Ετικέτες

Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου 2022

Η κοινωνία της Λιλιπούπολης δεν ήταν ποτέ αρεστή σε όλους


 

Από το 1976, η Λιλιπούπολη ήταν μια ραδιοφωνική παιδική σειρά που ενέπνευσε ανθρώπους κάθε ηλικίας, μικρούς και μεγάλους. Ήταν μια εκπομπή που στεγάστηκε στο Τρίτο Πρόγραμμα για τέσσερα χρόνια, έως και το 1980. Στα παιδιά που συντονίζονταν στο Τρίτο Πρόγραμμα για να ακούσουν τις περιπέτειες των πολιτών της Λιλιπούπολης έκανε συντροφιά μια ομάδα νέων καλλιτεχνών, υπό τη διεύθυνση του Μάνου Χατζηδάκι. Ο τίτλος της αντλεί το όνομα από το κλασικό βιβλίο "Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ", όπου οι Λιλιπούτιοι αναφέρονται ως μικρόσωμοι άνθρωποι.

Όλα ξεκίνησαν όταν ο Μάνος Χατζιδάκις ανέλαβε τη διεύθυνση του Τρίτου Προγράμματος, το 1975. Έχοντας κατά νου μια παιδική ραδιοφωνική εκπομπή, ανέθεσε την υλοποίηση της ιδέας του στην Ρεγγίνα Καπετανάκη. Εκείνη, σε συνεργασία με την παιδοψυχολόγο Ελένη Βλάχου, παρουσίασαν στον Μάνο Χατζιδάκι τη Λιλιπούπολη, σε ένα αρχικό της στάδιο. Το πλάνο αγαπήθηκε ιδιαίτερα από τον Έλληνα συνθέτη. Έτσι, το 1976, ο Δήμαρχος Χαρχούδας μαζί με τους υπόλοιπους ήρωες του παραμυθιού "ανέλαβαν δράση". Στην συνέχεια, εντάχθηκε στη συγγραφική ομάδα και η Άννα Παναγιωτοπούλου, η οποία ενίσχυσε τη θεατρικότητα των κειμένων.

Η εκπομπή ήταν καθημερινή. Στην αρχή, η ακροαματικότητα της ήταν χαμηλή, όμως ο Μάνος Χατζιδάκις δεν έδωσε σημασία σ' αυτό. Πίστεψε από την πρώτη στιγμή σ' ένα πρόγραμμα το οποίο θα έφερνε τα παιδιά σε επαφή με τραγούδια και παραμύθια που θα "ακόνιζαν" τη σκέψη και το μυαλό τους. Η επιτυχία ήταν δεδομένη. Άλλωστε, με την προσθήκη της Άννας Παναγιωτοπούλου, η ακροαματικότητα άρχισε να ανεβαίνει κατακόρυφα.

Σταδιακά, η παραμυθένια κοινωνία της Λιλιπούπολης άρχισε να μοιάζει ολοένα και περισσότερο  με την πραγματική κοινωνία. Η εκπομπή συνέχισε να απευθύνεται στα παιδιά, το περιεχόμενο της όμως δεν ήταν παιδαριώδες, και όλοι οι συντελεστές ήθελαν να χαρίσουν στα παιδιά μια ποιοτική εκπομπή που να τους αξίζει.


Η σειρά λατρεύτηκε
από μικρούς και μεγάλους. Μαζί όμως με τη μεγάλη ακροαματικότητα ξεκίνησε και η πολιτική δυσαρέσκεια. Διάφορα πολιτικά και κοινωνικά πρόσωπα τη χαρακτήρισαν προπαγανδιστική, και το περιεχόμενο της προκάλεσε πάρα πολλές αντιδράσεις, ίσως γιατί πρώτη φορά, σε παιδικό παραμύθι με εθνική εμβέλεια, θίχτηκαν θέματα όπως αυτό της οικολογίας. Η κοινωνία της Λιλιπούπολης δεν ήταν ποτέ αρεστή σε όλους, όμως ο Χατζιδάκις αισθανόταν υπερήφανος για το αποτέλεσμα και δήλωνε: "Είμαι σίγουρος, ότι συμβάλλω σ΄ ένα αποτέλεσμα πολύ υψηλού επιπέδου που δεν στοχεύει μόνο στα παιδιά, αλλά σ’ ολόκληρη τη νεανική ευαισθησία του τόπου μας".

 
Η πολιτική δυσανασχέτηση ενισχύθηκε ιδιαίτερα όταν ο Δυστροπόπιγκας (χαρακτήρας της εκπομπής) αποφάσισε να διεκδικήσει την εξουσία από τον Δήμαρχο Χαρχούδα. Ο Δυστροπόπιγγας είχε ταυτιστεί με την Αριστερά, ενώ ο δήμαρχος Χαρχούδας θεωρούνταν κατεστημένο της Δεξιάς. "Ε, όχι και ανατροπή του κατεστημένου", είπαν τα παλικάρια της τότε Βουλής... "Ακούμε τη Λιλιπούπολη και νομίζουμε ότι ακούμε Ράδιο Μόσχα", είπε ο Ευάγγελος Αβέρωφ – Τοσίτσας, υπουργός Εθνικής Άμυνας στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ταύτισαν τον Δυστροπόπιγκα με την αριστερή αντιπολίτευση, γι' αυτόν τον λόγο χαρακτηρίστηκε και κομμουνιστική προπαγάνδα. Για την Ελλάδα του 1980, το περιεχόμενο ήταν πρωτοπόρο και τολμηρό.

