"Για τη χούντα και για τη Μακρόνησο, είναι καλύτερα να μη μιλάμε... Η μητέρα μου έχασε τα λογικά της με όλα αυτά που εγώ πέρασα στη Μακρόνησο. Δεν μπόρεσε ν' αντέξει και τρελάθηκε. Εγώ μίλησα κι' έγραψα στους Δρόμους του Αρχάγγελου, αλλά το έκανα κάτω από ειδικές συνθήκες. Είχε τότε τραυματιστεί πολύ βαρειά ο γιός μου, ο Γιώργος, είχε ανάψει το γκάζι και το ξέχασε, και το πρωί που ξύπνησε άναψε ένα σπίρτο και όλο το δωμάτιο ανατινάχτηκε... Στο κέντρο θεραπείας εγκαυμάτων περάσαμε δυό μήνες μεγάλου πόνου. Τον βλέπαμε μέσα από ένα τζάμι και ήταν μια κόλαση τέτοια που δεν την άντεχα, και έπρεπε να φέρω στο μυαλό μου μια άλλη εικόνα χειρότερη για να αντέξω, και τότε κάθισα κι' έγραψα για την δική μου κόλαση και αυτά που πέρασα στην Μακρόνησο. Διαφορετικά δεν θα μπορούσα να τα γράψω..." -Μίκης Θεοδωράκης*, 2009
Δύο μίλια έξω από το Λαύριο, το δυτικότερο νησί των Κυκλάδων, δεν ήταν απλώς τόπος εξορίας**. Τόπος κράτησης Τούρκων αιχμαλώτων κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913), λοιμοκαθαρτήριο προσφύγων την περίοδο 1922-1923, και στρατόπεδο "εθνικής αναμόρφωσης" από το 1947 ως το 1955, η Μακρόνησος λειτούργησε ως στρατόπεδο σωματικoύ και ψυχολογικού βασανισμού με σκοπό την "αναμόρφωση" Ελλήνων από τα φιλοκομμουνιστικά φρονήματα. Κατά την κορύφωση του Εμφύλιου Πολέμου, αντιμετωπίστηκε ως "θαύμα" σε όλο τον δυτικό κόσμο, και αργότερα ως ένα είδος ελληνικού Νταχάου και εγκληματικό βιοκοινωνικό πείραμα, μοναδικό στον μεταπολεμικό κόσμο.
Το 1947-48, συνεργείο του BBC πήγε στο νησί και γύρισε ένα ντοκιμαντέρ στο οποίο αναφέρεται ότι η Μακρόνησος ήταν σαν σχολείο, όπου οι Έλληνες "γιατρεύονταν" από τον κομμουνισμό, λέει η αρχισυντάκτρια της εκπομπής "Ιστορικοί Περίπατοι", Μαριλένα Κατσίμη.
Οι "Ιστορικοί Περίπατοι" ήταν μια σειρά εκπομπών της ΕΡΤ που είχαν σκοπό να αναδείξουν πλευρές της ελληνικής Ιστορίας άγνωστες στο πλατύ κοινό, με εξωτερικά γυρίσματα και αξιοποιώντας το Αρχείο της ΕΡΤ και άλλων φορέων. Το βίντεο που ακολουθεί είναι ένα επεισόδιο της σειράς, που προβλήθηκε τον Απρίλιο του 2018 (Ιστορικοί Περίπατοι "Μακρόνησος, ένα νοσηρό πείραμα 1947 – 1950" 10 Απριλίου 2018).
*Ο Μίκης Θεοδωράκης μιλάει για την Μακρόνησο: tovima, enet, youtube, google/search
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου