέρα της με μια νεότερη εκδοχή του. Η ιδέα της απελευθέρωσής της φαίνεται στα μάτια της τρομαχτική. 

Ο τρόπος με τον οποίο βιώνουν την πραγματικότητα οι άνθρωποι αυτοί, καθώς νιώθουν πως κάποιοι άλλοι ελέγχουν τη ζωή τους, τους οδηγεί στην παθητικότητα, κάνοντας τους απλούς θεατές της ίδιας της ζωής τους. Αυτή η αίσθηση του εγκλωβισμού είναι ένα τεράστιο ψυχικό βάρος που εξουθενώνει, καθώς η ζωή χάνει την όποια ανεμελιά και ελευθερία. Αλλά, κυρίως, η παγίδευση αυτή εμποδίζει τους ανθρώπους να αναπτύξουν μια ξεκάθαρη αίσθηση του τι θέλουν και τι πραγματικά έχουν ανάγκη, και νιώθουν πως το μόνο που μπορούν να αποκτήσουν είναι το ξεροκόμματο που καταδέχονται να τους "πετάξουν" οι άλλοι. Πρόκειται για την αίσθηση ότι δεν μπορεί κανείς να διαμορφώσει τη ζωή του, αφού είναι παγιδευμένος στις περιστάσεις και στην "μαύρη μοίρα" του.

 

Αυτός είναι ο γνωστικός μηχανισμός μέσω του οποίου οι άνθρωποι, αντί να γίνονται οι πρωταγωνιστές της ζωής τους, αφήνουν τους άλλους να τους ελέγχουν και μετατρέπονται σε αόρατους παρατηρητές, που "δειλοί, μοιραίοι και άβουλοι αντάμα, προσμένουν τάχα κάποιο θαύμα".

 

Αλλά, όταν οι άλλοι ελέγχουν τις ανάγκες μας, υπάρχει ακόμη μία συνέπεια: η ραγδαία μείωση της αυτοεκτίμησης, που στον επόμενο τόνο έρχεται να επιβεβαιώσει την "ανάγκη" ακόμη μεγαλύτερης υποταγής. Και κάθε φορά που κάποια αδιόρατη "εσωτερική αξιοπρέπεια" απαιτεί μια κάποια "επανάσταση" ενάντια στον δυνάστη, οι παλιές εμπειρίες του φόβου, της πιθανής απόρριψης και της σύγκρουσης με τον άλλο ή της ενοχής επιστρέφουν με δριμύτητα βάζοντας φρένο στην προοπτική της απελευθέρωσης.

 

Η υποταγή, δηλαδή, μηδενίζει την ανθρώπινη αγωνιστικότητα και ισοπεδώνει το αίσθημα του Εαυτού, καθώς ο άνθρωπος συγχωνεύεται με τους εξουσιαστές του, τα όρια του διαλύονται και το σύνορο ανάμεσα στον Εαυτό και στον Άλλο γίνεται "λάστιχο". Με άλλα λόγια, ο Εαυτός χάνεται μέσα στον Άλλο και η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο "εγώ" και στο "εσύ" εξαφανίζεται, καθώς υιοθετούνται τα "θέλω", οι αξίες, οι πεποιθήσεις, ακόμη και τα γούστα των Άλλων που ελέγχουν.

 

Αλλά, όταν οι ανάγκες του ατόμου υποτάσσονται στις ανάγκες του ελεγκτικού Άλλου, το ανεκπλήρωτο τους ουρλιάζει. Συνειδητά ή ανεπίγνωστα, οι υπαρξιακές ανάγκες της αυτονομίας και της αυτοέκφρασης ζητούν το "μερτικό τους από την χαρά", και το συναίσθημα αυτό της ματαίωσης ακολουθείται από το συναίσθημα του θυμού, που βέβαια σπάνια στρέφεται ενάντια στον πραγματικό υπεύθυνο-δυνάστη. Αυτή η χρόνια αγανάκτηση είναι για τους υποταγμένους ανθρώπους η μόνη ορατή κορυφή του παγόβουνου της ακρωτηριασμένης τους ατομικότητας.

 

ΑΣ ΦΑΝΤΑΣΤΟΥΜΕ ΤΩΡΑ, ακόμη έναν άνθρωπο. Τον μεταπολιτευτικό Νεοέλληνα που εναλλάσσει επί δεκαετίες στην εξουσία τους καταπιεστές του, πιστεύοντας ότι τιμωρεί μία τον έναν και μία τον άλλο, ενώ τον μόνο που τιμωρεί, στην πραγματικότητα, είναι τον ίδιο τον ενοχικό εαυτό του. Η ανακούφιση από τις ενοχές της μίας μ/λκίας προετοιμάζει για την επόμενη και πάει λέγοντας. Έτσι, ενώ η ζωή, ιδιαίτερα μετά την μνημονιακή λεηλασία, έγινε αφόρητη, ο Νεοέλληνας συχνά συμπεριφέρεται με ένα χαλαρό προσωπείο ευδιαθεσίας, κυρίως γιατί δεν είναι καθόλου εύκολο να συνειδητοποιηθεί η πραγματικότητα, ότι δηλαδή η εν-αλλαγή του "ελεγκτή" της ζωής δεν σημαίνει με κανέναν τρόπο Ελευθερία. Όπως και η γυναίκα της ιστορίας μας, η αντικατάσταση του ενός καταπιεστή με κάποιον άλλο, υποκρύπτει τη δυσκολία να αναλάβουμε προσωπικά και αδιαμεσολάβητα την υπόθεση της ελευθερίας μας. Όπως και ο άντρας της ιστορίας μας, κάθε φορά που επιχειρούμε να "σπάσουμε" το πάτερν της υποταγής, το κυρίαρχο σύστημα γνωρίζει τον τρόπο για να μάς πλημμυρίσει με δυσβάστακτες ενοχές. Ενοχές, ακριβώς, τις οποίες προκειμένου να ανακουφίσουμε, υποχωρούμε, παραχωρώντας τον έλεγχο της ζωής μας σε κάποιους Άλλους κάθε φορά. 

Ο Νεοέλληνας άνθρωπος είναι παγιδευμένος στη ζωή του, καθώς, είτε αποφασίσει είτε δεν αποφασίσει κάτι, νιώθει πως δεν έχει καν το δικαίωμα να πάρει τη ζωή του στα χέρια του. Γι’ αυτό είναι σχεδόν πάντα θυμωμένος, ακόμη κι αν ο ίδιος δεν μπορεί να αναγνωρίσει τον θυμό του. Γιατί το γεγονός και μόνο ότι πρέπει να προσαρμόσει τις ανάγκες του στις ανάγκες που του ορίζουν οι ελεγκτές, όσο κι αν "βολεύει", γεννά το αναπόφευκτο συναίσθημα του θυμού. Οι κυρίαρχοι άλλοι μάς χρησιμοποιούν, μάς ελέγχουν και μάς εκμεταλλεύονται, έτσι που οι ανάγκες μας να μην φαίνονται καν αληθινές στα μάτια τους, κι’ όμως δεν επιτρέπεται ούτε καν να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτή είναι μια χρόνια κατάσταση που μάς θυμώνει. Ίσως μόνο όταν αντιδρούμε σε ένα ασήμαντο γεγονός με δυσανάλογο και υπερβολικό τρόπο, να περνάει κάπως από το νου μας ότι είμαστε πραγματικά πολύ θυμωμένοι. Αλλά, τότε, κάποιος αδύναμος οικείος ή άγνωστος στο δρόμο ή στο Facebook θα πληρώσει την νύφη της εκτόνωσης. Αν είχε εφευρεθεί το θυμό-μετρο, είναι βέβαιο ότι το νεοαλληνικό άτομο θα έσπαγε τα κοντέρ.

 

Ο συναισθηματικός ακρωτηριασμός όχι μόνο αφήνει την ύπαρξη κολοβή αλλά την καθιστά και ευάλωτη στους κυρίαρχους μηχανισμούς της ενοχοποίησης και του φόβου της απόρριψης που είναι οι βάσεις της υποταγής. Χρειαζόμαστε, για το σκοπό αυτό, μια συναισθηματική επανεκπαίδευση, σαν να μαθαίνουμε την αλφαβήτα από την αρχή.

 

Μιλώντας για ενοχές, θυμό και γενικώς συναισθήματα, δεν θα πρέπει να μάς διαφεύγει το γεγονός ότι είμαστε "λειτουργικά-συστατικά μέρη" ενός συστήματος που οργανωμένα αποφεύγει την συναισθηματική ανάπτυξη. Μόνο το γεγονός ότι τα παιδιά μας μαθαίνουν ακόμη στο σχολειό πώς να "σκέφτομαι και γράφω" ή πώς να γυμνάζουν το σώμα τους, αλλά όχι πώς να "νιώθω και γράφω", αναδεικνύει την θλιβερή αναπηρία του πολιτισμού μας. Στην τριαδική αναπτυξιακή μας εξέλιξη, "μετράει" κυρίως η γνωστική και, δευτερευόντως, η σωματική-βιολογική ανάπτυξη, ενώ η συναισθηματική επαφίεται στην ατομική ευχέρεια ενός εκάστου - και αν. Μεγαλώνουμε με μια συναισθηματική αναπηρία που δεν μάς αφήνει ούτε καν να αναγνωρίσουμε πώς νιώθουμε κάθε στιγμή. Γι’ αυτό αν ρωτήσετε κάποιον καλοπροαίρετο άνθρωπο "τι σκέφτεται" μπορεί να απαντήσει - συνήθως και άμεσα - δεκάδες φλυαρίες, ενώ αντίθετα αν τον ρωτήσετε "τι νιώθει" μένει, μάλλον, … παγωτό.

 

ΑΥΤΟΣ Ο ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΣ όχι μόνο αφήνει την ύπαρξη κολοβή, αλλά την καθιστά και ευάλωτη στους κυρίαρχους μηχανισμούς της ενοχοποίησης και του φόβου της απόρριψης που είναι οι βάσεις της υποταγής. Χρειαζόμαστε, για το σκοπό αυτό, μια συναισθηματική επανεκπαίδευση, σαν να μαθαίνουμε την αλφαβήτα από την αρχή.

 

Κι έτσι, την επόμενη φορά που θα εκφράσεις τον θυμό σου σε κάποιο μέλος της οικογένειας σου ή σε κάποιον άγνωστο στο δρόμο, προσπάθησε να θυμηθείς πως αυτό το συναίσθημα είναι εκεί, σαν το κόκκινο φωτάκι στο ταμπλό του αυτοκινήτου σου, για να σού δείξει πως πάει πολύς καιρός που τα όρια σου έχουν γίνει σουρωτήρι από τους συστημικούς μηχανισμούς, αλλά ταυτόχρονα και το πάθος σου να αλλάξεις τα πράγματα.

 

Την επόμενη φορά, που κάπως θα νιώσεις πικρία για τον τόπο σου, προσπάθησε να θυμηθείς πως αυτό το συναίσθημα είναι εκεί για να σού δείξει πως είναι λάθος να κρατάς ακόμη μια επίκριση για τον εαυτό σου και τους συμπολίτες σου.

 

Την επόμενη φορά, που θα νιώσεις φθόνο για τον λαό, προσπάθησε να θυμηθείς πως αυτό το συναίσθημα είναι εκεί για να σού δείξει πως είναι λάθος να ζεις μόνιμα στο παρελθόν και στις τραυματικές μνήμες σου που, εν τέλει, δεν επιτρέπουν στο παρόν να έρθει.

 

Την επόμενη φορά, που θα νιώσεις απογοήτευση ή ματαίωση, προσπάθησε να θυμηθείς πως αυτό το συναίσθημα είναι εκεί για να σού δείξει πως προσπάθησες για αυτόν τον τόπο και τον Λαό και πως, στο πρόσφατο παρελθόν, δεν παραδόθηκες στην αδράνεια και στην αδιαφορία.

 

Την επόμενη φορά, που θα νιώσεις δυσφορία, προσπάθησε να θυμηθείς πως αυτό το συναίσθημα είναι εκεί για να σού δείξει πως χρειάζεται να δώσεις προσοχή στο τι συμβαίνει πραγματικά και πως τώρα είναι η ευκαιρία να λειτουργήσεις με έναν διαφορετικό τρόπο απ’ ότι συνήθως.

 

Την επόμενη φορά, που θα νιώσεις ενοχή, προσπάθησε να θυμηθείς πως δεν χρειάζεται να ζεις ακόμη και τώρα τη ζωή σου με βάση τις απαιτήσεις των ελεγκτών σου, που σε ενοχοποιούν για να πετύχουν την παθητική σου στάση.

 

Την επόμενη φορά, που κάπως θα νιώσεις ντροπή για τον τόπο σου, προσπάθησε να θυμηθείς πως αυτό που έχει συμβεί είναι ότι οι "κυρίαρχοι" σού έχουν εμφυσήσει τις δικές τους πεποιθήσεις για το ποιός είσαι, και το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να συναντήσεις ξανά τον αληθινό εαυτό σου.

 

Την επόμενη φορά, που θα νιώσεις άγχος για τη ζωή σου ή για τη ζωή των αγαπημένων σου, προσπάθησε να θυμηθείς πως αυτό το συναίσθημα είναι εκεί για να σού δείξει πως είναι πιεστική ανάγκη να αφυπνιστείς αμέσως τώρα και να απαλλαχθείς από κολλήματα του παρελθόντος και τους φόβους του μέλλοντος.

 

Κι αν διαβάζοντας όλα ετούτα νιώσεις θλίψη, θυμήσου πως αυτό το συναίσθημα είναι εδώ για να σού δείξει το βάθος των συναισθημάτων σου, το βάθος του νοιαξίματός σου για τους άλλους, τον τόπο και τον κόσμο ολόκληρο.

 

Στο τέλος-τέλος μην ξεχνάς, πως θα 'ρθει μια ζόρικη στιγμή, μάρτυς μου η κβαντική φυσική, που θα μας ρωτήσουν όχι τι σκεφτήκαμε, τι διαβάσαμε, τι είπαμε ή τι γράψαμε, αλλά τι νιώσαμε και τι ως εκ τούτου πράξαμε.







Σύνδεσμοι σχετικοί με τον συγγραφέα: 

• https://bit.ly/2Tv6kB7 
• https://www.protoporia.gr/suggrafeas-androylidakhs-antwnhs-984811/ 
• http://kentrologoutehnon.blogspot.com/2017/03/blog-post_22.html 
• https://www.enlogois.gr/?view=article&id=285:antonis-androulidakis 
• facebook.com 

Image at https://technod.wixsite.com/afigisi/antonis-androylidakis

Νοο-τροπίες

Νοοτροπία είναι το σύνολο των αντιλήψεων και των πεποιθήσεων ενός ατόμου ή μιας κοινωνικής ομάδας, που καθορίζουν τον τρόπο της σκέψης τους, την τοποθέτησή τους απέναντι στα προβλήματα της ζωής και τη συμπεριφορά τους. 

Αναζητώντας παρηγοριά μέσα σε μια δύσκολη επικαιρότητα (ειδήσεις) αλλά και καθημερινότητα (σχέσεις), θυμάμαι πάντα τον εαυτό μου να καταφεύγει σε ερμηνείες - ίσως γιατί οι ερμηνείες προσφέρουν συνήθως μια καλύτερη αίσθηση ελέγχου των δεδομένων καταστάσεων. Σερφάροντας στο διαδίκτυο, έπεσα τις ημέρες αυτές πάνω σε ένα άρθρο του Ηλία Βασιλειάδη στο tvxs.gr με τίτλο "Η κυριαρχία του συντηρητισμού ως ζήτημα νοοτροπίας" και μπήκα στον πειρασμό να το βάλω στο τραπέζι για "ανατομία"... 

Διαβάζω στην Βικιπαίδεια: Συντηρητισμός (conservatism)  ονομάζεται η επιφυλακτική και συντηρητική αντιμετώπιση νέων θεσμών, αρχών και αξιών της κοινωνίας, σε ατομική και ομαδική βάση. Γενικά, σημαίνει την επιφυλακτική έως αρνητική στάση απέναντι σε οποιοδήποτε νεωτερισμό. Ο συντηρητισμός είναι υπέρμαχος της προάσπισης αυτών που είναι ήδη δεδομένα, δεν δημιουργούν κινδύνους και κραδασμούς στο κατεστημένο, και κυρίως δεν χρειάζονται ριζικές αλλαγές. Ο συντηρητισμός λειτουργεί ως προσωπική στάση ζωής, σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. 

Και παρακάτω: Η τάση για την πολιτική τοποθέτηση του συντηρητισμού φαίνεται να συνδέεται με την ανατομία του εγκεφάλου. Σε δείγμα νέων με συντηρητικές πεποιθήσεις, παρατηρείται υπερτροφία στην αμυγδαλή, που ερμηνεύεται ως αυξημένη ευαισθησία στην ανίχνευση κινδύνου. Αντίθετα, εκείνοι που τοποθετούνται πολιτικά με ανοικτές απόψεις, τείνουν να έχουν μεγαλύτερη πρόσθια έλικα,  η οποία συνεπάγεται μεγαλύτερη ικανότητα διαχείρισης αντικρουόμενης πληροφορίας. 

Αναδημοσιεύω κείμενο* του Ηλία Βασιλειάδη, "πειραγμένο" λιγάκι από εμένα -  σε καμία περίπτωση νοηματικά, αλλά μόνον φραστικά και συντακτικά, ως προς τις τελείες και τις παύσεις που κάνουν κάπως πιο "εύπεπτα" τα νοήματα. 


Τι είναι "προοδευτικό" και τι "συντηρητικό"; Είμαστε περισσότερο το πρώτο ή το δεύτερο; Μήπως οι έννοιες είναι παρωχημένες και δεν σημαίνουν πλέον τίποτα; Αυτή η συζήτηση είναι πολύ παλιά, δεν έχει όμως ατονήσει, αντιθέτως μάλιστα επανέρχεται διαρκώς στο προσκήνιο.

Ως προς τον ορισμό, θα μπορούσε κανείς, σχηματικά, να ορίσει τον "προοδευτικό" ως εκείνον που επιζητά διαρκώς την αλλαγή: Την δίκαιη κατανομή των πόρων, την ισότητα και την ελευθερία, την ανατροπή των ολιγαρχιών και των περιττών ιεραρχιών, την διαρκή συμμετοχή στην λήψη των αποφάσεων, την υπέρβαση των παραδόσεων που επιβάλλουν και συντηρούν εξουσιαστικές δομές  οι οποίες προάγουν την ανισότητα.

Στην ίδια λογική, θα μπορούσε κανείς να ορίσει τον "συντηρητικό" ως εκείνον που επιζητά τη διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης, μαζί με τους συσχετισμούς που την συνοδεύουν: Την ρύθμιση της κοινωνικής συμβίωσης με γνώμονα την επίτευξη της προσωπικής ασφάλειας, την τήρηση παγιωμένων συμβάσεων, την κατοχύρωση και την προαγωγή του ατομικού συμφέροντος, την προσέγγιση καθιερωμένων προτύπων και ρόλων, την διαφύλαξη και την ανάδειξη των παραδόσεων και των δομών που αυτές έχουν δημιουργήσει. 
 
Είναι σαφές ότι ο κύριος προβληματισμός στην περίπτωση του "προοδευτικού" αφορά στη δικαιοσύνη, την ισότητα και την απελευθέρωση από καταδυναστευτικούς παράγοντες, ενώ στην περίπτωση του "συντηρητικού" αφορά στην ασφάλεια, το ατομικό συμφέρον, και τη διατήρηση των συσχετισμών που έχουν επικρατήσει.

Λαμβάνοντας υπόψη την πραγματικότητα, όπως αυτή βιώνεται από την συντριπτική πλειοψηφία, και δεδομένων των μεγάλων ανισοτήτων, της βαθιάς εκμετάλλευσης και των αδιεξόδων που αυτή περιλαμβάνει, είναι επίσης σαφές ότι το συμφέρον των περισσοτέρων επιβάλλει να ακολουθήσουν τον δρόμο του "προοδευτικού", ώστε να διεκδικήσουν την πιθανότητα βελτίωσης του τρόπου που ζουν, εργάζονται και συνυπάρχουν.  Στην πράξη όμως, συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Ο συντηρητισμός κυριαρχεί και μάλιστα εμφατικά. Αν κοιτάξουμε λίγο πέρα από την επιφάνεια, θα δούμε ότι στο δίπολο πρόοδος - συντήρηση υπάρχει ξεκάθαρος νικητής. Γιατί άραγε; 

Η κυριαρχία του συντηρητισμού στηρίζεται στην τεράστια απόκλιση που υπάρχει ανάμεσα στην πραγματικότητα και την νοοτροπία των μελών της κοινωνίας. Αυτοί που έχουν άμεσο συμφέρον να ανατραπεί η υφιστάμενη κατάσταση προς όφελος των πολλών (συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού τους), επιλέγουν την πρόσδεση στην διατήρηση των παγιωμένων συσχετισμών.  Ίσως γιατί έτσι, σε ατομικό επίπεδο, αισθάνονται ότι κατοχυρώνουν καλύτερα την (επίπλαστη στην πραγματικότητα) ασφάλειά τους.
 

Είναι η λογική του"προσοχή μη χάσουμε και τα λίγα ή τα ελάχιστα που έχουμε". Και μετά απ' αυτό, η αναζήτηση της δικαιοσύνης, της ισότητας και της απελευθέρωσης υποχωρεί απέναντι στο τεχνητό αίσθημα ασφάλειας, το οποίο όμως τελικά δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας μηχανισμός πνευματικής και υλικής υποδούλωσης.

Παράλληλα, πολλοί από αυτούς που αντιλαμβάνονται ότι οι συσχετισμοί της πραγματικότητας έχουν διαμορφωθεί σε βάρος τους, δεν επιλέγουν την συλλογική δραστηριοποίηση για  την ανατροπή τους, αλλά εστιάζουν στην ατομική προσπάθεια "εξέλιξης", ώστε με κάποιον τρόπο να κατορθώσουν να βρεθούν στην πλευρά των νικητών. Να βρεθούν στην πλευρά των λίγων, των κερδισμένων, αυτών που έχουν το μεγάλο μερίδιο στην κατανομή ισχύος, "εξουσίας" και υλικών πόρων. 
 
Πρόκειται βέβαια για μια αυταπάτη, η οποία δεν εξαντλείται στο απλό "μικροαστικό" όνειρο, αλλά εκτείνεται μέχρι του σημείου της με κάθε τρόπο υπερκέρασης όσων βρίσκονται στην ίδια συνθήκη, στο όνομα της ατομικής "ανέλιξης" και "αυτοεκπλήρωσης". Είναι η λογική του "εγώ να τα καταφέρω ή έστω να δείξω στους άλλους ότι τα καταφέρνω και δεν με ενδιαφέρει τι θα συμβεί στον διπλανό μου". Και στην περίπτωση αυτή, η αναζήτηση της δικαιοσύνης, της ισότητας και της απελευθέρωσης υποχωρεί απέναντι σε μια στρεβλή αντίληψη του ατομικού συμφέροντος, η οποία, εξ ορισμού, καταλύει την οποιαδήποτε πιθανότητα συνεργασίας και συλλογικής προσπάθειας, ενώ καθίσταται απολύτως απαραίτητη για τη διατήρηση του υφιστάμενου κατεστημένου και "κεκτημένου". 

Υπάρχουν όμως και αυτοί που δεν πιστεύουν ότι οι σε βάρος τους συσχετισμοί μπορούν να ανατραπούν. Αυτοί δηλαδή που αντιλαμβάνονται την υλική πραγματικότητα ως μια παγιωμένη συνθήκη η οποία δεν μπορεί να αλλάξει. Η όποια σκέψη για κάτι διαφορετικό απωθείται και απορρίπτεται ως ουτοπική και ανέφικτη, ενώ συχνά αντικαθίσταται με την προσδοκία μιας δικαιότερης κατάστασης σε κάποια απροσδιόριστη μεταθανάτια ύπαρξη. Είναι η λογική του "αφού έτσι είναι τα πράγματα, δεν γίνεται να είναι διαφορετικά". Και εδώ, η  αναζήτηση της δικαιοσύνης, της ισότητας και της απελευθέρωσης υποχωρεί απέναντι σε μια αυθαίρετη, μοιρολατρική και σχεδόν μεταφυσική, πεποίθηση περί νομοτέλειας της υφιστάμενης κατάστασης, η οποία καταλήγει να λειτουργεί ως η πλέον χρήσιμη νομιμοποίηση του συστήματος που επικρατεί. 

Υπάρχουν βέβαια και οι εκείνοι που αντιλαμβάνονται την αδικία και την ανισότητα των υφιστάμενων συσχετισμών, και αποφασίζουν να δράσουν συλλογικά, με στόχο τον ριζικό μετασχηματισμό τους. Συχνότατα όμως εγκλωβίζονται σε σχήματα και δομές λειτουργίας που έχουν διαμορφωθεί κάτω από ένα ολιγαρχικό πρίσμα, έτσι που στην πράξη αντανακλούν τις κύριες κατευθύνσεις του συντηρητισμού, ακόμα και αν διακηρυκτικά ευαγγελίζονται την αποδόμησή του. Ταυτόχρονα, επιλέγουν να δράσουν προτάσσοντας μια ανελαστική αξίωση ιδεολογικής "καθαρότητας", η οποία από μόνη της συνιστά μια βαθιά συντηρητική αντίληψη φανατισμού και περιχαράκωσης. Είναι η λογική του "αν η πραγματικότητα δεν συμβαδίζει με την καθαρότητα της θεωρίας μου, τότε το πρόβλημα το έχει η πραγματικότητα και όχι η θεωρία". Η συγκεκριμένη προσέγγιση αποτελεί το πλέον αποτελεσματικό δεκανίκι για το κυρίαρχο σύστημα, το οποίο πολύ εύκολα τη θέτει στο περιθώριο και τη χρησιμοποιεί ως χαρακτηριστικό παράδειγμα για το ότι δήθεν δεν μπορεί να υπάρξει κάποια διαφορετική προοπτική που να έχει τη δυνατότητα να συγκεντρώσει ευρεία υποστήριξη και να καταστεί έτσι υλοποιήσιμη. Προκύπτει συνεπώς ότι οι κύριες συνιστώσες του συντηρητισμού, δηλαδή η ασφάλεια, το ατομικό συμφέρον, η διατήρηση της παράδοσης και των δομών εξουσίας που την συνοδεύουν, έχουν διαμορφώσει μια νοοτροπία που κυριαρχεί στην συντριπτική πλειοψηφία των οργανωμένων κοινωνιών, διαιωνίζοντας την αδικία, την ανισότητα και την ανελευθερία.   

Όλο αυτό πάντως δεν είναι και τόσο παράδοξο, καθώς ο συντηρητισμός στηρίζεται στις πλέον πρωτόγονες τάσεις του ανθρώπου, οι οποίες επιτάσσουν ακριβώς την επιδίωξη της ασφάλειας, την προαγωγή του στενού ατομικού συμφέροντος και την κατοχύρωση μιας σταθερής θέσης - μολονότι οι τάσεις αυτές λειτουργούν διαλυτικά ως προς την οικοδόμηση ισότιμων και άρα ειρηνικών κοινωνικών σχέσεων.
 

Παράλληλα, οι συντηρητικές λογικές χρησιμοποιούν διάφορες μεθόδους για την εξασφάλιση της κυριαρχίας τους, από την προπαγάνδα και τον εγκλωβισμό στην παραπλανητική και αποχαυνωτική δύναμη της εικόνας, ως τον εκφοβισμό και την απαξίωση με κάθε μέσο κάθε διαφορετικής φωνής και πρακτικής.

Τι κι' αν η εσφαλμένη πρόσληψη της πραγματικότητας, ως κάτι που οφείλει να ταιριάξει στην ήδη διαμορφωθείσα και επικρατούσα συντηρητική νοοτροπία μας, είναι εντελώς παράλογη; Τι κι αν η πραγματικότητα φωνάζει σε κάθε ευκαιρία και με κάθε τρόπο ότι όσοι νομίζουν πως βολεύονται στην "ασφάλειά" τους αποτελούν τα μόνιμα θύματα των διάφορων ολιγαρχιών; Τι κι' αν όσοι νομίζουν πως μπορούν να αναβαθμίσουν την κατάστασή τους επιδιώκοντας το στενό ατομικό τους συμφέρον χωρίς καμία γνήσια μέριμνα για το σύνολο στο οποίο ανήκουν, αποτελούν τους χρήσιμους ηλίθιους τους οποίους εκμεταλλεύονται οι επικρατούσες ελίτ για τη διαιώνισή τους;  Τι κι' αν όσοι παραιτούνται από την αξίωση οποιασδήποτε ουσιαστικής αλλαγής είναι οι πιο πιστοί φύλακες της σταθερότητας μιας παράδοσης που δεν θα ωφελήσει ποτέ τους ίδιους; Τι κι' αν όσοι προτάσσουν φανατικά την ιδεολογική καθαρότητα καταλήγουν να παρέχουν το πιο πειστικό άλλοθι στη νομιμοποίηση του κυρίαρχου συστήματος; Η μεγάλη παρανόηση συνεχίζεται απαράλλακτη: προσπαθούμε εναγωνίως να προσαρμόσουμε την πραγματικότητα στη νοοτροπία μας, με βάση τον προκαθορισμένο τρόπο που σκεφτόμαστε, αγνοώντας επιδεικτικά τα διαχρονικά και ξεκάθαρα μηνύματά της αλλά και την αδυναμία μας να την αλλάξουμε. 

Καθίσταται λοιπόν προφανές ότι δεν υπάρχει καμία "ηγεμονία" των προοδευτικών ιδεών. Οι προοδευτικές ιδέες κατορθώνουν σπάνια, με εξαιρετική δυσκολία και δυσβάστακτο κόστος, να εμπνεύσουν την πραγματοποίηση μικρών ρωγμών στα συντηρητικά κατεστημένα και την προώθηση επιμέρους αλλαγών.
 

Ο συντηρητισμός συνεπώς θα συνεχίζει να θριαμβεύει, όσο εμείς θα συνεχίζουμε να ερμηνεύουμε την πραγματικότητα υπό το πρίσμα της νοοτροπίας μας. Μόνο αν εκδηλωθεί η αναγκαία αντιληπτική υπέρβαση, αν δηλαδή επιλέξουμε να προσαρμόσουμε τη νοοτροπία μας στην πραγματικότητα και στις κατευθύνσεις που παρέχει αφειδώς, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για την ανατροπή των παγιωμένων συσχετισμών και των παραδοσιακών δομών που διαιωνίζουν την αδικία, την ανισότητα και την καταδυνάστευση σε βάρος των πολλών. 

Αυτά διαβάζοντας, θυμήθηκα πάλι την ρήση του Einstein: "No problem can be solved in the same level of consciousness that created it". Κανένα πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί στο ίδιο επίπεδο της συνείδησης που το δημιούργησε. Αλλάζουν έτσι εύκολα επίπεδο συνείδησης οι άνθρωποι; Όχι βέβαια! "Θέλει αρεττή και τόλμη η ελευθερία", αν καταφύγουμε στον Κάλβο. Ή στον Ελύτη: "Για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή". Φτάνει γι΄αυτό μια ζωή; Σαφώς όχι. Και ούτε ένας αιώνας - ίσως... Έτσι έχει δείξει η ιστορία. Και ο ήλιος ναι, μπορεί να γυρίσει. Το ζήτημα είναι για πόσο θα μάς αντέχει ακόμα αυτή η γή. 

*https://tvxs.gr/apopseis/arthra-gnomis/i-kyriarxia-toy-syntiritismoy-os-zitima-nootropias/

  

Do marine park attractions have a future?

 http://sosdolphins.org/

 HELP THEM!

Posted on Friday 12 September 2014 at  theguardian.com, by Will Coldwell

In August 2014, the leading brand in marine mammal attractions, SeaWorld, made a major announcement. After a year spent defending itself against a barrage of criticism for its treatment of captive whales and dolphins, the company said it would open a state-of-the-art killer whale environment - the world’s largest. But it is questionable whether its Blue World Project, which is slated to open in 2018 and gives little indication that SeaWorld will cease its captive whale programme, will be enough to save it. 

In July 2013, the documentary Blackfish brought the circumstances of orca trainer Dawn Brancheau’s death - which took place during a show at SeaWorld Florida in 2010 - to an audience of millions, and last month the company’s shares fell by 33%. The bad news continued this week as shareholders filed a lawsuit against SeaWorld, accusing it of misleading investors about the impact the film has had on attendance of its parks. After 50 years as one of America’s most loved family brands, the tide has turned against SeaWorld. The future for attractions that display whales and dolphins to the public has never been so uncertain. 

“This is a tipping point”, says Naomi Rose, marine mammal scientist at the Animal Welfare Institute (AWI), who has spent over 20 years advocating the protection of orcas. “I have been out there fighting the fight since 1993 and I was always just a voice in the wilderness. When SeaWorld characterised us as a minority they were correct. But what’s different now is that we’ve become the majority. And SeaWorld doesn’t get it.” Indeed, as public awareness of the issues involved grows, regard for dolphinariums is declining. A survey released in May, commissioned by Whale and Dolphin Conservation (WDC) and the AWI, found that since 2012 there has been an 11% rise in the number of people opposed to the confinement of orcas in captivity. It also shows that fewer people are on the fence; 50% of Americans are now against the practice. A recent survey of British tourists by the Born Free Foundation showed similar results; 86% said they would not visit a marine park while on an overseas holiday. 

While SeaWorld continues to dig its heels in - pointing out that tens of thousands of visitors are in its parks right now - others are responding more progressively. In 2012 the National Aquarium in Baltimore, a highly regarded institution synonymous with its dolphin show, cancelled its performances. Since then visitors have been able to sit and watch the dolphins as they are simply taken care of by staff. Now, the aquarium is considering retiring their eight bottlenose dolphins altogether and is in talks to create the first ocean-side dolphin sanctuary in the US. Its decision was based on regular polling of visitors; it learned that people no longer felt comfortable with the show. “Our audience has evolved,” Aquarium CEO John Racanelli told Baltimore Magazine. “Baby boomers grew up on Flipper, but millennials grew up on Free Willy and The Cove. They are interested in these animals being treated more humanely.” Others are following suit. This September, the Clearwater Aquarium in Florida announced it would also end animal shows (1, 2), choosing to focus on rehabilitation and marine resources instead. When asked by the Guardian if SeaWorld would ever consider a similar move, the company said the terms “retire” and “sanctuary” are misplaced in the context of animal care. But added: “The short answer is no.”

Pressure is not only coming from the public and animal rights activists. Even the traditionally slow to respond travel industry has been reacting to its customers’ concerns. This year Southwest Airlines ended its 25-year partnership with SeaWorld, following a grassroots campaign, and British Airways, American Express and other companies - as well as some celebrities – with connections to SeaWorld have been targeted by petitions that have reached up to 100,000 signatures. At the same time, Virgin Holidays has declared it will no longer deal with organisations that continue to take marine mammals from the ocean and will continue to look at the issues surrounding using the animals for entertainment purposes. While that means it will still work with SeaWorld, Tim Zimmermann, co-writer and associate producer of Blackfish, says it is nonetheless a hugely significant statement. “The role the travel industry has is huge,” says Zimmermann, who continues to report on the issue for Outside magazine. “These are businesses. If they’re not selling tickets and not making money then maybe they’ll move away from dolphin shows and go more towards other forms of entertainment that everyone feels OK about. What Richard Branson is doing is the biggest thing happening right now in terms of how the industry will look in a couple of years and how it will be affected.” 

The WDC also understands the role tourism has in the continued existence of these attractions. It has led a campaign to make tour operators more aware of existing guidance from the travel organisation Abta regarding animal welfare. If the operators were to adhere to the guidance properly, it says, they shouldn’t be promoting dolphinaria at all. “I’d like to see them moving away from supporting captivity and looking at supporting responsible wild whale and dolphin watching as an alternative,” says Cathy Williamson, UK captivity lead for WDC. “There shouldn’t be a future for the tourism industry supporting these things.” Meanwhile, leading animal welfare charity World Animal Protection are calling for marine attractions to pledge to cease taking cetaceans from the sea and end further captive breeding. “This would effectively spell the beginning of the end for the industry, a generational phase-out,” says Claire Bass, head of wildlife campaigns at the charity. 

However, even if there isn’t a future for such attractions in the west (those asked predict public orca displays could end within the next decade, although dolphin displays could last much longer), many conservationists are concerned that the problem could move elsewhere. “In other parts of the world, like China, the industry is growing exponentially,” says the WDC’s Williamson. “In the last 10 years we’ve seen around 50 aquaria opening up in China that have captive belugas, bottlenose dolphins and now they’re looking at orcas as well. So, while we’re making progress in one part of the world, things are not going so well in other places.” This hasn’t gone unnoticed by SeaWorld. In its second-quarter report, published in August, CEO Jim Atchison announced “significant progress in our plans to expand our theme parks outside the US”, and indicating that the company has signed a letter of intent to co-develop parks in Asia, India and Russia. “That really could be the future of SeaWorld and these businesses,” says Zimmermann. “Which is to try to scale back and de-emphasise the orca shows in the US, but at the same time ramp them up in other countries where there’s much less concern about those issues.” 

As for SeaWorld’s “Blue World Project”, Zimmermann remains uneasy about its implications. “The investment required to build those sorts of pools at a time when its cashflow and everything else is under pressure is pretty enormous,” he says. “So there’s a pretty good question to be asked about where that money is going to come from and what the payoff will be. You wonder whether in addition to the PR benefit - creating a better environment for the orcas - that it is also thinking that bigger pools mean it can breed more orcas and whether that might tie into an overseas strategy.” SeaWorld wouldn’t comment on its international expansion or how it would finance the Blue World Project but said public support for what it does remains healthy. However, Rose, who has years of first-hand experience dealing with the company (she was warning SeaWorld about the dangers of keeping orcas in captivity long before Braunchau’s death) remains baffled by the announcement. “If SeaWorld was smart it would recognise what’s going on with the public sentiment, stop fighting it the way it has been and get out ahead of the curve and do what the National Aquarium is proposing,” she says. She adds: “My concern is that it’s doing something far worse for the animals, although far more lucrative for itself. Which is that it might just be planning on selling its assets to a country that is absolutely hungering for them, which is China. And if it intends to do that, that’s a disaster for the animals.” 

However, even as the issue moves from the developed to the developing world, so does the battle. Blackfish screenings are being organised in Singapore and Russia – the primary exporter of live captured whales – and Rose is working hard to raise awareness in China. South American countries are beginning to consider the implications of marine mammal facilities and last year a dolphinarium in South Korea was ordered to release four illegally captured dolphins back into the wild. “These things are happening all over the world, even in Asia,” says Rose. “This is not something that’s going to go away. The paradigm is shifting.” 

Original post at  http://www.theguardian.com/travel/2014/sep/12/seaworld-blackfish-marine-park-attractions-future

Marine park attractions of the world in numbers (Sources: WDC and Born Free)

• 15 EU countries currently hold whales or dolphins 
• There are currently 52 orcas in captivity around the world. Of these, 18 are wild-captured and 34 are captive-born. SeaWorld holds 23 out of the 24 captive-born orcas in the US 
• Georgia Aquarium is currently fighting to import 18 beluga whales from Russia to the US for itself and other marine parks. 
• The countries with the highest number of facilities with captive whales or dolphins are Japan (57), China (44), USA (34), Russia (24) and Mexico (24).   

Posted also here.

Απαγόρευση της αιχμαλωσίας των κητωδών χωρίς (φωτογραφικές) εξαιρέσεις ζητά η ΠΚΑΚ

UPDATE
                                                                                                                                                                      
Δελτίο τύπου τον Ιούνιο του 2016, εδώ: http://www.newsnowgr.com/article/940378/protovoulia-pkak-kai-allo-delfini-pethainei-sto-attiko-zoologiko-parko.html                                                         
και εδώ: facebook.com                                                                                                                              
                                                                                                                                                                      
Δελτίο τύπου τον Φεβρουάριο του 2015, εδώ: http://mesogianews.gr/nature/9961/4_delfinia_nekra_sto_Attiko_Zoologiko_Parko.htm


____________________

Έκθεση που συνιστά και τεκμηριώνει πρόταση ολικής απαγόρευσης της αιχμαλωσίας κητωδών στην χώρα μας, κατέθεσε η Πρωτοβουλία Κατά της Αιχμαλωσίας των Κητωδών (ΠΚΑΚ) στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, στις 3 Σεπτεμβρίου, 2014, μαζί με συνοδευτική επιστολή, στην οποία εκφράζει σοβαρές αντιρρήσεις - επιφυλάξεις, για την προτεινόμενη από το ΥΠΕΚΑ εξαίρεση της απαγόρευσης που αφορά την αιχμαλωσία κητωδών για "ερευνητικούς σκοπούς". Την πρόταση στηρίζουν και συνυπογράφουν οργανώσεις και φορείς από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η υποβολή της πρότασης είναι συγχρόνως και μια υπενθύμιση της υπόσχεσης που έδωσε ο υπουργός του ΥΠΕΚΑ, κος Ιωάννης Μανιάτης, για την θεσμοθέτηση σχετικού νομοθετικού πλαισίου, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Αμερικανού εμπειρογνώμονα θαλάσσιων θηλαστικών Ric O'Barry, τον περασμένο Ιούνιο στη χώρα μας. Διαβάστε περισσότερα εδώ: http://filikaki-blog.blogspot.gr/2014/09/blog-post_6.html και εδώ: https://filikaki-blog.blogspot.com/2020/07/blog-post_22.html

 
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

5.09.14

Έκθεση που θέτει και τεκμηριώνει το αίτημα της ολικής απαγόρευσης της αιχμαλωσίας κητωδών στην Ελλάδα, απέστειλαν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής η Πρωτοβουλία Κατά της Αιχμαλωσίας των Κητωδών (ΠΚΑΚ) και άλλες οργανώσεις, σε συνέχεια της υπόσχεσης του υπουργού κου Ιωάννη Μανιάτη για θεσμοθέτηση σχετικού νομοθετικού πλαισίου, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του διεθνούς φήμης Αμερικανού εμπειρογνώμονα θαλάσσιων θηλαστικών Ric O’Barry, τον περασμένο Ιούνιο στη χώρα μας. Σε δεύτερη επικοινωνία, που είχαν με συνεργάτη του υπουργού, εκπρόσωποι της ΠΚΑΚ και του Ric O'Barry's Dolphin Project ενημερώθηκαν για την πρόθεση του υπουργείου να προχωρήσει σε απαγόρευση, εξαιρώντας όμως τη διατήρηση των δελφινιών σε αιχμαλωσία για λόγους "έρευνας".

Εκτός από τις αντιρρήσεις για ηθικούς λόγους, στην έκθεση επισημαίνονται και οι θέσεις ειδικών επιστημόνων, σύμφωνα με τις οποίες η έρευνα με δελφίνια σε αιχμαλωσία δεν δίνει αξιόπιστα αποτελέσματα και δεν συμβάλλει στην προστασία και διατήρηση των ειδών. Όσον αφορά δε τα προγράμματα δελφινοθεραπείας, που σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται να ξεκινήσουν στο δελφινάριο του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου, στην έκθεση επισημαίνονται οι επιστημονικές απόψεις, σύμφωνα με τις οποίες η μέθοδος αυτή, εκτός από αναξιόπιστη, είναι και επικίνδυνη για τους συμμετέχοντες. Και η "έρευνα'', είναι μία ακόμη πρόφαση, στην οποία καταφεύγουν τα δελφινάρια, προκειμένου να συνεχίσουν να εκμεταλλεύονται με διάφορους τρόπους τα δελφίνια. Άλλωστε, είναι κοινό μυστικό ότι η έρευνα χρησιμοποιείται σε πολλές περιπτώσεις σαν δικαιολογία, όπως για παράδειγμα, στην περίπτωση της φαλαινοθηρίας που, παρά τη διεθνή απαγόρευση, συνεχίζεται για δήθεν επιστημονικούς σκοπούς. Κατά τις απόψεις των περισσοτέρων εμπειρογνωμόνων, η έρευνα με κητώδη στην αιχμαλωσία 1) δεν είναι αξιόπιστη, 2) δεν συμβάλλει στην διατήρηση και την προστασία των άγριων πληθυσμών, 3) δεν είναι ηθική, 4) χρησιμοποιείται σαν δικαιολογία, προκειμένου να συνεχιστεί η εξαιρετικά κερδοφόρος εκμετάλλευση των δελφινιών - άρα, στις περισσότερες περιπτώσεις (και μάλιστα εκεί όπου οι ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι ανεπαρκείς ή αδιαφανείς), είναι ΚΑΙ ψευδεπίγραφη.

Στα πλαίσια της αυξανόμενης ευαισθησίας των πολιτών σε ζητήματα σχετικά με την προστασία των ζώων και του περιβάλλοντος, και υπό το φως των επιστημονικών δεδομένων για την ιδιαιτερότητα των δελφινιών και των λοιπών κητωδών, αλλά και των αποδεικτικών στοιχείων που καταδεικνύουν τις αρνητικές επιπτώσεις της παγκόσμιας βιομηχανίας των δελφιναρίων στην ευζωία των αιχμαλώτων ατόμων και στην διατήρηση των άγριων πληθυσμών στο φυσικό τους περιβάλλον, η ΠΚΑΚ ζητά την ολική απαγόρευση της αιχμαλωσίας των κητωδών, χωρίς τη φωτογραφική εξαίρεση της "έρευνας", η οποία μπορεί να οδηγήσει στην συνέχιση της εμπορικής τους εκμετάλλευσης. 

Είναι εξάλλου γνωστό ότι οι εξαιρέσεις και τα "παραθυράκια" των νομοθετικών πλαισίων οδηγούν συχνά στη μη εφαρμογή του Νόμου, όπως στην περίπτωση του μοναδικού δελφινάριου που λειτουργεί, από το 2010, στην Ελλάδα το οποίο - παρά την κατάσχεση των δελφινιών και τις συστάσεις για παύση της λειτουργίας του, παρά την έλλειψη άδειας λειτουργίας και πολεοδομικής, παρά τα ασφαλιστικά μέτρα που είχαν επιβληθεί το 2011 - ουδέποτε διέκοψε τη λειτουργία του. Ακόμα και μετά την απαγόρευση των παραστάσεων με ζώα, με τον Νόμο 4039/12, το δελφινάριο του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου συνεχίζει και δίνει καθημερινά παραστάσεις, τις οποίες έχει μετονομάσει αυθαίρετα σε "εκπαιδευτικές παρουσιάσεις", εκθέτοντας τη χώρα μας διεθνώς. Υπενθυμίζουμε ότι, πριν από μερικούς μήνες, έγινε και απόπειρα επαναφοράς των παραστάσεων με ζώα για δήθεν "εκπαιδευτικούς" και "θεραπευτικούς" σκοπούς, ευτυχώς όμως η φωτογραφική αυτή διάταξη συνάντησε μεγάλες αντιδράσεις και αποσύρθηκε. Έχουμε λόγους να ανησυχούμε ότι το ίδιο επιχειρείται και τώρα, με πρόσχημα την "επιστημονική έρευνα". Πιστεύουμε ότι ο μόνος ασφαλής τρόπος για να μπει ένα τέλος στην εμπορική εκμετάλλευση των δελφινιών, και για να μην ανοίξουν και άλλα δελφινάρια στη χώρα μας, είναι ένας: Η ολική απαγορεύση της αιχμαλωσίας τους, χωρίς "παραθυράκια" και εξαιρέσεις.

Είναι κρίμα η Ελλάδα, όχι μόνον να μην ακολουθήσει το παγκόσμιο ρεύμα που θέλει την κατάργηση της εμπορικής εκμετάλλευσης αυτών των εξαιρετικά εξελιγμένων και ιδιαιτέρως ευφυών πλασμάτων, αλλά και να πρωτοστατήσει στην προστασία τους, λόγω της ιδιαίτερης σχέσης που είχαν οι αρχαίοι Έλληνες με τα δελφίνια. Κάτι τέτοιο θα αναβάθμιζε την εικόνα της χώρας μας προς το εξωτερικό, ως δείγμα υψηλού πολιτιστικού επιπέδου και καλής μεταχείρισης των ζώων. Την απαγόρευση της αιχμαλωσίας των κητωδών στηρίζουν χιλιάδες πολίτες, οι οποίοι έχουν συνυπογράψει το σχετικό αίτημα, και οι παρακάτω φορείς:

• Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών "Πέλαγος"
• ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ
• ΕΚΠΑΖ
• Δράση για την Άγρια Ζωή
• ΠΟΦΥΖΩ
• ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ / NATUREFRIEDNS GREECE
• ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ Χαϊδαρίου
• Π.Φ.Π.Ο

• Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία Μαγνησίας
• SAPT Hellas
• Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία Μαγνησίας
• ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΒΕΓΚΑΝ
• Φορέας Διαχείρισης λιμνών Κορώνειας Βόλβης
• Φορέας Διαχείρισης Στενών και Εκβολών ποταμών Αχέροντα και Καλαμά
• Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Αξιού
  
• Ric O'Barry's Dolphin Project
• Oceanic Preservation Society (OPS)
• OCEANCARE
• Tethys Research Institute 
• ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
• Οικολόγοι Πράσινοι

Ολόκληρη την έκθεση - πρόταση της απαγόρευσης, μπορείτε να διαβάσετε εδώ. 

Σχετικός σύνδεσμος: DOLPHIN SHOWS ARE ILLEGAL IN GREECE

 Αναρτήθηκε στο διαδίκτυο, στους παρακάτω ιστότοπους:

- PDF: https://app.box.com/s/6eyamzc5xz6tf9fh83fv --  https://app.box.com/s/a9e7vurkcd9iwshe54g7
- naturefriends-gr.blogspot.gr
- zoologio.gr
- verge.gr
- aplotaria.gr
- axortagos.gr
- 521news.com
- epirus-tv-news.blogspot.gr

- zoosos.gr (Fb) -- Διευκρίνηση: Όσον αφορά την πρόταση, εκ μέρους του υπουργείου, της εξαίρεσης, σύμφωνα με την οποία η αιχμαλωσία θα επιτρέπεται για "ερευνητικούς σκοπούς", εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις και αντιρρήσεις, τόσο στην έκθεση, όσο και στην συνοδευτική προς το υπουργείο επιστολή. Καμία επίσημη ανακοίνωση για δελφινοθεραπεία δεν έχει γίνει μέχρι τώρα, και Η ΠΚΑΚ δεν επισημαίνει κάτι που δεν έγινε, εκφράζει απλώς κάποιες επιφυλάξεις. Στην προκειμένη περίπτωση, το zoosos δεν αναμεταδίδει το δελτίο τύπου έτσι όπως το έλαβε, αλλά μετατρέπει τους φόβους και τις ανησυχίες σε συμπεράσματα, έτσι που φαίνεται σαν να μεταδίδει με βεβαιότητα μια είδηση η οποία - προς το παρόν τουλάχιστον - δεν είναι αληθινή (1).

- animalsfree.blogspot.gr 
- verge.gr 
- politikinews.blogspot.gr

 

ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑΣ ΚΗΤΩΔΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

PROPOSAL FOR A TOTAL BAN ON DOLPHINS' CAPTIVITY IN GREECE

by Initiative Against Cetacean Captivity (Greece) 

 to the Ministry of Environment, Energy and Climate Change

ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑΣ ΚΗΤΩΔΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 

Συντάχτηκε από την Πρωτοβουλία Κατά της Αιχμαλωσίας των Κητωδών 

και υποβλήθηκε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ)
στις 3 Σεπτεμβρίου 2014.

 

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στα πλαίσια της αυξανόμενης ευαισθησίας των πολιτών σε ζητήματα σχετικά με την προστασία των ζώων και του περιβάλλοντος, και υπό το φως των επιστημονικών δεδομένων για την ιδιαιτερότητα των δελφινιών και των λοιπών κητωδών, αλλά και των αποδεικτικών στοιχείων που καταδεικνύουν τις αρνητικές επιπτώσεις της παγκόσμιας βιομηχανίας των δελφιναρίων στην ευζωία των αιχμαλώτων ατόμων και στην διατήρηση των άγριων πληθυσμών στο φυσικό τους περιβάλλον, σας καταθέτουμε πρόταση απαγόρευσης της αιχμαλωσίας τους στην Ελλάδα. Η αιτιολόγηση της πρότασης αυτής αφορά την φυσική υπόσταση, την ιδιαιτερότητα και την ανωτερότητα των ειδών που ανήκουν στην τάξη των κητωδών, τον αναπόφευκτο βασανισμό που υφίστανται στις συνθήκες της αιχμαλωσίας, και τον επαναπροσδιορισμό τόσο της εκπαιδευτικής αξίας των δελφιναρίων όσο και της χρησιμοποίησης των συγκεκριμένων ζώων της θάλασσας σε ψυχαγωγικά, θεραπευτικά και ερευνητικά προγράμματα.

Όπως αποδεικνύεται, τα αιχμάλωτα κητώδη - ακόμα κι αν έχουν γεννηθεί στην αιχμαλωσία – είναι εντελώς αδύνατον να εκδηλώσουν φυσιολογική συμπεριφορά μέσα στις δεξαμενές των δελφινάριων, και εμφανίζουν μια σειρά από σωματικές και ψυχοδιανοητικές διαταραχές. Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να τονιστεί ότι, από την αναπαραγωγή στην αιχμαλωσία ειδών που ανήκουν στην ομάδα των κητωδών, προκύπτουν καθ’ ολοκληρία άτομα ΜΗ απελευθερώσιμα, συνεπώς το μόνο «όφελος» αυτών των προγραμμάτων είναι η διατήρηση των αιχμαλώτων πληθυσμών. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση τριών παγκοσμίου κύρους οργανώσεων (WDC, Born Free Foundation και ENCAP), η συμβολή των δελφιναρίων της Ε.Ε στην διατήρηση και προστασία των θαλασσών είναι ασήμαντη, ενώ δεν έχει καταγραφεί ούτε μια επαναφορά κητωδών από αυτά στο φυσικό τους περιβάλλον.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα δελφινάρια μπορεί να είχαν κάποια εκπαιδευτική αξία κατά την δεκαετία του ’60 και του ’70, σήμερα όμως κανένας λόγος δεν μπορεί να ισοσταθμίσει τον αναπόφευκτο βασανισμό των ζώων και να δικαιολογήσει την ύπαρξή τους, καθώς, στην σημερινή εποχή, υπάρχουν πλέον διαθέσιμες εναλλακτικές και πολύ καλύτερες πηγές πληροφόρησης. Από την άλλη πλευρά, οι συχνοί και πρόωροι θάνατοι, τα χαμηλά ποσοστά επιτυχίας των προγραμμάτων αναπαραγωγής και η αναγκαιότητα αποφυγής της αιμομειξίας, έχουν καταστήσει τους πληθυσμούς των αιχμαλώτων κητωδών μη αυτοσυντήρητους, έτσι που τα περισσότερα δελφινάρια σε όλο τον κόσμο αναγκάζονται να προμηθεύονται ζώα από ελεύθερους πληθυσμούς, ενώ έχει πλέον αποδειχθεί ότι η ζήτηση δελφινιών από τα δελφινάρια και τις επιχειρήσεις κολύμβησης με δελφίνια, είναι ένας από τους βασικούς λόγους εξ αιτίας των οποίων συνεχίζεται η βίαιη αρπαγή τους από τη θάλασσα.

2. ΕΙΔΗ

Τα κητώδη είναι μια ομάδα θαλάσσιων θηλαστικών ("Τάξη Κητώδη") που χωρίζεται σε δύο υπο-ομάδες (Υποτάξεις). Η πρώτη υπο-ομάδα (Υπόταξη Μυστακοκήτη) περιλαμβάνει τις φάλαινες και η δεύτερη (Υπόταξη Οδοντοκήτη) τους φυσητήρες, τα δελφίνια, τις φώκαινες και μερικά συγγενικά τους είδη. Τα κητώδη που διατηρούνται στα δελφινάρια και στα θαλάσσια πάρκα είναι διάφορα είδη δελφινιών, όρκες (1), μπελούγκες (1) και φώκαινες (1), και ανήκουν στην υπόταξη των οδοντοκητών. Η διάκριση σε "φάλαινες" και "δελφίνια" οφείλεται σε εσφαλμένη απόδοση των όρων "whales" και "dolphins" από τα Αγγλικά. Τα κητώδη που διατηρούνται στην αιχμαλωσία δεν είναι φάλαινες, αφού στο στόμα τους δεν έχουν φαλαίνια, αλλά δόντια. Άλλωστε κανείς δεν μπορεί να κρατήσει αιχμάλωτη μια φάλαινα, δεδομένου ότι κανείς δεν μπορεί να ταϊσει μια φάλαινα, αν δεν φάει μόνη της, φιλτράροντας το θαλασσινό νερό. Ειδικότερα, οι όροι "whales" και "dolphins" αναφέρονται στο μέγεθος, και η σωστή τους απόδοση είναι μεγαλύτερα και μικρότερα κητώδη. Στα Αγγλικά, θα συναντήσουμε αρκετά συχνά την διευκρίνηση "Dolphins are whales", που δεν σημαίνει ότι τα δελφίνια είναι φάλαινες, αλλά ότι τα δελφίνια είναι κητώδη. Η ονομασία “killer whale” που αποδίδεται στην όρκα, δεν σημαίνει δολοφόνος φάλαινα, αλλά δολοφονικό κητώδες, το οποίο κητώδες, εν προκειμένω, είναι ο μεγαλύτερος σε μέγεθος εκπρόσωπος της οικογένειας των δελφινιδών (1). Και μπορεί όντως, η όρκα να θεωρηθεί, με ανθρωπομορφική αντιμετώπιση ως «δολοφόνος», δεδομένου ότι είναι ο κορυφαίος θηρευτής των ωκεανών, ωστόσο καμία επίθεση σε άνθρωπο δεν έχει σημειωθεί ποτέ από ελεύθερη όρκα, ενώ τέσσερεις άνθρωποι έχουν βρει τραγικό θάνατο από επίθεση όρκας σε δελφινάριο, και πάμπολλοι έχουν τραυματιστεί (Incidents between humans and killer whales in captivity - a longer list than the parks would like to tell you!).

Τα πλέον περιζήτητα είδη κητωδών για παραστάσεις στα διάφορα δελφινάρια του κόσμου είναι το ρινοδέλφινο (1), με μερικές εκατοντάδες δείγματα σε αιχμαλωσία, και η όρκα (1), με μόνον μερικές δεκάδες δείγματα, λόγω των μεγάλων δυσκολιών που παρουσιάζονται στην απόκτηση, στην αναπαραγωγή, αλλά και στην διατήρηση εκπροσώπων του είδους αυτού στις δεξαμενές των δελφιναρίων (δραματικά υψηλή θνησιμότητα). Και παρά το γεγονός ότι οι ζωολογικοί κήποι πολύ συχνά δικαιολογούν την αναγκαιότητα της αιχμαλωσίας ως μέσον για την διαφύλαξη του γενετικού υλικού των απειλουμένων ειδών, σύμφωνα με την Διεθνή Ένωση για την Προστασία της Φύσης, κανένα από τα δύο αυτά είδη δεν απειλείται με εξαφάνιση.

3. ΦΥΣΙΚΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ - ΒΑΣΑΝΙΣΜΟΣ

Τα δελφινάρια του δυτικού κόσμου, ορμώμενα από την μεγάλη επιτυχία που γνώρισε η τηλεοπτική σειρά «Φλίπερ», στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής κατά την δεκαετία του '60, εξελίχτηκαν σε μια εξαιρετικά κερδοφόρο βιομηχανία, που εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο, αναπαράγοντας το μεγάλο ψέμα σχετικά με τη φύση ενός άγριου και ελεύθερου ζώου, στο οποίο οι ανάγκες της τηλεθέασης δεν δίστασαν να αναρτήσουν προς πώληση την παραπλανητική και ψευδεπίγραφη ταμπέλα του «pet». Όμως, τα δελφίνια πλήρωσαν (και πληρώνουν ακόμη) αυτή την επιτυχία της ανθρώπινης βιομηχανίας του θεάματος με το αντίτιμο της βίαιης αρπαγής τους από την θάλασσα, για να οδηγηθούν τελικά στην αναπαραγωγή σε τσιμεντένιες δεξαμενές, οι οποίες, τηρουμένων των αναλογιών, δεν διαφέρουν και πολύ από τα εκτροφεία της σημερινής βιομηχανοποιημένης κτηνοτροφίας.

Τα κητώδη, ανάμεσα στα οποία το ρινοδέλφινο και η όρκα, είναι θαλάσσια θηλαστικά ιδιαιτέρως χαρισματικά, διαβιούν σε οργανωμένες κοινωνίες, κολυμπούν δεκάδες χιλιόμετρα κάθε μέρα σε ευθεία γραμμή, καταδύονται σε μεγάλα βάθη, κυνηγούν ομαδικά, συνεργάζονται, μεταναστεύουν και αναπτύσσουν ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς. Χαρακτηρίζονται από εξαιρετικά υψηλό επίπεδο νοημοσύνης, επικοινωνούν μεταξύ τους με πολυσύνθετες «γλώσσες» αλλά και διαλέκτους, και αναγνωρίζονται από τους ειδικούς επιστήμονες ως οντότητες εξαιρετικά εξελιγμένες, τόσο από άποψη φυσιολογική όσο και από ψυχοδιανοητική.

Στις δεξαμενές των δελφιναρίων, τα δελφίνια υποχρεώνονται να κολυμπούν σε αδιάκοπους επαναλαμβανόμενους κύκλους, και δεν μπορούν να αξιοποιήσουν το ηχοεντοπιστικό τους σύστημα (σόναρ), η συνεχής αντανάκλασή του οποίου πάνω στα τοιχώματα της δεξαμενής είναι ιδιαιτέρως βασανιστική. Σύμφωνα με την Humane Society των ΗΠΑ, τα δελφίνια περνούν μόνον το 10% έως 20% του χρόνου τους στην επιφάνεια της θάλασσας, η αναγκαστική παραμονή τους όμως στην επιφάνεια μιας ρηχής δεξαμενής οδηγεί πολύ συχνά σε δερματικά και οφθαλμολογικά προβλήματα. Η χρήση δυνατής μουσικής στις παραστάσεις των δελφινάριων αποτελεί επίσης σοβαρό στρεσικό παράγοντα για τα δελφίνια, λόγω της εξαιρετικά ευαίσθητης ακοής τους. Έρευνες αποδεικνύουν ότι, ακόμη και στις μεγαλύτερες και πολύ καλά οργανωμένες εγκαταστάσεις, και ακόμα και με τις αυστηρότερες προδιαγραφές, τα δελφίνια υποφέρουν από αυξημένα επίπεδα ορμονών που σχετίζονται με το στρες, που προκαλείται - μεταξύ των άλλων - και από την έλλειψη φυσιολογικών ερεθισμάτων. Η απουσία ενεργητικής κακοποίησης, όπως αυτή παρατηρείται συχνά στα χερσαία ζώα ενός τσίρκου, δεν σημαίνει ότι τα δελφίνια στην αιχμαλωσία υποφέρουν λιγότερο. Η ίδια τους η φύση είναι ασύμβατη με την ευζωία τους σε τεχνητές συνθήκες, πράγμα που επιβεβαιώνεται από το γεγονός της εμφάνισης υψηλών ποσοστών νοσηρότητας και προώρων θανάτων, παρ’ όλο που διαβιούν σε ένα περιβάλλον απολύτως προστατευόμενο και χωρίς φυσικούς εχθρούς. Ένας από τους λόγους της αποτυχίας των προγραμμάτων αναπαραγωγής στην αιχμαλωσία, είναι η υψηλή θνησιμότητα που παρατηρείται στα νεογέννητα. Σύμφωνα με μια μελέτη για τα δελφινάρια της Γερμανίας και της Ελβετίας, κατά το διάστημα 1965 -1992 γεννήθηκαν 42 μωρά από τα οποία, το 1992 είχαν παραμείνει ζωντανά μόνον 5, πράγμα που σημαίνει ποσοστό θνησιμότητας 88%. Η Γερμανίδα κτηνίατρος Christina Schnug ερμηνεύει το φαινόμενο αυτό ως εξής: «Ανεπάρκεια ζωτικού χώρου που δεν επιτρέπει την αποφυγή συγκρούσεων, ανεπάρκεια γάλακτος στις μητέρες, καθώς επίσης και έλλειψη σωστής συμπεριφοράς των μητέρων κατά την διάρκεια του θηλασμού» (mundoazul life-in-captivity-is-hell). Στα ίδια συμπεράσματα καταλήγει και η σχετικά πρόσφατη έκθεση (2011) τριών μεγάλων παγκοσμίου κύρους οργανώσεων (WDC, Born Free Foundation και ENCAP) για τα δελφινάρια της ΕΕ. Σύμφωνα με την έκθεση αυτή, κανένα κητώδες σε αιχμαλωσία δεν έχει τη δυνατότητα να εκδηλώσει φυσιολογική συμπεριφορά, η απουσία ή η ύπαρξη της οποίας αποτελεί βασικό κριτήριο για τον ορισμό της ευζωίας (κριτήριο 4).

Όλα τα δελφινάρια της Ε.Ε. εκθέτουν τα κητώδη τους επί αντιτίμου στο κοινό, κατά την διάρκεια τακτικών παραστάσεων ή παρουσιάσεων, που συνήθως συνοδεύονται από δυνατή μουσική, κατά τις οποίες τα δελφίνια εκτελούν συνήθως ένα ρεπερτόριο από φιγούρες και «tricks». Τα δελφίνια εκτελούν τις εντολές διότι με αυτόν τον τρόπο έχουν εκπαιδευτεί να τρέφονται, ενώ οι εκτελούμενες παραστάσεις έχουν συνήθως έναν ανθρωπομορφικό ή κωμικό χαρακτήρα, και πολύ συχνά τα οδηγούν σε παρά φύσιν εκδηλώσεις, όπως, για παράδειγμα, η κατόπιν εντολής έξοδος από τη δεξαμενή. Οι παραστάσεις εκτελούνται συνήθως στο χώρο των ζωολογικών κήπων, πολύ συχνά με το πρόσχημα της εκπαίδευσης και της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Αν παρατηρήσουμε οποιοδήποτε χερσαίο είδος ενός ζωολογικού κήπου, θα δούμε ότι στον ιδιαίτερο χώρο του υπάρχει κάτι - έστω κάτι ελάχιστο - που θυμίζει το φυσικό περιβάλλον από το οποίο προήλθε, έστω ένα δέντρο ή μια φωλιά. Ακόμα και στις πιο φροντισμένες δεξαμενές των δελφιναρίων όμως, δεν υπάρχει απολύτως τίποτα που να θυμίζει την θάλασσα. Τα κητώδη είναι επίσης τα μόνα από τα ζώα των ζωολογικών κήπων αλλά και των τσίρκων που σιτίζονται αμειβόμενα για την εργασία τους, δηλαδή δίνουν παραστάσεις προκειμένου να εξασφαλίσουν την τροφή τους. Δεδομένου δε ότι τα ζώα της θάλασσας δεν πίνουν νερό, και ότι η διατροφή αποκλειστικά με κατεψυγμένα ψάρια δεν είναι αρκετή για να καλύψει τις ημερήσιες ανάγκες τους σε νερό, τα δελφίνια των δελφιναρίων, κάθε τόσο, διασωληνώνονται και ενυδατώνονται δια της βίας, με την χορήγηση ποσότητας νερού ή ζελατίνης.

Οι ιδιαιτέρως στρεσογόνες συνθήκες της αιχμαλωσίας οδηγούν τα κητώδη σε μεγάλη ψυχοσωματική καταπόνηση, που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς φάρμακα (αντιβιοτικά, αντιόξινα και αγχολυτικά), ενώ οι τεχνητές εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων αδυνατούν να ικανοποιήσουν έστω και κατά προσέγγιση τις κατά φύσιν ανάγκες που ορίζει το είδος του καθενός από αυτά. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η εξασθένηση του ανοσοποιητικού τους συστήματος έχει σαν αποτέλεσμα την εκδήλωση ασθενειών. Το έλκος του στομάχου, η αφυδάτωση, τα ηλιακά εγκαύματα, οι δερματικές εξελκώσεις, οι πνευμονικές λοιμώξεις, η νεφρική ανεπάρκεια, η αποσύνθεση των δοντιών, και οι εκδηλώσεις στερεοτυπικής συμπεριφοράς, είναι οι συνηθέστερες παθολογικές καταστάσεις για τα κητώδη που ζουν στην αιχμαλωσία. Στην έρευνα, αποδεικνύεται επίσης ότι η ευζωία στην αιχμαλωσία είναι εκ των πραγμάτων εξαιρετικά προβληματική έως αδύνατη, και ο βασανισμός, ακόμα και στην καλύτερη των περιπτώσεων, αναπόφευκτος, τόσο για τα δελφίνια που έχουν αιχμαλωτιστεί από τη θάλασσα όσο και γι’ αυτά που έχουν γεννηθεί στην αιχμαλωσία. Ακόμα και με τις καλύτερες των προθέσεων, η αλήθεια είναι μία: Δεν υπάρχουν καλά δελφινάρια. Υπάρχουν μόνον χειρότερα από άλλα.

Τέλος, εκτός από αυτό καθ’ εαυτό το στρες της σύλληψης από την θάλασσα και της αιχμαλωσίας, μια πολύ επώδυνη διαδικασία για τα δελφίνια είναι και η μεταφορά – είτε από την θάλασσα προς τον τόπο της αιχμαλωσίας τους, είτε από έναν τόπο αιχμαλωσίας σε άλλον. Όπως περιγράφει και ο επικεφαλής της Περουβιανής οργάνωσης “Μundo Azul”, Stefan Austermühle, σε έκθεσή του με τίτλο «Η αρπαγή από τη θάλασσα σκοτώνει τα δελφίνια» (Life-capture kills) (1), τα δελφίνια είναι ζώα αποκλειστικά υδρόβια και, για τον λόγο αυτόν, η ανατομία και η φυσιολογία τους είναι προσαρμοσμένες για ζωή και κίνηση αποκλειστικά μέσα στο νερό. Ο οργανισμός ενός δελφινιού δεν μπορεί να λειτουργήσει υποστηρίζοντας το σωματικό του βάρος. Όταν ένα δελφίνι αναγκάζεται να προσαράξει στη στεριά, η απότομη πίεση που ασκείται στα εσωτερικά του όργανα από το ίδιο του το σώμα προκαλεί καταπόνηση και δυσφορία, κάτι που συμβαίνει επίσης και κατά τη διάρκεια της μεταφοράς του. Ανάμεσα στις φυσιολογικές λειτουργίες που διαταράσσονται έξω από το νερό είναι και η θερμορύθμιση, γι' αυτό και πολλά δελφίνια πεθαίνουν κατά τη διάρκεια της μεταφοράς, εξ αιτίας της μη ισοσταθμιζόμενης υπερθέρμανσης του σώματός τους. Όταν τα ζώα αυτά φτάσουν στο τελικό τους προορισμό, όλο τους το σώμα υποφέρει από επίμονες και οδυνηρές μυϊκές συσπάσεις (κράμπες). Ανίκανα να κινηθούν, πρέπει να κρατηθούν από ανθρώπινα χέρια στην επιφάνεια του νερού για να αποφύγουν τον πνιγμό, ενώ παράλληλα θα πρέπει να τονωθεί και η λειτουργία των μυών του σώματός τους, με το κατάλληλο μασάζ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το στρες της μεταφοράς μπορεί να αποβεί μοιραίο για τα δελφίνια. Σύμφωνα με περιγραφή του βιολόγου Wiliam Walter, μερικά ζώα πεθαίνουν κατά την διάρκεια της μεταφοράς κάνοντας εμετό, λόγω απόφραξης των αεροφόρων οδών τους από τα εμέσματα (εισρόφηση).

4. ΖΗΤΗΜΑ ΗΘΙΚΗΣ - «ΜΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ»

Από τη δομή του εγκεφάλου και την πολυπλοκότητα του νεοφλοιού, έως τις ψυχοδιανοητικές δυνατότητες των κητωδών και την κοινωνική τους νοημοσύνη, τα επιστημονικά στοιχεία είναι πλέον τόσο ισχυρά όσο απαιτείται για να στηρίξουν την άποψη ότι τα δελφίνια είναι θηλαστικά που ανήκουν στις ανώτερες εξελικτικές βαθμίδες και έχουν, όπως και οι άνθρωποι, αυτο-επίγνωση και ικανότητα ελέγχου και προγραμματισμού των πράξεών τους. Νέες μελέτες στην ανοικτή θάλασσα με τα σύγχρονα μέσα της τεχνολογίας, αναδεικνύουν όλο και περισσότερες ομοιότητες μεταξύ των ανθρώπων και των κητωδών, όλο και περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι τα κητώδη πρέπει να αναγνωριστούν ως «μη ανθρώπινα πρόσωπα», ενώ εργάζονται για να κατοχυρωθούν δια νόμου τα δικαιώματά τους. Θεωρούν δε, ηθικά απαράδεκτο τον εγκλεισμό τους σε δελφινάρια, την παρουσίασή τους υπό μορφή εκθέματος στο κοινό, και την χρησιμοποίησή τους σε παραστάσεις με ή χωρίς το πρόσχημα της εκπαίδευσης. Και δεν είναι τυχαίο ότι ο μεγαλύτερος επιστημονικός οργανισμός του κόσμου, η Αmerican Association for the Advancement of Science, έχει ανοίξει την συζήτηση για την αναγνώριση της «μη ανθρώπινης προσωπικότητας» και νοημοσύνης των ζώων αυτών (1), που η σοφία των αρχαίων Ελλήνων είχε, από τα χρόνια εκείνα, ονομάσει «λαό της θάλασσας».

Στις 22 Μαϊου του 2010, στη Φινλανδία, μια διεθνής συνάντηση κορυφαίων εμπειρογνωμόνων η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα κητώδη διαθέτουν εξαιρετική ευφυΐα και χαρακτηρίζονται από ιδιαιτέρως υψηλή νοημοσύνη, οδήγησε στην πρώτη διατύπωση της "Διακήρυξης των Δικαιωμάτων των Κητωδών", όπου αναφέρεται ρητά το δικαίωμά τους στη ζωή και στην ελευθερία.

5. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ

Καθώς το κοινό ενημερώνεται όλο και περισσότερο για θέματα σχετικά με την καλή μεταχείριση των ζώων, και η κοινή γνώμη καταδικάζει την εκμετάλλευσή τους για λόγους διασκέδασης (τσίρκο), τα θαλάσσια πάρκα επιδιώκουν να προβληθούν ως παράγοντες εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης. Ο «τίτλος» αυτός όμως στερείται επιστημονικής εγκυρότητας, καθώς τέτοιου είδους θεάματα, προσφέρουν ελάχιστες πληροφορίες για τη διατήρηση και την προστασία των ειδών και των θαλασσίων οικοσυστημάτων. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι οι παραστάσεις με αιχμάλωτα δελφίνια έχουν συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση του κοινού ή στην ανάπτυξη υπεύθυνης περιβαλλοντικής συνείδησης. Τουναντίον, πολλοί διακεκριμένοι επιστήμονες, καθώς και οι μεγαλύτερες φιλοζωικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις - όχι μόνον οι φιλοζωικές που δίνουν μεγαλύτερο βάρος στην ηθική διάσταση του θέματος, αλλά και οι περιβαλλοντικές που ασχολούνται με την διατήρηση των θαλασσών - καταδικάζουν τα δελφινάρια. Ενδεικτικά αναφέρουμε την Whale and Dolphin Conservation, την American Cetacean Society, την Ocean Futures [Jean-Michel Cousteau], την Orca Research Trust [Ingrid Visser], την Marine Connection, την Ocean Care (1), την BlueVoice, την Oceanic Preservation Society, το Earth Island Institute, την La Dolphin Connection, την World Cetacean Alliance (σε συνεργασία με το “responsible travel”), την Περουβιανή Μundo Azul, και το επιστημονικό ινστιτούτο ΠΕΛΑΓΟΣ. Είναι αλήθεια ότι οι παραστάσεις με δελφίνια δεν μπορούν να παρουσιάσουν τίποτα αληθινό για τα ζώα, εκτός από την εξωτερική τους εμφάνιση, και αυτή όχι πάντοτε αναλλοίωτη. Αντιθέτως μάλιστα, προβάλλουν μία αλλοιωμένη εικόνα τους και μας δίνουν αναληθή πληροφόρηση σχετικά με τη φυσιολογική τους υπόσταση, δημιουργώντας ψευδείς και απατηλές εντυπώσεις για την κατά φύσιν συμπεριφορά τους. Επιπροσθέτως, η ύπαρξη δελφιναρίων και η αντίληψη ότι διατηρώντας τα ζώα σε πισίνες θα τα σώσουμε από την εξαφάνιση, εγκυμονεί τον κίνδυνο του εφησυχασμού σχετικά με τους κινδύνους που απειλούν τα φυσικά οικοσυστήματα και την θαλάσσια ζωή.

Υπό το φως όλων αυτών των διαπιστώσεων, είναι αδικαιολόγητο και οπισθοδρομικό να θεωρήσει κανείς ότι οι παραστάσεις με δελφίνια έχουν εκπαιδευτική αξία. Υπάρχουν πολύ καλύτεροι τρόποι να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά και να αναπτύξουμε την ευαισθησία τους για την προστασία των θαλασσών. Επιμορφωτικά και συγχρόνως ψυχαγωγικά ντοκιμαντέρ, τηλεοπτικά προγράμματα και βιβλία που παρουσιάζουν τα δελφίνια στο φυσικό τους περιβάλλον και καταδεικνύουν όλες τις σύνθετες αλληλεπιδράσεις που συντελούνται στους διάφορους φυσικούς βιότοπους, είναι πολύ πιο ενδιαφέροντα και ασυγκρίτως πιο εκπαιδευτικά από τα πιτσιλίσματα με τις ουρές των δελφινιών στις δεξαμενές των δελφιναρίων.

6. ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ ΜΕ ΔΕΛΦΙΝΙΑ - ΔΕΛΦΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η δελφινοθεραπεία είναι μια εφαρμογή της γενικότερης Animal Assisted Therapy (AAT), που έχει θαυμάσια αποτελέσματα με κατοικίδια ζώα όπως, για παράδειγμα, σκύλους και άλογα. Η εφαρμογή της όμως με άγρια ζώα, όπως τα δελφίνια, είναι εξαιρετικά προβληματική, γι' αυτό και αμφισβητείται σοβαρά από τους ειδικούς επιστήμονες σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι έρευνες σχετικά με την δελφινοθεραπεία (Dolphin Assisted Therapy -- DAT) άρχισαν την δεκαετία του ’50 (Dr. John Lilly) στην Αμερική, και συνεχίστηκαν, κατά την δεκαετία του ’70 και ’80, στην Ουκρανία, από την ερευνητική ομάδα της Dr. Ludmila Lukina. Υποτίθεται ότι η μέθοδος βασίζεται στο ερέθισμα των υπερήχων που εκπέμπεται από το σύστημα εχοεντοπισμού (σόναρ) των δελφινιών, το οποίο μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση στην αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων και ασθενειών, οι αντιρρήσεις όμως είναι πολλές και σοβαρές. Ένα πλήθος επιστημονικών στοιχείων καταδεικνύει ότι η δελφινοθεραπεία (DAT), εκτός από το ότι λειτουργεί σαν ψευδοφάρμακο (placebo), σχετίζεται με ενδεχόμενους κινδύνους τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τα δελφίνια. Ειδικοί από το Βρεττανικό κέντρο ερευνών για τον αυτισμό (Research Autism), επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει καμία αξιόπιστη έρευνα που να τεκμηριώνει την αποτελεσματικότητα της, και συστήνουν στους ασθενείς τους να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί ως προς αυτήν την επιλογή.

Η ανθρώπινη βλάβη μπορεί να περιλαμβάνει άμεση ζημία από επιθετική συμπεριφορά των δελφινιών, έως έμμεση προσβολή από βακτηριακές, ιογενείς και μυκητιασικές λοιμώξεις. Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι η επαφή με δελφίνια τα οποία - είτε έχουν γεννηθεί στην αιχμαλωσία είτε έχουν συλληφθεί από τη θάλασσα – είναι και παραμένουν ζώα άγρια, εγκυμονεί κινδύνους τόσο για τα ίδια όσο και για τους ανθρώπους. Και δεν είναι λίγες οι φορές, κατά τις οποίες δελφίνια θαλασσίων πάρκων παρουσίασαν διαταραγμένη και επιθετική συμπεριφορά, κάτω από τις στρεσογόνες συνθήκες της αιχμαλωσίας και τον εξαναγκασμό τους σε στενή επαφή με τους ανθρώπους. Όπως αναφέρει ο βιολόγος θαλασσίων θηλαστικών και πρώην εργαζόμενος στην αλυσίδα θαλασσίων πάρκων SeaWorld, Dr John Hall, για το κάθε ζώο, ανάλογα με την προσωπικότητά του, υπάρχει μια σχετικά μικρή περίοδος στη ζωή του, ανάμεσα στα δύο και στα επτά χρόνια περίπου, κατά την οποία, είναι κατάλληλο να συμμετέχει σε προγράμματα κολύμβησης. Φτάνοντας στην σεξουαλική ωριμότητα, τόσο τα αρσενικά όσο και τα θηλυκά γίνονται επιθετικά με τους κολυμβητές.

Στο εξωτερικό, έχουν αναφερθεί πάμπολλα ατυχήματα, που ξεκινούν από δαγκώματα και φτάνουν σε σοβαρά κατάγματα και ρήξεις εσωτερικών οργάνων που απαιτούν μακροχρόνια νοσηλεία. Η δε κάκωση, την οποία υφίστανται τα ίδια τα ζώα, περιγράφεται από την νευροεπιστήμονα του πανεπιστημίου Emory, Lori Marinο, με δύο λόγια, ως εξής: «Καταλαβαίνω γιατί οι απελπισμένοι άνθρωποι συνεχίζουν να καταφεύγουν σε προγράμματα δελφινοθεραπείας, αναζητώντας γιατρειά. Το πιο θλιβερό σε όλη αυτήν την ιστορία όμως είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν θα μπορέσουν να καταλάβουν ποτέ ότι τα δελφίνια στα οποία αναζητούν παρηγοριά, είναι τόσο άρρωστα ψυχολογικά και σωματικά, όσο τουλάχιστον και αυτοί οι ίδιοι». (Lori Marino, Dolphins are not healers, Ιούνιος 2013)

Συνοπτικά, η δελφινοθεραπεία, εκτός από το ότι είναι εξαιρετικά δαπαναρή, συγκριτικά με τις άλλες μορφές ΑΑΤ, θεωρείται σήμερα μια θεραπευτική μέθοδος αμφιβόλου αποτελεσματικότητας και επικίνδυνη, η οποία παρουσιάζει τρία πολύ σημαντικά αρνητικά σημεία: 1) Δεν έχει αποδειχτεί ότι είναι κάτι περισσότερο από placebo, 2) ενέχει κινδύνους για την υγεία των ανθρώπων και των δελφινιών (τραυματισμοί εξ αιτίας της επιθετικότητας των δελφινιών, μετάδοση ασθενειών από τα δελφίνια στους ανθρώπους και αντιστρόφως – λόγω της κοινής ευπάθειας ανθρώπων και δελφινιών σε μια αρκετά μεγάλη γκάμα παθογόνων παραγόντων, την μετάδοση των οποίων ευνοεί η επαφή με εκκρίσεις και απεκκρίσεις μέσα στο νερό) και 3) προϋποθέτει αιχμαλωσία και εξαναγκασμό, άρα βασανισμό για τα δελφίνια. «Όταν αιχμαλώτιζα και εκπαίδευα δελφίνια, λέει ο Αμερικανός υπερασπιστής των δελφινιών, και επικεφαλής του προγράμματος Dolphin Project του Earth Island Institute, Ric O'Barry, το θέμα ήταν τι μπορούσαν να κάνουν αυτά για εμάς. Τώρα πια, το θέμα είναι τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για τα δελφίνια». Όπως μάλιστα αναφέρει, ο σοβαρότερος λόγος εξ αιτίας του οποίου η τηλεοπτική σειρά "Φλίπερ" δεν συνεχίστηκε από ένα χρονικό σημείο και πέρα, ήταν το γεγονός ότι η παραμονή των ηθοποιών μέσα στο νερό, μαζί με τα δελφίνια, είχε αρχίσει να γίνεται επικίνδυνη. «Στο επίκεντρο όλων αυτών των προγραμμάτων θεραπείας είναι η εκμετάλλευση ευάλωτων ατόμων και ευάλωτων δελφινιών», δηλώνει σήμερα η ίδια η εμπνεύστρια της δελφινοθεραπείας, Dr Betsy Smith, η οποία κάποτε πίστευε ότι τα δελφίνια μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία παιδιών με ειδικές ανάγκες, στην πορεία όμως αναθεώρησε τις απόψεις της.

7. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

Τα θαλάσσια πάρκα υποστηρίζουν ότι συνεισφέρουν στην επιστημονική έρευνα σχετικά με τα θαλάσσια θηλαστικά, και αυτό είναι ίσως το τελευταίο οχυρό στο οποίο καταφεύγουν για να δικαιολογήσουν την αιχμαλωσία τους. Μια ανασκόπηση όμως των ερευνών που έχουν γίνει μέχρι τώρα στα δελφινάρια, όπως παρουσιάζεται από την WDC, εγείρει σοβαρές αμφιβολίες για του λόγου το αληθές, και καταδεικνύει ότι η συμβολή τους στην προστασία των ελεύθερων πληθυσμών είναι ασήμαντη και η αξία τους αμφισβητήσιμη. Υπάρχουν, για παράδειγμα, πολλές δημοσιευμένες μελέτες που περιγράφουν τεχνικές εκπαίδευσης των αιχμαλώτων δελφινιών, οι οποίες, βεβαίως, καμία απολύτως σχέση δεν έχουν με την διατήρηση των θαλασσών. Κάποιες άλλες μελέτες περιγράφουν τις ασθένειες και τους παρασιτικούς οργανισμούς που τις προκαλούν, όμως αυτή η πληροφορία δεν μπορεί να φανεί χρήσιμη στην μελέτη των άγριων πληθυσμών, δεδομένου ότι τα αιχμάλωτα δελφίνια ζουν σε ένα περιβάλλον τεχνητό, και οι διάφορες φαρμακευτικές ουσίες που τους χορηγούνται, ανατρέπουν τις οργανικές τους ισορροπίες. Οι δε γνώσεις που προέκυψαν από την μελέτη των διαφόρων ασθενειών στα αιχμάλωτα δελφίνια, δεν έχουν βοηθήσει καθόλου στην πρόληψη ή στην πρόβλεψη των ιογενών επιδημιών που έχουν προσβάλλει τα τελευταία χρόνια τους άγριους πληθυσμούς, και έχουν οδηγήσει σε μαζικούς θανάτους. Και μπορεί να είναι αλήθεια ότι, κατά την μελέτη του αναπαραγωγικού συστήματος στην αιχμαλωσία, έχουν αποκτηθεί βασικές γνώσεις σχετικά με την σεξουαλική ωριμότητα και την εγκυμοσύνη ορισμένων ειδών, ούτε αυτές οι γνώσεις όμως είναι αξιοποιήσιμες στα προγράμματα διαχείρισης των άγριων πληθυσμών, καθώς ενδέχεται να υπερεκτιμούν τις αναπαραγωγικές τους δυνατότητες. Η διατροφή παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο σε όλα αυτά, και η αφύσικη σύνθεση του διαιτολογίου των ζωολογικών κήπων θα μπορούσε να διαφοροποιήσει τα φυσιολογικά πρότυπα ανάπτυξης. Τέλος, μελέτες σχετικές με την συμπεριφορά των κητωδών στην αιχμαλωσία δεν μπορούν να συνεισφέρουν στην κατανόηση και την βελτίωση της ζωής των αγρίων ατόμων, δεδομένου ότι η ζωή στην αιχμαλωσία είναι τυποποιημένη και μονότονη, ενώ η κάθε μέρα στην ανοικτή θάλασσα είναι διαφορετική. Για τους λόγους αυτούς, η WDC θεωρεί ότι η επιστημονική έρευνα σε συνθήκες αιχμαλωσίας δεν μπορεί να οδηγήσει σε αποτελέσματα αξιόπιστα και εφαρμόσιμα στην προστασία των άγριων κητωδών στο φυσικό τους περιβάλλον.

Σοβαροί λόγοι ηθικής - αλλά και αναξιοπιστίας των αποτελεσμάτων επίσης, λόγω των ποικίλων τροποποιητικών παραγόντων που υπεισέρχονται στις συνθήκες της αιχμαλωσίας - δεν συνηγορούν ούτε στην βιοϊατρική έρευνα (biomedical research) με αιχμάλωτα δελφίνια. Σε αυτήν την θέση έχει καταλήξει μια ομάδα επιστημόνων, ανάμεσα στους οποίους και η πρώτη που μελέτησε τον εγκέφαλο των κητωδών, νευροεπιστήμων του πανεπιστημίου Emory, Dr. Lori Marino (1, 2). Ο νεοφλοιός είναι η περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει τις ανώτερες γνωστικές και συναισθηματικές λειτουργίες, όπως η αυτοεπίγνωση, η επίλυση προβλημάτων και η διαχείριση των συναισθημάτων. Σύμφωνα με τις τελευταίες επιστημονικές ανακαλύψεις, ο εγκέφαλος των κητωδών διαθέτει έναν νεοφλοιό τόσο πολύπλοκο όσο και ο ανθρώπινος, και η διαπίστωση αυτή αποτελεί έναν από τους λόγους εξ αιτίας των οποίων τα κητώδη θεωρούνται από τους σύγχρονους επιστήμονες ισότιμα με τους ανθρώπους (1).

8. ΑΡΠΑΓΗ ΑΠΟ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ – ΚΥΝΗΓΙ – ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ

Λόγω της περιορισμένης επιτυχίας της αναπαραγωγής των κητωδών στην αιχμαλωσία, της ανάγκης για ανανέωση της δεξαμενής των γονιδίων προς αποφυγή της συγγενικής αναπαραγωγής, καθώς επίσης και λόγω των υψηλών ποσοστών πρόωρων θανάτων που σημειώνονται στους αιχμαλώτους πληθυσμούς, τα περισσότερα δελφινάρια σε όλο τον κόσμο εξακολουθούν να προμηθεύονται ζώα από ελεύθερους πληθυσμούς (1, 2), συντηρώντας έτσι ένα εξαιρετικά βίαιο και, πολύ συχνά, αιματηρό κυνήγι. Διάφορα είδη δελφινιών, μπελούγκες και όρκες καταδιώκονται και συλλαμβάνονται από την θάλασσα, ακόμα και σήμερα, σε αρκετά μέρη του κόσμου, όπως στην Ιαπωνία, την Ρωσία, τα νησιά του Σολομώντα (1), την Κούβα και άλλες χώρες της Καραϊβικής, όπου η βιομηχανία του θεάματος χρηματοδοτεί την αρπαγή και, πολύ συχνά, την σφαγή τους. Υπολογίζεται ότι ένα ποσοστό μεταξύ 30 και 80% των δελφινιών που συλλαμβάνονται από την θάλασσα πεθαίνει κατά την διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Αρκετά δελφίνια πνίγονται ή υποκύπτουν στα τραύματά τους, ενώ κάποια άλλα πεθαίνουν επειδή δεν καταφέρνουν να ανταπεξέλθουν στην ψυχοσωματική καταπόνηση που εμπεριέχει αυτή η τραυματική εμπειρία. Οι περισσότεροι θάνατοι σημειώνονται αμέσως μετά την σύλληψη και αμέσως μετά από κάθε μεταφορά από και προς τις διάφορες εγκαταστάσεις που διατηρούν αιχμάλωτα δελφίνια.

Ενδεικτικά, παραθέτουμε την μελέτη της WDC "Driven By Demand", που καταδεικνύει την σχέση της αρπαγής των δελφινιών από την θάλασσα και της λειτουργίας των δελφιναρίων και αναφέρεται στην διαβόητη σφαγή των δελφινιών της Ιαπωνίας, και την μελέτη της ίδιας οργάνωσης "THE DOLPHIN TRADERS", που καταδεικνύει την αδιαφάνεια της εμπορικής διακίνησης δελφινιών από την Ρωσία και την Μαύρη Θάλασσα προς τις Ευρωπαϊκές χώρες.

Επίσης ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι, τον τελευταίο χρόνο, το επίκεντρο των συζητήσεων που ζητούν τον τερματισμό της σφαγής των δελφινιών που διαδραματίζεται κάθε χρόνο στον διαβόητο «Όρμο --The Cove» έχει μετατεθεί, από την παραθαλάσσια κωμόπολη Ταϊτζί της Ιαπωνίας, στην έδρα της Παγκόσμιας Ένωσης Ζωολογικών Κήπων και Ενυδρείων (WAZA), στην Ελβετία. Στις 28 Μαρτίου 2014, έξω από τα κεντρικά γραφεία της WAZA στην Ελβετία, πραγματοποιήθηκε μεγάλη διαμαρτυρία, με συμμετοχή των οργανώσεων Ric O'Barry's Dolphin Project (1, 2) Save the Blood Dolphins, Champions for Cetaceans, I Love Dolphins, και την Ελβετική OceanCare (1). Οι συμμετέχοντες συγκεντρώθηκαν με σκοπό να γνωστοποιήσουν και να καταγγείλουν τους συνενόχους της σφαγής και αιχμαλωσίας των δελφινιών που λαμβάνει χώρα, κάθε χρόνο, στο Ταϊτζί της Ιαπωνίας, γνωστή στους περισσότερους από το βραβευμένο με όσκαρ ντοκιμαντέρ «The Cove», και να θέσουν την WAZA προ των ευθυνών της. Όπως είναι πλέον γνωστό, το διεθνές εμπόριο αιχμαλώτων δελφινιών χρηματοδοτεί και συντηρεί, μεταξύ των άλλων, και την σφαγή των άγριων δελφινιών της Ιαπωνίας, καθώς ένα δελφίνι που σφάζεται και πουλιέται για το κρέας του αποφέρει κέρδη της τάξεως των 500 με 600 δολαρίων, ενώ ένα ζωντανό εκπαιδευμένο δελφίνι μπορεί να πουληθεί μέχρι και 150.000 δολάρια. Το συγκεκριμένο κυνήγι των δελφινιών στο Ταϊτζί της Ιαπωνίας (Taiji dolphin drive hunt), συντηρείται από την βιομηχανία της αιχμαλωσίας και δεν αποτελεί "παράδοση", όπως υποστηρίζει μεταξύ άλλων και η WAZA, καταγγέλλει η επικεφαλής της Ιαπωνικής οργάνωσης ELSA Nature Conservancy, Sakae Hemmi. Από όλα τα παραπάνω διαφαίνεται καθαρά ότι ο ρόλος της Διεθνούς Ένωσης Ζωολογικών Πάρκων και Ενυδρείων (WAZA) και η σχέση της με το παγκόσμιο «trafficking» των δελφινιών έχει πλέον γίνει πλέον ευρέως γνωστός (nationalgeographic.2014/01/20).

Σήμερα, υπολογίζεται ότι από το 75% των δελφινιών που κρατούνται στα δελφινάρια των χωρών της ΕΕ, έχουν γεννηθεί στην αιχμαλωσία, και το 25% έχουν αιχμαλωτιστεί από την θάλασσα (πηγή 1, 2), η Γερμανική οργάνωση ProWal όμως, αμφισβητώντας την διαφάνεια τόσο των προγραμμάτων αναπαραγωγής στην αιχμαλωσία, όσο και της εμπορικής διακίνησης των δελφινιών, θεωρεί πως το ποσοστό των δελφινιών που έχουν αιχμαλωτιστεί από την θάλασσα είναι μεγαλύτερο, και ζητά από τους επιχειρηματίες που διατηρούν δελφινάρια στις διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες να υποβάλλουν τα δελφίνια τους σε εξέταση DNA (1, 2, 3) με δικά της έξοδα, κάτι το οποίο, μέχρι στιγμής, δεν έχει γίνει δεκτό. Και μπορεί η αδιαφάνεια της εμπορικής διακίνησης να μην αποτελεί την μεγαλύτερη ούτε και την μόνη απειλή για τους άγριους πληθυσμούς των κητωδών, εάν όμως ο αριθμός των δελφιναρίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμείνει ο ίδιος ή αυξηθεί, όλα δείχνουν πως η σύλληψη περισσότερων δελφινιών από την ανοικτή θάλασσα θα είναι αναπόφευκτη.

9. ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ

Σε ολόκληρο τον κόσμο σήμερα, διατηρούνται σε αιχμαλωσία, 2000 περίπου δελφίνια, 227 μπελούγκες, 52 όρκες, 37 φώκαινες και 17 ψευδόρκες, στις εγκαταστάσεις 343 επιχειρήσεων, σε 63 χώρες. Τα περισσότερα δελφινάρια υπάρχουν κατ’ αριθμητική σειρά στην Ιαπωνία, στην Κίνα, στις ΗΠΑ, στην Ρωσία και στο Μεξικό. Στην ΕΕ (1), αντιστοιχούν περίπου 300 δελφίνια, κατανεμημένα σε 34 εγκαταστάσεις 15 συνολικά χωρών, το 1/3 περίπου από τα οποία βρίσκονται στην Ισπανία.

Κατά τις δεκαετίες του ‘60 και ‘70, η Ευρώπη υποδέχτηκε την μόδα των δελφιναρίων που ήρθε από την Αμερική, τον τελευταίον καιρό όμως βλέπουμε ότι όλο και περισσότερες χώρες ζητούν τον τερματισμό της, αφ’ ενός διότι όλα δείχνουν πως η υπάρχουσα νομοθεσία δεν κατάφερε να αποτρέψει τον βασανισμό των δελφινιών, αφ’ ετέρου διότι αποδεικνύεται ότι τα αναμενόμενα αντισταθμιστικά οφέλη που θα μπορούσαν να προκύψουν από αυτόν τον βασανισμό, είναι σχεδόν ανύπαρκτα.

Στις ΗΠΑ, ο επικεφαλής του εθνικού ενυδρείου της Βαλτιμόρης, John Racanelli, είναι ο πρώτος διευθυντής δελφιναρίου που αποφασίζει να απελευθερώσει αιχμάλωτα δελφίνια, πεπεισμένος ότι η αιχμαλωσία των κητωδών υπονομεύει την υγεία και την ευζωία τους, ενώ δεν συμβάλλει ούτε στην διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος ούτε στην εκπαίδευση του κοινού, και ανακοινώνει ότι σκοπεύει να σταματήσει το πρόγραμμα αναπαραγωγής και να αντικαταστήσει το "εθνικό ενυδρείο" με ένα "εθνικό καταφύγιο για δελφίνια", όπου όσα ζώα έχουν γεννηθεί στην αιχμαλωσία και δεν είναι απελευθερώσιμα θα μπορέσουν να ζήσουν μια καλύτερη ζωή. Σύμφωνα με δηλώσεις του στην εφημερίδα Αl Jazeera America, η αιχμαλωσία υπονομεύει την υγεία και την ευζωία των δελφινιών, χωρίς να συμβάλλει ούτε στην διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος ούτε στην εκπαίδευση του κοινού. «Έχει αποδειχθεί ότι τα δελφίνια διαθέτουν αυτοεπίγνωση και σύνθετη κοινωνική οργάνωση. Αντιλαμβάνονται αυτά που πρόκειται να συμβούν στο μέλλον και μπορούν να τα συσχετίσουν με γεγονότα από το παρελθόν. Όσο περισσότερα μαθαίνουμε για τα δελφίνια, τόσο περισσότερο αντιλαμβανόμαστε τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στην ζωή της αιχμαλωσίας και την ζωή στο φυσικό τους περιβάλλον», λέει. Σύμφωνα με τους υποστηρικτές των δελφιναρίων, ένας συγκριτικά μικρός αριθμός ζώων που κρατούνται στην αιχμαλωσία μπορεί να αποδώσει οφέλη για τους άγριους πληθυσμούς, ο John Racanelli όμως είναι αντίθετος με αυτήν την άποψη και υποστηρίζει ότι στην πραγματικότητα αυτό δεν συμβαίνει, και ότι οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν να σέβονται περισσότερο τα δελφίνια μόνο και μόνο επειδή είχαν την ευκαιρία της αλληλεπίδρασης και της επαφής μαζί τους στα δελφινάρια. «Συνήθως, όταν οι άνθρωποι βλέπουν δελφίνια σε αυτού του είδους τις τεχνητές εγκαταστάσεις, το μήνυμα που παίρνουν είναι εντελώς διαφορετικό από εκείνο της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, το οποίο θα θέλαμε να τους δώσουμε», δηλώνει δημόσια ο John Racanelli.

Στα ίχνη της Βαλτιμόρης κινείται και η Φινλανδία. Μέλη του δημοτικού συμβουλίου της πόλης Tampere που φιλοξενεί το μοναδικό Φινλανδικό δελφινάριο, εκφράζουν ανησυχίες για την ευζωία των δελφινιών αλλά και για την εικόνα της πόλης που αμαυρώνεται εξ αιτίας του, και προτείνουν την μετακίνηση των δελφινιών σε ελεγχόμενο φυσικό περιβάλλον για αποκατάσταση, με ταυτόχρονο έλεγχο της αναπαραγωγής τους. Ειδικοί επιστήμονες, καθώς επίσης και φιλοζωικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις της χώρας, υιοθετούν την πρόταση αυτή. Όπως δηλώνει ο επικεφαλής του Φινλανδικού WWF για θέματα θαλάσσιας ζωής, Sanna Kuningassays, το εκπαιδευτικό όφελος των δελφιναρίων δεν μπορεί πλέον να ισοσταθμίσει τις βλαβερές επιπτώσεις που έχει για τα δελφίνια η αιχμαλωσία. «Κατά τις δεκαετίες του '50 και του '60, τότε που οι γνώσεις μας για τους ωκεανούς και την θαλάσσια ζωή ήταν περιορισμένες, τα δελφινάρια μπορεί να είχαν κάποια εκπαιδευτική αξία, σήμερα όμως η ύπαρξή τους δεν είναι απαραίτητη, καθώς υπάρχουν πλέον άλλες εναλλακτικές πηγές πληροφόρησης», λέει. Σύμφωνος φαίνεται να είναι και ο υπουργός περιβάλλοντος της χώρας αυτής, ο οποίος δηλώνει ότι βρίσκει την ιδέα της διατήρησης δελφινιών σε αιχμαλωσία «προβληματική» γιατί, παρ' όλες τις προσπάθειες, δεν μπορεί να εξασφαλίσει την ευζωία τους, και ζητά να κλείσει το μοναδικό δελφινάριο που λειτουργεί στη Φινλανδία.  Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η Σουηδία (1, 2).

Σε παρόμοια πρόταση προχώρησαν, κατά τις αρχές του Ιουλίου και βουλευτές στο Μεξικό (1, 2), λαμβάνοντας υπ’ όψη την σωματική και ψυχική βλάβη που προκαλεί η αιχμαλωσία, όχι μόνον στα δελφίνια αλλά και στα άλλα θαλάσσια θηλαστικά, ενώ την πρόταση του δημάρχου Gregor Robertson, για κατάργηση του δελφιναρίου στο Βανκούβερ του Καναδά, υποστηρίζει με ανοικτή επιστολή της (1), η παγκοσμίως γνωστή εμπειρογνώμων της συμπεριφοράς των πρωτευόντων θηλαστικών Dr Jane Goodall. Απαγόρευση της αιχμαλωσίας των κητωδών προτάθηκε τον περασμένο Μάρτιο και στην Καλιφόρνια, από τον νομοθέτη Richard Bloom.

Τον περασμένο Φεβρουάριο (2014), ο Ρουμάνος πολιτικός Remus Cernea πρότεινε να αναγνωριστούν και στην Ρουμανία δια νόμου τα δελφίνια ως «μη ανθρώπινα πρόσωπα» (1, 2), ενώ τον περασμένο Μάρτιο (2014), με συμμετοχή προσωπικοτήτων από όλον τον κόσμο, και την υποστήριξη μεγάλων οργανώσεων, όπως η WDC και η Born Free Foundation, πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, το διήμερο συνέδριο "Dolphinaria Free Europe" (1, 2, 3, 4), με θέμα την αιχμαλωσία των κητωδών. Το συνέδριο έδωσε την ευκαιρία για ενημέρωση σχετικά με τις εκστρατείες που πραγματοποιούνται σε εθνικό και σε παγκόσμιο επίπεδο, για συζήτηση προτάσεων, για νομοθετικές ρυθμίσεις, καθώς επίσης και για την δημιουργία συμμαχιών και τον συντονισμό μια διεθνούς συνεργασίας, που θα μπορούσε να οδηγήσει στον τερματισμό της αιχμαλωσίας τους, ειδικότερα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από τις 28 συνολικά χώρες-μέλη, οι 13 δεν έχουν δελφινάρια. Οι υπόλοιπες 15, διατηρούν στην αιχμαλωσία 300 περίπου μικρά κητώδη, στα οποία συμπεριλαμβάνονται δελφίνια και φώκαινες. Η τελευταία μελέτη της WDC για τα κητώδη σε αιχμαλωσία, με τίτλο "Dolphinaria - A review of the keeping of whales and dolphins in captivity in the European Union and EC Directive 1999/22, relating to the keeping of wild animals in zoos" (2011), τεκμηριώνει ότι κανένα Ευρωπαϊκό δελφινάριο δεν επιτυγχάνει να εξασφαλίσει ούτε καν τις στοιχειώδεις συνθήκες ευζωίας αυτών των ειδών, ενώ με την αιχμαλωσία τους παραβιάζεται η Ευρωπαϊκή Οδηγία (Gr) για τις προϋποθέσεις κράτησης αγρίων ζώων στους ζωολογικούς κήπους, καθώς επίσης και η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία για την προστασία των κητωδών. Αξίζει να σημειωθεί ότι, το 28ο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κροατία, έχει απαγορεύσει την αιχμαλωσία των κητωδών από το 2009, και βεβαίως δεν έχει δελφινάρια. Η απόφαση της απαγόρευσης βασίστηκε σε μελέτη του Ινστιτούτου Προστασίας της Φύσης (State Institute for Nature Protection ), στην οποία επισημαίνεται ο αρνητικός ρόλος των δελφιναρίων στους άγριους πληθυσμούς των δελφινιών. Η μόνη εξαίρεση της απαγόρευσης αναφέρεται σε ζώα άρρωστα ή τραυματισμένα, με την προοπτική της αποκατάστασης και της επιστροφής στο φυσικό τους περιβάλλον (περισσότερες πληροφορίες, εδώ, εδώ και εδώ). Τα υπόλοιπα 12 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία ΔΕΝ έχουν δελφινάρια είναι η Αυστρία, η Κύπρος, η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Λεττονία, το Λουξεμβούργο, η Πολωνία, η Ιρλανδία, η Σλοβακία, η Σλοβενία. και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η αιχμαλωσία των κητωδών έχει απαγορευτεί επίσης (1) στην Βολιβία, στην Χιλή, στην Κόστα Ρίκα, στην Νικαράγουα, στην Ουγγαρία, στην Σλοβενία, και στην Κύπρο. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το τελευταίο δελφινάριο έκλεισε το 1993, ενώ στην Βραζιλία, στο Λουξεμβούργο και την Νορβηγία οι προδιαγραφές των εγκαταστάσεων είναι τόσο υψηλές που ουσιαστικά καθιστούν την λειτουργία τους απαγορευτική. Στην Ινδία (1, 2) το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Δασών, με εγκύκλιο που εκδόθηκε στις 17 Μαϊου του 2013, απαγόρευσε την αιχμαλωσία των κητωδών. Σύμφωνα με την εγκύκλιο, τα κητώδη είναι ζώα με εξαιρετική ευφυϊα και ευαισθησία, ενώ πολλοί επιστήμονες που έχουν μελετήσει τη συμπεριφορά τους, προτείνουν την αναγνώρισή τους ως «μη ανθρώπινα πρόσωπα» με ιδιαίτερα δικαιώματα, ανάμεσα στα οποία και το δικαίωμα της ελευθερίας. Δεδομένου δε ότι «η αιχμαλωσία δεν μπορεί να εξασφαλίσει την ευζωία τους, ενώ είναι υπαίτιος δυστυχίας και πρόξενος σοβαρών αλλοιώσεων της συμπεριφοράς τους», το Ινδικό Υπουργείο Περιβάλλοντος και Δασών αποφάσισε «να μην επιτρέψει την εγκατάσταση δελφιναρίου στη χώρα, και να αρνηθεί σε κάθε ιδιωτικό ή δημόσιο παράγοντα την εισαγωγή, την εμπορία και την εγκατάσταση οποιασδήποτε εμπορικής επιχείρησης που θα εκθέτει ή θα χρησιμοποιεί για διασκέδαση ή για οποιονδήποτε άλλον σκοπό αιχμάλωτα κητώδη».

Στην Ελβετία, απαγορεύτηκαν οι εισαγωγές νέων αιχμάλωτων δελφινιών, και το τελευταίο Ελβετικό δελφινάριο Conny-Land έδωσε την τελευταία του παράσταση τον Οκτώβριο του 2012, και έκτοτε έκλεισε οριστικά. Ο ζωολογικός κήπος της Μινεσότα, μετά από 34 χρόνια λειτουργίας, δεν έχει πλέον δελφίνια. Στην γειτονική Τουρκία, τα δελφινάρια έχουν επίσης αρχίσει να κλείνουν μετά από αντιδράσεις ενημερωμένων πολιτών και εντονότατες συχνές διαμαρτυρίες. Στη Γερμανία, από τα έντεκα δελφινάρια, έχουν μείνει μόνο δύο. Στην Πράγα, λόγω αντιδράσεων, ακυρώθηκε η ίδρυση δελφιναρίου, ενώ πολύ κοντά είναι και η απαγόρευση στην Ιταλία, όπου το δελφινάριο του Ρίμινι έκλεισε οριστικά για λόγους ευζωίας, και το 96% των πολιτών δηλώνει υπέρ της κατάργησης τους. Την απαρέσκεια προς τα δελφινάρια για ηθικούς λόγους εκφράζει επίσης και το 86% των Βρετανών, ενώ την σχετική ενημέρωση προάγει και στην Ισπανία μια πρωτοβουλία με το όνομα SOSdelfines, που προέκυψε από την συνεργασία Ισπανικών φιλοζωικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων με την Born Free Foundation και την OceanCare. Σε μια χώρα σαν την Ισπανία, όπου λειτουργούν τα περισσότερα δελφινάρια της Ευρώπης, με 90 δελφίνια, 6 όρκες και 2 μπελούγκες, και όπου η φιλοζωική και περιβαλλοντική κουλτούρα του κοινού θα περίμενε κανείς να είναι ιδιαίτερα υπανάπτυκτη εξ αιτίας του εθισμού στα θεάματα που περιλαμβάνουν βασανισμό ζώων, λόγω της «παράδοσης» των ταυρομαχιών, 87% δηλώνει την πεποίθηση ότι τα δελφίνια δεν είναι ευτυχισμένα στα δελφινάρια (1), ενώ πολίτες και οργανώσεις εργάζονται εντατικά και στην χώρα αυτήν για τον τερματισμό της αιχμαλωσίας τους (1, 2, 3).

Το αίτημα της κατάργησης των δελφιναρίων είναι πλέον παγκόσμιο, οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης κατά της αιχμαλωσίας και της εκμετάλλευσης των κητωδών αμέτρητες, και οι διαμαρτυρίες όλο και πιο συχνές. Ενδεικτικά αναφέρουμε την παγκόσμια διαμαρτυρία "EMPTY THE TANKS WORLDWIDE", που έγινε σε διάφορες πόλεις και των πέντε ηπείρων, στις 24 Μαϊου 2014, και την πανευρωπαϊκή FOR A EUROPE WITHOUT DOLPHINARIA, που έγινε στις Βρυξέλλες στις 28 Ιουνίου 2014, με μεγάλη επιτυχία, για δεύτερη συνεχή χρονιά.

Σε μια συμβολική κίνηση υποστήριξης, προχώρησε, τον περασμένο Φεβρουάριο, και το δημοτικό συμβούλιο του Αμερικανικού Μαλιμπού, με διακήρυξη, που αναγνωρίζει τα δελφίνια ως όντα με ιδιαίτερες ψυχοδιανοητικές ικανότητες που αξίζουν την αναγνώριση των βασικών δικαιωμάτων της ζωής και της ελευθερίας (1, 2), ενώ το ανάλογο και πραγματικά εκπληκτικό "Toshima Dolphin Project", που προσπαθεί να αναδείξει μια εναλλακτική σχέση με τα δελφίνια και μια εναλλακτική πρόταση για τον τουρισμό, τρέχει στην Ιαπωνία της σφαγής και της αιχμαλωσίας, ήδη από το 2012 (1, 2, 3, 4, 5, 6), σε συνεργασία με την BlueVoice. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του κλίματος κατά της αιχμαλωσίας των κητωδών που έχει επικρατήσει πλέον σε ολόκληρο τον κόσμο, αποτελεί η πολύ πρόσφατη ομιλία του αντιπροσώπου της Καλιφόρνιας Αdam Schiff (1), ο οποίος, κατά την ομιλία του στο Κογκρέσο, αφού ανέλυσε τους λόγους που επιβάλλουν αυτήν την απαγόρευση, έκλεισε την ομιλία του με την εξής διαπίστωση: “All point in the same direction - an end to the forced captivity of these majestic creatures”.

10. Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ

Με βάση όλα τα παραπάνω, αιτούμεθα την απαγόρευση και στην χώρα μας της διατήρησης στην αιχμαλωσία ζώντων δειγμάτων ειδών που ανήκουν στην τάξη των κητωδών, με μοναδική εξαίρεση εκείνη της προσωρινής κράτησης ατόμων που πάσχουν από ασθένεια ή έχουν υποστεί τραυματισμό, με σκοπό την θεραπεία, την ανάρρωση και την επιστροφή τους εκεί που ανήκουν: στην Θάλασσα.

Οι αρχαίοι Έλληνες αντιμετώπιζαν τα δελφίνια ως πλάσματα ισότιμα με τους ανθρώπους, τα ονόμαζαν «λαό της θάλασσας», και προέβλεπαν την ποινή του θανάτου για εκείνους που τα κακοποιούσαν. Σήμερα, η Ελλάδα οφείλει όχι μόνον να συμμετέχει αλλά και να πρωτοστατήσει στην παγκόσμια προσπάθεια που θέλει να θέσει τέλος στην εκμετάλλευση και τον εγκλεισμό τους στα δελφινάρια. Η υπόσχεση του υπουργού κ. Ιωάννη Μανιάτη, να εξετάσει σύντομα την θεσμοθέτηση απαγόρευσης της αιχμαλωσίας δελφινιών και λοιπών κητωδών στην χώρα μας, όπως μας δόθηκε κατά την διάρκεια της συνάντησης στο ΥΠΕΚΑ με τον Αμερικανό εμπειρογνώμονα θαλασσίων θηλαστικών και ιδρυτή του προγράμματος Ric O'Barry's Dolphin Project, Ρικ Ο'Μπάρι, στις 20 Ιουνίου, 2014, είναι σύμφωνη με τις τελευταίες επιστημονικές απόψεις που επισημαίνουν την ιδιαιτερότητα αυτών των θαλασσίων θηλαστικών, και εναρμονίζεται με τις απαιτήσεις του σύγχρονου πολιτισμένου κόσμου για την ορθή περιβαλλοντική εκπαίδευση και την ηθική μεταχείριση των ζώων.

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑΣ ΤΩΝ ΚΗΤΩΔΩΝ

Επικοινωνία: freedolphinsgr@gmail.com

 Συνυπογράφουν οι ακόλουθες οργανώσεις: 

• Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος
• ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ 
• ΕΚΠΑΖ 
• ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΙΑ ΖΩΗ
• ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ 
  
• ΠΟΦΥΖΩ 
  
• OIKO.ΠΟΛΙ.Σ Χαϊδαρίου
• Π.Φ.Π.Ο
• SAPT Hellas 
• Φορέας Διαχείρισης Λιμνών Κορώνειας Βόλβης  
• Φορέας Διαχείρισης Στενών και Εκβολών ποταμών Αχέροντα και Καλαμά
• Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Αξιού 
• Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία Μαγνησίας 
• ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΒΕΓΚΑΝ
• ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
• ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

• Ric O'Barry's Dolphin Project 
• Ocean Care  
• Tethys Research Institute 
• Oceanic Preservation Society
  
  

  

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

• Βασικές έννοιες σχετικά με τα είδη κητωδών: http://www.pelagosinstitute.gr/gr/eidi_kitodon/vasikes_ennoies.html  
• About Whales and dolphins - Species guide: http://uk.whales.org/species-guide 
• Bottlenose Dolphin: http://uk.whales.org/species-guide/common-bottlenose-dolphin --http://www.iucnredlist.org/details/22563/0 
• Bottlenose dolphins in captivity: http://www.wdcs.org/submissions_bin/bottlenosedolphinsincaptivity.pdf 
• Το μεγαλύτερο δελφίνι της θάλασσας: http://filikaki-blog.blogspot.gr/2013/04/blog-post.html
•  Dolphinarium From Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Dolphinarium
  Frequently Asked Questions for Captivity: : http://us.whales.org/faqs/captivity
• How can you tell when dolphins are happy? on.fb.me/1zacMN6
  Welcome to The Miami Seaprison… http://www.miamiseaprison.com/index.htm --
  http://www.miamiseaprison.com/deathchart.htm -- http://www.miamiseaprison.com/graveyard.htm

• EU ZOO INQUIRY 2011 - DOLPHINARIA - A review of the keeping of whales and dolphins in captivity in the European Union and EC Directive 1999/22, relating to the keeping of wild animals in zoos: http://www.wdcs.org/submissions_bin/Eu_Dolphinaria_Report.pdf --http://us.whales.org/wdc-in-action/help-us-make-eu-dolphinarium-free-zone --http://www.bornfree.org.uk/campaigns/zoo-check/zoos/eu-zoo-inquiry/countryreports/dolphinaria-report/ --http://endcap.eu/eu-dolphinaria/ 
• Arguments against captivity: http://www.wdcs.org/submissions_bin/captivityagn.pdf 
• THE CASE AGAINST Marine Mammals in Captivity: http://www.humanesociety.org/assets/pdfs/marine_mammals/case_against_marine_captivity.pd f 
• Life in captivity is hell: http://mundoazul.org/whales-and-dolphins/freedom-for-dolphins/lifein-captivity-is-hell/ 
• ACRES Report - SUFFERING, NOT SMILING - The truth about captive dolphins: http://www.acres.org.sg/campaigns/past/dolphins/ACRES%20Report-%20Suffering,%20Not %20Smiling%20The%20Truth%20About%20Captive%20Dolphins.pdf 
• Life-capture kills: http://mundoazul.org/whales-and-dolphins/freedom-for-dolphins/lifecapture-kills/

• "For a Dolphinarium-free Belgium": http://www.dolphinsbelgium.org/en/contact/nous 
• Captive Whales & Dolphins: http://www.bornfree.org.uk/campaigns/zoo-check/captive-whalesdolphins/  
• The Dolphin Dilemma: http://www.bornfree.org.uk/campaigns/zoo-check/travellers-animalalert/issues-of-concern/the-dolphin-dilemma/ 
• Captive Whales & Dolphins Global: http://www.bornfree.org.uk/campaigns/zoo-check/captivewhales-dolphins/global/ 
• Captive Whales & Dolphins Europe: http://www.bornfree.org.uk/campaigns/zoo-check/captivewhales-dolphins/europe/ 
• Help us make the EU a dolphinarium-free zone: http://uk.whales.org/wdc-in-action/help-usmake-eu-dolphinarium-free-zone --http://youtu.be/cS2FDftTFl8

• Το δίδυμό μας στο νερό: http://www.tovima.gr/science/article/?aid=470421  
• Dolphins deserve same rights as humans, say scientists: http://www.bbc.com/news/world17116882 
• Declaration of Rights for Cetaceans: Whales and Dolphins: http://www.cetaceanrights.org/ 
• Cetaceans Have Complex Brains for Complex Cognition: http://www.plosbiology.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pbio.0050139

• Do Zoos and Aquariums Promote Attitude Change in Visitors? A Critical Evaluation of the American Zoo and Aquarium Study: http://nbb.emory.edu/faculty/personal/documents/MarinoetalAZAStudy.pdf 
• Swimming with dolphins may be a dream for you, but what about the dolphins? http://www.marineconnection.org/campaigns/captivity_swims_new.htm  
• Dolphin Assisted Therapy (DAT) Irresponsible to humans and dolphins: http://www.marineconnection.org/campaigns/captivity_dat.html -- http://on.fb.me/1l3uxFq 
• Dolphin Assisted Therapy – DAT photo album: http://on.fb.me/1q07v5a 
• Dolphin-assisted therapy (DAT): http://www.skepdic.com/dat.html 
• THE CASE AGAINST DOLPHIN ASSISTED THERAPY: http://us.whales.org/issues/caseagainst-dolphin-assisted-therapy  
• Research Autism - Dolphin Therapy and Autism: http://www.researchautism.net/autisminterventions/our-evaluations-interventions/64/dolphin-therapy-and-autism 
• Dolphin Assisted Therapy: Claims versus Evidence: http://www.researchautism.net/publications/4626/dolphin-assisted-therapy:-claims-versusevidence. --http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3420785/ -- http://www.hindawi.com/journals/aurt/2012/839792/ 
• Methodological concerns about animal facilitated therapy with dolphins: http://www.bmj.com/content/331/7529/1407.1 
• Debunking Dolphin Therapy For Autism: http://www.care2.com/causes/debunking-dolphintherapy-for-autism.html 
• Does Dolphin Therapy Work? http://www.psychologytoday.com/blog/animals-andus/201110/does-dolphin-therapy-work  
• Letter to the Spanish Government regarding swim-with-dolphin programmes: http://www.iucncsg.org/index.php/csg-letters-2/ --http://www.iucn-csg.org/wpcontent/uploads/2013/03/Lusseau-letter-of-18-Feb-re-swim-with-dolphins.pdf 
• Dolphin-Assisted Therapy: More Flawed Data and More Flawd Conclusions: http://www.marineconnection.org/docs/DAT%20Paper%202007.pdf In Major Medical Journal, Kimmela Discusses Dolphin-Assisted Therapy: http://www.kimmela.org/in-major-medical-journal-kimmela-discusses-dolphin-assistedtherapy/ 
• Dolphins are not healers: http://aeon.co/magazine/nature-and-cosmos/lori-marino-dolphins-arenot-healers/ 
• Dolphin Assisted Therapy - Can you put your faith in DAT? http://www.wdcs.org/submissions_bin/datreport.pdf  
• Dolphin therapy: http://mundoazul.org/whales-and-dolphins/freedom-for-dolphins/dolphintherapy/ 
• Dolphin 'Therapy' A Dangerous Fad, Researchers Warn: http://www.sciencedaily.com/releases/2007/12/071218101131.htm 
• Dolphin Assisted Therapy : A Gift From The Sea Or Destructive Hype: http://www.gasdetection.com/interscan-in-the-news/magazine-articles/dolphin-assisted-therapygift-sea-destructive-hype/ 
• Dolphin assisted therapy - Quackery at its finest? http://www.digitaljournal.com/article/353952#ixzz2ro6YqoJR  
• Don’t Do Dolphin-Assisted Therapy: http://dolphinproject.org/blog/post/dont-do-dolphinassisted-therapy 
• «Επιβλαβής» η θεραπεία με δελφίνια Δεν έχει αποδειχθεί ότι βοηθά αποτελεσματικά αυτιστικά ή παιδιά με αναπηρίες: http://www.tovima.gr/world/article/?aid=217924 
• Τροποιητική Διάταξη του Νόμου για τα ζώα. Βαφτίζει τις παραστάσεις ζώων ως «Εναλλακτική μορφή θεραπείας»: http://www.pfpo.gr/i-omospondia-mas-ston-ipourgo-igias-gia-tidelfinotherapia/

• Biting the Hand that Feeds: THE CASE AGAINST DOLPHIN PETTING POOLS: http://www.humanesociety.org/issues/captive_marine/facts/biting_the_hand.html -- http://www.humanesociety.org/assets/pdfs/marine_mammals/Biting_The_Hand_That_Feeds.pdf -- http://uk.whales.org/sites/default/files/dolphin-petting-pools.pdf -- http://sosdolphins.org/resources/1 
• OPS Timeline The Dangers of Marine Mammals in Captivity: http://thecovemovie.com/blog_photos_here/marine%20mammals%20timeline.pdf -- http://www.scribd.com/doc/54980276/OPS-Timeline-The-Dangers-of-Marine-Mammals-in-Captivity
• Woman smacked in the face by dolphins during dip at Dominican Republic beach: http://www.dailymail.co.uk/news/article-2175671/No-Flipper-No-Woman-smacked-facedolphins-dip-Dominican-Republic-beach.htmlSwimming with captive dolphins is dangerous: http://mundoazul.org/whales-anddolphins/freedom-for-dolphins/swimming-with-captive-dolphins-is-dangerous/ 
• Swimming with Dolphins: Good for the Tourists but Bad for the Animals? http://www.ethicaltraveler.org/2010/05/swimming-with-dolphins-good-for-the-tourists-but-badfor-the-animals/ 
• Swimming with dolphins: the experience of a lifetime? http://www.responsibletravel.com/copy/swimming-with-dolphins-the-experience-of-a-lifetime 
• More Dolphins Bite Tourists: http://www.earthintransition.org/2012/12/more-dolphins-bite/ 
• Dolphin bites three tourists at park: http://www.practicalfishkeeping.co.uk/content.php? sid=5383 
• Dolphin Bites Child’s Hand at SeaWorld: http://www.takepart.com/article/2014/02/28/dolphinbites-childs-hand-seaworld 
• SeaWorld dolphin bites nine-year-old girl during family visit to Texas park: http://www.dailymail.co.uk/news/article-2569898/SeaWorld-dolphin-bites-nine-year-old-girlfamily-visit-Texas-park.html

• Dolphin Hunts - A Dying Practice before the lucrative trade in live animals really took hold: http://us.whales.org/issues/dolphin-hunts-dying-practice 
• Driven By Demand - Dolphin drive hunts in Japan and the involvement of the aquarium industry: http://uk.whales.org/sites/default/files/driven-by-demand.pdf 
• THE DOLPHIN TRADERS - An Investigation into the World-wide Trade and Export of Black Sea bottlenose dolphins (Tursiops truncatus) from the Ukraine and Russia, 1990 – 1997: http://www.ceta-base.com/downloads-documents/wdc-the-dolphin-traders-1998.pdf

• Why do the drive hunts occur? http://www.marineconnection.org/campaigns/drivehuntreasons.htm 
• 10 Facts You Didn’t Know About The Taiji Dolphin Slaughter: http://www.ryot.org/10-factsdidnt-know-taiji-dolphin-slaughter/545753 
• Debunking myths about captivity: http://www.savejapandolphins.org/assets/whatyoucando.pdf 
• Dying to make us happy: The bloody truth behind the dolphinarium: http://www.independent.co.uk/environment/nature/dying-to-make-us-happy-the-bloody-truthbehind-the-dolphinarium-1799837.html 
• Taiji -- Frequently Asked Questions and Answers: http://savejapandolphins.org/takeaction/frequently-asked-questions  
• Taiji -- BlueVoice.org Documents Brutal Slaughter of Dolphins in Japan and the Tie to the Dolphin Captivity Industry: http://www.bluevoice.org/news_dolphinsincite.php 
• Russian Federation: the largest supplier of wild marine mammals: http://www.marineconnection.org/campaigns/russianfederation.htm 
• The dolphin dealer: http://savesolomondolphins.org/about-the-solomon-islands/clips-from-Dolphin-Dealer.html 
• The Dolphin Hunters in the Solomon Islands: http://www.aljazeera.com/programmes/101east/2014/03/dolphin-hunters20143373330171263.html  
• Where Do "Swim With Dolphin" Facilities in Cancun and Playa Get Their Dolphins: http://swimwithdolphinsplayadelcarmen.blogspot.gr/2013/08/where-do-swim-with-dolphinfacilities.html

• Dolphin roundup at Japan's Taiji Cove puts spotlight on changing economics of hunts: http://newswatch.nationalgeographic.com/2014/01/20/dolphin-roundup-at-japans-taiji-coveputs-spotlight-on-changing-economics-of-hunts/ 
• DRIVE FISHERIES: CAPTURE RESULTS & INFORMATION (Seasons 1999/2000 - 2013/2014): http://www.ceta-base.com/drivefisheries.html 
• Marine parks that currently house or who have imported dolphins captured from drive hunts: This maps ONLY shows CURRENT parks that have been confirmed to display or import drive hunt dolphins: http://on.fb.me/1qFK46j / http://tinyurl.com/drive-hunt-map 
• Dolphins illegally in the EU? Dolphinarium owners refusing DNA analyses: http://www.mareeg.com/dolphins-illegally-in-the-eu-dolphinarium-owners-refusing-dnaanalyses/  
• Delphinmassaker: Weltzooverband sieht Handlungsbedarf: http://www.oceancare.org/de/news/? 81%2FDelphinmassaker-Weltzooverband-sieht-Handlungsbedarf 
• Facts About the Drive Hunt: http://www.seashepherd.org/cove-guardians/facts.html 
• Taiji Dolphin Drive Hunt is Not a Tradition: http://savejapandolphins.org/blog/post/taiji-dolphin-drive-hunt-is-not-a-tradition 
• Taiji Dolphin Drives Started in 1969, and Are Not a Part of Japanese Tradition: http://blog.seattlepi.com/candacewhiting/2014/01/20/taiji-dolphin-drives-started-in-1969-and-are-not-a-part-of-japanese-tradition/ 
• World Association Of Zoos And Aquariums Connected To Taiji Dolphin Hunts: https://www.thedodo.com/waza-ethics-challenged-over-ta-405445135.html 
• WAZA overlooks JAZA members in condemning dolphin drives: http://www.digitaljournal.com/news/environment/op-ed-waza-overlooks-jaza-members-in-condemning-dolphin-drives/article/367406#ixzz2rcUWSCDH

• Dolphinaria-Free Europe Conference 2014: http://endcap.eu/eu-activity/dolphinaria-freeeurope-conference-2014/ --http://www.bornfree.org.uk/news/news-article/? no_cache=1&tx_ttnews[tt_news]=1541 --http://uk.whales.org/blog/roblott/2014/03/eudolphinaria-free-zone 
• Baltimore's aquarium: The latest battleground in the dolphin debate: http://america.aljazeera.com/watch/shows/america-tonight/articles/2014/6/25/baltimorea-saquariumthelatestbattlegroundinthedolphindebate.html 
• Pressure builds to shutter Tampere dolphinarium: http://yle.fi/uutiset/pressure_builds_to_shutter_tampere_dolphinarium/7337743 
• Environment Minister calls for Tampere dolphin attraction to close: http://yle.fi/uutiset/environment_minister_calls_for_tampere_dolphin_attraction_to_close/7366 975 -- on.fb.me/TOtJN2 
• Stor protest på Kolmården – mot delfinerna: http://tv.aftonbladet.se/webbtv/nyheter/djur-ochnatur/article46356.ab 
• Mexico Proposes A Ban Of Captive Marine Mammals: https://www.thedodo.com/mexicomoves-to-ban-making-mon-618573378.html --http://us.whales.org/news/2001/06/mexicogovernment-to-introduce-captivity-legislation 
• Mayor wants end to whales and dolphins in captivity: http://www.vancourier.com/news/mayorwants-end-to-whales-and-dolphins-in-captivity-1.948978 
• The “Blackfish Effect” Marks a Major Moral Up sing: http://www.psychologytoday.com/blog/mothering-nature/201312/the-blackfish-effect-marksmajor-moral-uprising 
• Dolphins Who Swim Near Malibu, California, Have Been Granted Safe Passage as a Basic Right: http://blog.seattlepi.com/candacewhiting/2014/02/26/dolphins-who-swim-near-malibucalifornia-have-been-granted-safe-passage-as-a-basic-right/ 
• Jane Goodall Calls On Vancouver Aquarium To Release Whales, Dolphins: http://www.huffingtonpost.ca/2014/05/27/jane-goodall-vancouver-aquarium_n_5399440.html
• SeaWorld’s Worst Nightmare: Calif. Lawmaker to Propose Ban on Orcas in Captivity: http://www.takepart.com/article/2014/03/06/seaworlds-worst-nightmare-calif-lawmakerpropose-ban-orcas-captivity 
• Marine Mammal Captivity: The Truth Is in the Facts - An Open Letter from the Informed American Public: http://www.opsociety.org/PressReleases/SeaWorldOpenLetterRebuttal-OPS.pdf 
• CNN FILMS – BLACKFISH: http://edition.cnn.com/SPECIALS/us/cnn-films-blackfish 
• About David Kirby and Death at SeaWorld: http://aldf.org/blog/animal-book-club-interview-with-david-kirby/ 
• Blood in the Water: http://www.outsideonline.com/outdoor-adventure/nature/Blood-in-the-Water-Keto.html?page=all 
• The Killer in the Pool: http://www.outsideonline.com/outdoor-adventure/nature/The-Killer-in-the-Pool.html?page=all 

• THE INTERNATIONAL DOLPHIN DEALERS: http://www.iridescent-publishing.com/rtm/ch4p1.htm (ένακεφάλαιοαπότοβιβλίο «THE ROSE-TINTED MENAGERIE»: http://www.iridescent-publishing.com/rtm/rtm_home.htm)

• ΤΑ ΔΕΛΦΙΝΑΡΙΑ ΚΑΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΤΟΥΣ ΑΞΙΑ: http://on.fb.me/1tM8VTa -- http://on.fb.me/N832KT 
• EYES ON TAIJI (100 photos): http://on.fb.me/ZughAu 
• EVIDENCE SUPPORTS THE ANTI-CAPTIVITY POSITION: http://on.fb.me/UrjEGx 
• BORN IN CAPTIVITY - STATISTICS - ARTIFICIAL INSEMINATION: http://on.fb.me/1rQfBPU 
• LIKE THE DANCING BEAR... on.fb.me/1rAEkbH 
• PUBLIC HEALTH SIGNIFICANCE OF MARINE MAMMAL DISEASES, BY C.D.BUCK & J.P.SCHRODER: http://on.fb.me/LfIv63 
• Behind the Dolphin Smile: http://www.bluefreedomblog.org/2012/10/behind-dolphin-smile-new-and-exclusive.html 
• DOLPHINS DIE IN PRISONS AND CHILDREN GO TO SEE THEM WITH THEIR SCHOOL! http://www.dolphinsbelgium.org/en/dauphins/27-dauphins-enfants -- http://on.fb.me/WIhkN8 

• Petition: All dolphinaria must be closed in Europe: https://secure.avaaz.org/en/petition/All_dolphinaria_must_be_closed_in_Europe/ 
• Petition: Ban Cetacean Captivity in Greece: https://www.change.org/petitions/ban-cetacean-captivity-in-greece

Thank you minister!

 

ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ  

• The Cove with Greek subtitles: http://www.dailymotion.com/video/xdxc9t_tvxs-gr-y-yyyyy (1, 2) 
• A Fall From Freedom with Greek subtitles: http://youtu.be/JvpoeFELWLY (1)
• Blackfish: http://www.magpictures.com/blackfish/ -- http://blackfishmovie.com/ -- http://www.dailymotion.com/video/x1iepl4_blackfish-find-out-what-really-happens-at-seaworld_animals
•  Lolita: Slave to Entertainment : http://youtu.be/wGxMLiL1uZI?list=FLSMkz1LfyD-25in_TtvKoCg (1, 2)
• A Whale Of A Business: http://youtu.be/D3fZ2dMdtu8 (1, 2)

ΜΙΚΡΑ ΒΙΝΤΕΟ 

• Ακούστε τα παιδιά! http://youtu.be/Hz6XUct1S8A 
• Έτσι αιχμαλωτίζονται τα άγρια δελφίνια: http://youtu.be/9wzBgOuv3Xw
• Μικρή ψηφιακή περιπλάνηση Ι: http://filikaki-blog.blogspot.gr/2013/06/blog-post_6634.html
• Μικρή ψηφιακή περιπλάνηση ΙΙ: http://filikaki-blog.blogspot.gr/2013/06/blog-post_17.html
• No dolphinaria in Europe: σύντομο βίντεο σε 23 γλώσσες: https://docs.google.com/document/d/1xOAP8qZ-s2obCem1Ut86czwovU-mtihhdCKQi302z6M/edit?pli=1 -- Για μια Ευρώπη χωρίς δελφινάρια: http://youtu.be/FU9HBTAz2o8

 

marineconnection captivity

oceancare dolphinaria

Dolphin-assisted therapy? A bad idea!
The truth about Dolphin Assisted Therapy

"Never doubt that a small group of thoughtful, committed citizens can change the world; 

indeed, it's the only thing that ever has".

Margaret Mead

To print or download as PDF, go at
https://app.box.com/s/a9e7vurkcd9iwshe54g7
To read our press release (5/09/14),
go here: https://app.box.com/s/6eyamzc5xz6tf9fh83fv
and here: http://filikaki-blog.blogspot.gr/2014/09/blog-post_6.html