Αντιδράσεις σε Ελλάδα και Αμερική έχει προκαλέσει η ανακοίνωση της οργάνωσης Dolphin Project (9/01/25), σύμφωνα με την οποία, τον περασμένο Δεκέμβριο, το ενυδρείο Clearwater Marine Aquarium υπέβαλε στις αρμόδιες αμερικανικές αρχές (Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας - NOAA) αίτημα για την άδεια εισαγωγής πέντε δελφινιών από το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο. Το συγκεκριμένο ενυδρείο βρίσκεται στην Φλόριντα και αυτοπαρουσιάζεται ως καταφύγιο αφιερωμένο στην διάσωση και περίθαλψη των ζώων της θάλασσας, που παράλληλα προάγει την επιστημονική έρευνα και την επιμόρφωση του κοινού. "Με τις οδηγίες του επιτελείου επιστημονικών και ιατρικών εμπειρογνωμόνων μας, το Clearwater Marine Aquarium δεσμεύτηκε να εμπλουτίσει τον κοινωνικό ιστό των δελφινιών, για το καλό των διασωθέντων τροφίμων του... Αυτά τα δελφίνια χρειάζονται ένα παντοτινό σπίτι, καθώς δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς ανθρώπινη φροντίδα, για το υπόλοιπο της ζωής τους... Η πρωτοβουλία επιδιώκει να οδηγήσει στην δημιουργία μιας σωστής κοινωνικής ομάδας δελφινιών, προς όφελος της υγείας και της ευζωίας τους... Η προσήλωση του Clearwater Marine Aquarium στην διάσωση, αποκατάσταση, απελευθέρωση και επιστημονική έρευνα παραμένει σταθερή", έγραψαν οι εκπρόσωποι του ενυδρείου στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.
"Το Clearwater Marine Aquarium είναι ένα από τα 30 πιστοποιημένα από την ΑΜΜPA (Alliance of Marine Mammal Parks and Aquariums) θαλάσσια πάρκα και ενυδρεία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, γνωστό για την προοδευτική προσέγγιση του στην ευημερία των ζώων, την αφοσίωση στην έρευνα και τη διατήρηση των ειδών", δηλώνει σε σχετική ανακοίνωση του (22/01/25) το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο, και επισημαίνει ότι "δεν υπάρχει κανένα απολύτως θέμα πώλησης των δελφινιών", εξηγώντας ότι ανάμεσα στα νόμιμα αδειοδοτημένα πάρκα, μέλη της ΕΑΖΑ (Ευρωπαϊκή Ένωση Ζωολογικών Πάρκων και Ενυδρείων), δεν γίνονται αγοραπωλησίες... "Συμμετέχουμε ενεργά στα προγράμματα αναπαραγωγής απειλουμένων ειδών της ΕΑΖΑ (EEPs και ESBs)", διευκρινίζει. "Επειδή, σε διάφορα δημοσιεύματα έγινε ονομαστική αναφορά στους Λειψούς, κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί, ότι αυτή την στιγμή δεν υπάρχει κάποιο αδειοδοτημένο καταφύγιο θαλάσσιων θηλαστικών στην περιοχή, ούτε σχετικές εγκαταστάσεις και εξειδικευμένο προσωπικό, αλλά μόνο διακηρυγμένη πρόθεση, να δημιουργηθεί ένα", προσθέτει.
Στην βάση καταγραφής κητωδών "Ceta Base", στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο (μετά και από την απομάκρυνση της Veera) φαίνονται σήμερα καταγεγραμμένα εννέα (9) ρινοδέλφινα (bottlenose dolphins), όλα αρσενικά, και στο Clearwater Marine Aquarium πέντε (5), δύο αρσενικά και τρία θηλυκά. Όλα τα δελφίνια που βρίσκονται σήμερα στο Αττικό Πάρκο έχουν γεννηθεί στην αιχμαλωσία. Δύο από αυτά (ο Ιάσονας και ο Ερμής, τα πρώτα που ήρθαν στην Ελλάδα, το 2010) είναι ρινοδέλφινα της Μαύρης Θάλασσας που γεννήθηκαν στο λεγόμενο "Εθνικό Μουσείο της Λιθουανίας", και οι άγριοι γονείς τους ζουν ακόμη (αιχμαλωτισμένοι) εκεί. Τρία εισήχθησαν (το 2020) από το δελφινάριο της Βαρκελώνης που έκλεισε. Το 2016 είχε προηγηθεί η εισαγωγή άλλων τεσσάρων δελφινιών, δύο που ταξίδεψαν στην Ελλάδα από την Γαλλία, και άλλα δύο από την Φινλανδία (από τα δελφινάρια "Park Astérix" και "Särkänniemi" αντιστοίχως, που επίσης έκλεισαν). Όλες οι "εισαγωγές - εξαγωγές" πραγματοποιήθηκαν πάρα τις αντιδράσεις και διαμαρτυρίες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Τα δελφίνια του Clearwater Marine Aquarium έχουν γεννηθεί ελεύθερα και προέρχονται από διάσωση, αλλά το ενυδρείο υποστηρίζει πως δεν είναι κατά κανένα τρόπο* απελευθερώσιμα γιατί φέρουν αναπηρίες. Είναι η πρώτη φορά στα χρονικά της λειτουργίας του που το Clearwater Marine Aquarium προτίθεται να φιλοξενήσει δελφίνια προερχόμενα από άλλο δελφινάριο.
Από όλα τα παραπάνω, προκύπτουν κάποια ερωτήματα: 1) θα μπορέσει το ενυδρείο στην Φλόριντα (που τώρα φαίνεται ότι, λόγω οικονομικών προβλημάτων, αναγκάζεται να κάνει και απολύσεις προσωπικού) να αναλάβει νέες διασώσεις, καλύπτοντας παράλληλα και τα έξοδα πέντε επιπλέον δελφινιών; 2) Αν και ένα κέντρο διάσωσης δεν αναπαράγει ζώα σε αιχμαλωσία, μήπως σκοπεύει τώρα το Clearwater Marine Aquarium να εντάξει τα δελφίνια του Αττικού Πάρκου σε κάποιο πρόγραμμα αναπαραγωγής, γι' αυτό και τα θέλει τόσο πολύ; 3) Πόσα δελφίνια έχει αυτή τη στιγμή το Αττικό Πάρκο στην δεξαμενή του; Αν η καταγραφή της Ceta Base ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, τι θ' απογίνουν τα υπόλοιπα τέσσερα δελφίνια, και γιατί κανείς δεν αναφέρεται σ' αυτά;
Σε δημοσίευμα της Animals 24-7 (από τις 12 Ιανουαρίου 2025) με τίτλο "Fly five dolphins from tanks in Greece to tanks in Florida? O’Barry says no"**, εκτίθεται η αντίθετη άποψη για την ταυτότητα του Clearwater Marine Aquarium, το οποίο παρουσιάζεται περισσότερο ως κερδοφόρος τουριστική ατραξιόν και λιγότερο ως καταφύγιο. Το δημοσίευμα εμπεριέχει μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία του ενυδρείου, και στην ιστορία των δελφινιών που πέρασαν την ζωή τους εκεί, μεταξύ των οποίων η Winter, το διάσημο ρινοδέλφινο με την ακρωτηριασμένη ουρά που εμφανίστηκε σε δύο ταινίες του Hollywood, (2011 και 2014), πριν πεθάνει από συστροφή εντέρου σε ηλικία 16 ετών.
Το Clearwater Marine Aquarium έσωσε την Winter από βέβαιο θάνατο, δεν έκανε όμως απολύτως τίποτα για να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής της. Αντιθέτως την χρησιμοποίησαν ως έκθεμα, χρεώνοντας στους επισκέπτες 249 ευρώ κατ' άτομο, προκειμένου να την αγγίξουν, να την φιλήσουν και να φωτογραφηθούν μαζί της. Η Winter φορούσε την προσθετική της ουρά μόνο για να εκτελεί με κόπο το νούμερο της σαν ζώο του τσίρκο, ενισχύοντας τον μύθο της δελφινοθεραπείας [DAT] και προωθώντας στον κόσμο το λάθος μήνυμα για την ταυτότητα των δελφινιών. "Χαίρομαι που σώθηκε το δελφίνι αλλά δεν είμαι fan της ‘Dolphin Tale’", έγραφε ο Michael Mountain στο Earth in Transition εκείνη την εποχή.
Δείτε το "The Dolphin Truth", ένα σύντομο βίντεο που δημιουργήθηκε το 2014, ως απάντηση στην ταινία "Dolphin Tale" (που απέφερε κέρδη 95,9 εκατομμυρίων δολαρίων) και την ρητορική των pseudo-sanctuaries που παρουσιάζουν την αιχμαλωσία ως φροντίδα για τα ζώα, και την εκμετάλλευση ως εκπαίδευση για το κοινό. "Νοθεύουν την γλώσσα", λέει ο Ric O'Barry. Διαστρεβλώνουν την έννοια των λέξεων. Εμφανίζουν τα δελφίνια ως "πρεσβευτές", και τα εκμεταλλεύονται για να πουλήσουν εισιτήρια. Αυτό που παρουσιάζουν ως επιμορφωτική εμπειρία δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια επίδειξη κυριαρχίας των ισχυρών πάνω στους αδύναμους, και αυτό που επικαλούνται ως "επιστημονική έρευνα" είναι μια παρωχημένη -άκρως κακοποιητική- διαδικασία που δεν έχει να προσφέρει πλέον απολύτως τίποτα.
Ο Ric O'Barry, προσπαθεί να εμποδίσει το υπερατλαντικό ταξίδι των δελφινιών, και καλεί τους πολίτες να εκφράσουν την άποψή τους στην Αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOOA)***.
Την αντίθεση τους στην μεταφορά των δελφινιών εκφράζουν επίσης και στην Ελλάδα πολλές ελληνικές περιβαλλοντικές και φιλοζωικές ομάδες και οργανώσεις [βλ. ANIMAL ACTION GREECE, Π.Φ.Π.Ο 1, 2, 3], πρώτον γιατί δεν θεωρούν το συγκεκριμένο ενυδρείο αληθινό καταφύγιο, και δεύτερον γιατί μια τόσο μακρινή μεταφορά κρίνεται επικίνδυνη για τα δελφίνια.
"Εάν το αίτημα υλοποιηθεί, τα 5 δελφίνια θα υποβληθούν σε μία δύσκολη και επώδυνη μεταφορά 10.000 χιλιομέτρων, για να εγκλωβιστούν ξανά, για το υπόλοιπο της ζωής τους, σε τσιμεντένιες δεξαμενές σε μία αστική περιοχή", επισημαίνει μεταξύ άλλων, σε ανακοίνωση του το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας "Αρχιπέλαγος"****...

"Tα συγκεκριμένα 5 δελφίνια σχεδιάζουν να τα μεταφέρουν σε ένα από τα πλέον εμπορικά δελφινάρια των ΗΠΑ, στην Φλόριντα και, από θέαμα με φθηνό εισιτήριο, να τα αναβαθμίσουν σε αντικείμενο ακριβών παραστάσεων, όπου προσφέρονται και άλλες δραστηριότητες για 'VIP', με το ανάλογο αντίτιμο, όπως κολύμβηση με τα δελφίνια και φωτογραφήσεις των επισκεπτών που ποζάρουν μαζί τους. Μάλιστα υπάρχει πρόσφατη δήλωση από το εν λόγω δελφινάριο ότι έχουν άμεση ανάγκη για δελφίνια (μεταξύ άλλων ειδών) για τις νέες εγκαταστάσεις τους, τις οποίες έχουν κατασκευάσει από τσιμέντο και γυαλί, και τις οποίες επισκέπτονται σχεδόν 1 εκατομμύριο άνθρωποι κάθε χρόνο. Άξιο αναφοράς είναι επίσης ότι, σύμφωνα με δημοσιεύματα του αμερικανικού τύπου, πριν λίγα χρόνια 5 θάνατοι δελφινιών καταγράφηκαν σε αυτό το δελφινάριο, σε διάστημα 19 μηνών"...

"Η μεταφορά των δελφινιών στην άλλη άκρη του πλανήτη θα ήταν περιττή, εάν οι ελληνικές αρχές και μία συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων δεν είχαν επιδοθεί σε 6,5 χρόνια στοχευμένης γραφειοκρατικής παρεμπόδισης και κωλυσιεργίας του υπό-δημιουργία Κέντρου Περίθαλψης Θαλάσσιων Ειδών...", καταγγέλει στην ανακοίνωση του το "Αρχιπέλαγος".
"Τα δελφίνια ταξιδεύουν σε ειδικά διαμορφωμένα αεροπλάνα που μπορεί να μεταφέρουν ακόμη και ελέφαντες" δήλωσε στο MEGA ο κ. Λεσουέρ, το συγκεκριμένο πρόβλημα όμως δεν έχει να κάνει μόνο με το μέγεθος των ζώων που μεταφέρονται. Ειδικά για τα κητώδη, η μεταφορά είναι μια διαδικασία πάρα πολύ επώδυνη, καθώς η ανατομία και η φυσιολογία τους έχουν προσαρμοστεί για ζωή και κίνηση μέσα στο νερό, και ο οργανισμός τους δεν μπορεί να λειτουργήσει υποστηρίζοντας το σωματικό τους βάρος.
Όταν ένα δελφίνι αναγκάζεται να προσαράξει στη στεριά, η πίεση που ασκείται στα εσωτερικά του όργανα από το ίδιο του το σώμα προκαλεί καταπόνηση και δυσφορία, κάτι που συμβαίνει και κατά τη διάρκεια της μεταφοράς του. Ανάμεσα στις φυσιολογικές λειτουργίες που διαταράσσονται έξω από το νερό είναι και η θερμορύθμιση, γι' αυτό και πολλά δελφίνια πεθαίνουν κατά τη διάρκεια της μεταφοράς, εξ αιτίας της μη ισοσταθμιζόμενης υπερθέρμανσης του σώματός τους. Όταν τα ζώα φτάσουν στο τελικό τους προορισμό, όλο τους το σώμα υποφέρει από επίμονες και επώδυνες μυικές συσπάσεις (κράμπες). Ανίκανα να κινηθούν, πρέπει να κρατηθούν από ανθρώπινα χέρια στην επιφάνεια του νερού για να αποφύγουν τον πνιγμό, ενώ παράλληλα θα πρέπει να τονωθεί και η μυϊκή τους λειτουργία με κατάλληλο μασάζ.

Για τον ίδιο λόγο, η προσάραξη των αιχμαλώτων δελφινιών στις όχθες της δεξαμενής, προκειμένου να δώσουν στους επισκέπτες την ευκαιρία για ένα χάδι ή ένα φιλί, είναι μια εντελώς αφύσικη συμπεριφορά που εκδηλώνεται μόνο κατόπιν εντολής (γιατί έτσι έχουν εκπαιδευτεί να κερδίζουν την τροφή τους). Αν μείνουν σε μια τέτοια θέση για μεγαλύτερο από το προβλεπόμενο διάστημα (συνήθως λίγα δευτερόλεπτα), τα ζωτικά τους όργανα κινδυνεύουν να "σπάσουν". Τα αιχμάλωτα δελφίνια έχουν εκπαιδευτεί να αγνοούν τα φυσικά της ένστικτα. Στην φύση, τα κητώδη δεν εκβράζονται παρά μόνο όταν είναι τραυματισμένα, άρρωστα, αποπροσανατολισμένα, ή έτοιμα να πεθάνουν.
"Ανάμεσα στα μέλη της ΕΑΖΑ δεν γίνονται αγοραπωλησίες", δηλώνει στην ανακοίνωση του το Αττικό Πάρκο... "Πιστεύουμε ακράδαντα ότι, παρά τις αντιδράσεις μερίδας ακτιβιστικών οργανώσεων, τα δελφίνια μας αποτέλεσαν για περισσότερο από μια δεκαετία άξιους πρεσβευτές της ανάγκης προστασίας του είδους, για πάνω από 4 εκατομμύρια μικρούς και μεγάλους επισκέπτες που είχαν την ευκαιρία να τα θαυμάσουν από κοντά"... σημειώνει. Το θέμα όμως δεν είναι αν τα "πιστοποιημένα ζωολογικά πάρκα της EAZA" (τα οποία -ειρήσθω εν παρόδω- θανατώνουν έως και πέντε χιλιάδες υγιή ζώα κάθε χρόνο, καθ' υπόδειξη των επιστημόνων τους) πραγματοποιούν αγοραπωλησίες ή όχι. Το ζήτημα δεν είναι μόνο αν υπάρχουν πιστοποιημένοι και μη, "καλοί" και "κακοί" ζωολογικοί κήποι. Το πρόβλημα είναι ότι η αιχμαλωσία -την οποία οι επιχειρηματίες αποκαλούν "φροντίδα"- είναι εντελώς ασύμβατη με την ευζωία των θαλάσσιων θηλαστικών.
Οι ζωολογικοί κήποι και τα ενυδρεία, επιμένουν να παριστάνουν τον Νώε επικαλούμενοι την "διατήρηση των ειδών", όμως η διατήρηση των ειδών δεν μπορεί να συμβαδίζει με την λεηλασία των βιοτόπων τους, και η κατανόηση της πολυπλοκότητας που εμπεριέχει η φύση προϋποθέτει σεβασμό, όχι γελοιοποίηση ούτε υποταγή. Η αναπαραγωγή κητωδών στην αιχμαλωσία (δελφίνια, όρκες και μπελούγκες) δεν μπορεί να εξυπηρετήσει καμία διατήρηση, εκτός από την διατήρηση της ίδιας της αιχμαλωσίας και της ζήτησης ενός κοινού που δεν επισκέπτεται τα δελφινάρια για να μορφωθεί αλλά για να διασκεδάσει.

Ένα δελφίνι δεν μαθαίνει να φέρνει πίσω τη μπάλα ή να "ζωγραφίζει" επειδή είναι "έξυπνο", αλλά επειδή κάποιοι άνθρωποι φαντάστηκαν πως μπορούσαν να μετρήσουν την ευφυία του μετατρέποντας το σε ανθρωπόμορφη καρικατούρα. Αν κάποτε επιχειρήσαμε να υποβιβάσουμε τα άγρια ζώα σε κατοικίδια, γιατί νομίζαμε πως δεν είχαμε άλλον τρόπο να τα μελετήσουμε και να τα γνωρίσουμε, σήμερα αυτό δεν ισχύει, όσο κι' αν ο υποβιβασμός αρέσει στο ευρύ κοινό, άρα "πουλάει". Σήμερα ξέρουμε ότι, για τα κητώδη, η μετάβαση από την θάλασσα στην δεξαμενή είναι μια διαδικασία πάρα πολύ κακοποιητική, γι' αυτό και τα αιχμάλωτα δελφίνια δεν μπορούν να γίνουν "ambassadors", προκειμένου να συμφωνήσουν με την ρητορική των ζωολογικών πάρκων και ενυδρείων. Τα αιχμάλωτα δελφίνια δεν είναι πρεσβευτές, είναι θύματα της ανθρώπινης αλαζονείας που τους έχει προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη, και δεν μπορούν να αντιπροσωπεύσουν με κανέναν τρόπο τους άγριους συντρόφους τους που διασχίζουν τις θάλασσες και τους ωκεανούς. Εκείνο που μονάχα αντιπροσωπεύουν είναι μια φύση που έχει σακατευτεί και παραμορφωθεί. Δυστυχώς, κάποιες αντιλήψεις για την αντιμετώπιση της άγριας ζωής έχουν μείνει πολλά χρόνια πίσω, και κάποιες από τις δυστυχίες που δημιουργήσαμε δεν είναι εύκολο να διορθωθούν. Η μετάβαση από την δεξαμενή στην θάλασσα είναι μια διαδικασία πάρα πολύ δυσκολη, εξαιρετικά δαπανηρή και συχνά ακατόρθωτη. Τα κητώδη που έχουν μείνει πολλά χρόνια στην αιχμαλωσία ή έχουν γεννηθεί μέσα σε αυτήν, δεν είναι (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων) απελευθερώσιμα και έτσι, όταν κλείνει ένα δελφινάριο, τα δελφίνια μεταφέρονται σε κάποιο άλλο. Μέχρι να δημιουργηθούν και να λειτουργήσουν, σε διάφορες χώρες του κόσμου, αληθινά καταφύγια που θα μπορούν να προσφέρουν μια ελάχιστη "αποζημίωση" σε πρώην αιχμάλωτα κητώδη, χωρίς να παραπλανούν αυτούς που ενδιαφέρονται να τα γνωρίσουν πραγματικά, η εκμετάλλευση των ζώων θα εξακολουθεί να συνοδεύει την παραπληροφόρηση (και την εκμετάλλευση) των ανθρώπων.
Προκειμένου για ζώα της στεριάς, σε διάφορες χώρες του κόσμου υπάρχουν, εδώ και πολλά χρόνια, κέντρα περίθαλψης και αποκατάστασης, όπως καταφύγια για αρκούδες, πρωτεύοντα, ελέφαντες και μεγάλα αιλουροειδή. Η δημιουργία καταφυγίων για ζώα της θάλασσας είναι μια πολύ μεγάλη αναγκαιότητα, μια νέα προοπτική και ένα νέο όραμα για πολλούς, και μακάρι να γινόταν να διακριθεί η χώρα μας με μια τόσο σπουδαία πρωτοπορία.
Αν και η Ελλάδα είχε προηγηθεί (από το 2012) θεσμοθετώντας την απαγόρευση της χρησιμοποίηση ζώων σε θεάματα, η Γαλλία έκανε πρόσφατα ένα βήμα παραπέρα, απαγορεύοντας εντελώς την κατοχή κητωδών σε αιχμαλωσία από τις 31 Δεκεμβρίου 2026 και μετά. Μακάρι και οι χώρες που υπολείπονται να ακολουθήσουν. Μακάρι να γίνει ένα βήμα παραπέρα και στην Ελλάδα, όπου αποδεικνύεται πως ένας Νόμος ψηφισμένος πριν από 13 χρόνια, δεν κατάφερε να προστατέψει κανένα δελφίνι τελικά.
Photo1: Αεροφωτογραφία δεξαμενών του ΑΖΠ και του Clearwater Aquarium
Photo2: Άποψη του καταφυγίου στους Λειψούς (Aegean Marine Life Sanctuary)
Photo3 και Photo4 από μεταφορά δελφινιών του Αμερικανικού Ναυτικού at transport-dolphins
Photo5: Δελφίνι στο Αττικό Πάρκο
Photo6: Δελφίνι στο Ντουμπάι
Δείτε επίσης: Από τα Σπάτα στην Φλόριντα: το παρασκήνιο της μεταφοράς και η μοίρα των αιχμάλωτων δελφινιών
Σχετικός σύνδεσμος: From tank to tank: σκέψεις για την μεταφορά πέντε δελφινιών από το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο στην άλλη άκρη της γης [ https://www.facebook.com/groups/130238410344277/permalink/9522594597775231/ ]
Παραπομπές:
*Η ελεγχόμενη απελευθέρωση σε θαλάσσια καταφύγια [βλ. DOLPHIN SANCTUARY PROJECT] αυτόν ακριβώς τον σκοπό εξυπηρετεί: να προσφέρει σε κητώδη που ΔΕΝ είναι απελευθερώσιμα (κατεστραμμένα από χρόνια αιχμαλωσίας, ανάπηρα κλπ) μια σχετική ποιότητα ζωής σε ένα περιβάλλον όσο γίνεται πιο φυσικό. Προκειμένου για τα δελφίνια και τα άλλα κητώδη, αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο σε έναν περίκλειστο χώρο ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ. Στις δεξαμενές, δεν υπάρχει απολύτως κανένα ερέθισμα, και τα δελφίνια υποφέρουν από αισθητηριακή αποστέρηση. Αν φορέσεις μια μάσκα και κολυμπήσεις μέσα σε μια δεξαμενή, δεν θα δεις απολύτως τίποτα εκτός από το τσιμέντο που υπάρχει εκεί, όπως λέει και ο Ric O'Barry. Τα δελφίνια κοιμούνται μόνο με τον μισό τους εγκέφαλο. Όταν το ένα τους εγκεφαλικό ημισφαίριο ξεκουράζεται, το άλλο πρέπει να παραμείνει σε εγρήγορση γιατί αλλιώς θα πνιγούν. Γι' αυτό και τα δελφίνια δεν ονειρεύονται. Ένας ελέφαντας, ένα λιοντάρι ή οποιοδήποτε άλλο αιχμάλωτο ζώο της στεριάς, μπορεί τουλάχιστον να κοιμηθεί και να ονειρευτεί την ελευθερία του. Ένα αιχμάλωτο δελφίνι δεν μπορεί ούτε καν να ονειρευτεί, όπως λέει και ο διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας, Θοδωρής Τσιμπίδης.
**https://www.animals24-7.org/2025/01/13/fly-five-dolphins-from-tanks-in-greece-to-tanks-in-florida-obarry-says-no/
***Μπορείτε να σχολιάσετε (μέχρι τις 20 Μαρτίου) εδώ: https://www.regulations.gov/commenton/NOAA-NMFS-2024-0140-0001