Σε ένα κείμενο του, το 1980, ο Μάνος Χατζιδάκις έγραψε: "Η Λιλιπούπολη υπήρξε γέννημα μιας φιλελεύθερης και πειραματικής ραδιοφωνίας, του Τρίτου Προγράμματος, από τη μιά, κι από την άλλη μιας ομάδας νέων ανθρώπων με πολύ ταλέντο που συγκεντρώθηκαν στο Τρίτο και δούλεψαν ελεύθερα με κέφι με αξιοπρέπεια και αυτοσεβασμό. Αυτό βέβαια δεν στάθηκε εμπόδιο στο να εξοργιστεί η αντιδραστική παραδημοσιογραφία του ελληνικού τύπου που χαρακτήρισε την Λιλιπούπολη κομμουνιστική. Ίσως γιατί πρώτη φορά κάποιοι μιλούσαν στα παιδιά υπεύθυνα με καθαρή ποιητική γλώσσα θίγοντας θέματα που βασανίζουν και πονάν τον τόπο, κι όχι σαν εκπαιδευτικοί η γονείς ανόητοι που συμπεριφέρονται στα παιδιά, λες κι αποτείνονται σε υπανάπτυκτους και ατελείς οργανισμούς με θέματα ανώδυνα και γλώσσα απονεκρωμένη και συμβατική".

Ο κύκλος των εκπομπών της Λιλιπούπολης άνοιξε μια Δευτέρα, 19 Δεκεμβρίου 1977, και έκλεισε μια Παρασκευή 2 Μαϊου 1980. Το κύκνειο άσμα της Λιλιπούπολης είχε τίτλο "Οικογενειακό τρίο". Σήμερα δεν υπάρχει ούτε μια ραδιοφωνική εκπομπή που να απευθύνεται σε μικρά παιδιά, παρόλο που το ραδιόφωνο θεωρείται το πιο κατάλληλο μέσο ενημέρωσης και γι' αυτά, καθώς μπορεί να αποτελέσει δίοδο προς την αχαλίνωτη ελευθερία της φαντασίας τους.



 Εδώ Λιλιπούπολη (Full Album)

https://youtu.be/B9pNQAp4JDY

 

Τραγουδούν: Σπύρος Σακκάς, Σαβίνα Γιαννάτου, Αντώνης Κοντογεωργίου και Νένα Βενετσάνου

Μουσική: Δημήτρης Μαραγκόπουλος, Λένα Πλάτωνος, Νίκος Κυπουργός, και Νίκος Χριστοδούλου

Στίχοι: Μαριανίνα Κριεζή

 

 

Πηγές

 

- Η αληθινή Λιλιπούπολη: podcast του Άρη Δημοκίδη στο lifo (5.7.2021): https://www.lifo.gr/podcasts/wraia-pragmata/i-alithini-lilipoypoli

- Το CD με τα τραγούδια της Λιλιπούπολης, μαζί με το κείμενο της Ελένης Τζαβάρα, βρήκα στην σελίδα της Λένας Πλάτωνος στο Facebook, στις 7 Φεβρουαρίου 2022. Ένα μικρό δείγμα από εκπομπές που έχουν σωθεί, μπορείτε να ακούσετε εδώ και εδώ

- Μια πολύ ωραία παρουσίαση της Λιλιπούπολης για παιδιά του Δημοτικού βρήκα επίσης στο ιστολόγιο ΠΟΔήΛΑΤΟ (από δάσκαλος98): Εδώ Λιλιπούπολη, Ο κόσμος της Λιλιπούπολης, Η χώρα των Μπεμπάντων, Τα τραγούδια της Λιλιπούπολης, Έξι τραγούδια για τα χρώματα

 

Photo1documentonews (Ο Χαρχούδας φακελώνει τους Λιλιπουπολίτες, Γιώργος Ι. Αλλαμανής 26.01.2019)

Photo2: musicpaper

Photo3womantoc (Όταν η παιδική ραδιοφωνική εκπομπή "Εδώ Λιλιπούπολη" έφερε την επανάσταση -- Επιλεγμένα αποσπάσματα από την εκπομπή της ΝΕΤ "ΟΙ ΠΑΡΕΕΣ ΓΡΑΦΟΥΝ ΙΣΤΟΡΙΑ" (28-12-2010): https://youtu.be/gSa3RiImkAQ) και επίσης εδώ (Εδώ Λιλιπούπολη στο Facebook)

Δεν υπάρχουν σχόλια: