Σκέψεις πάνω στον ρατσισμό

Psychology

από το κείμενο της Δάφνης Γκρέκα 'Λευκή εθεάθη με Έλληνα'... Σκέψεις πάνω στον ρατσισμό στο enallaktikos.gr



Γύρω στο 1600 και τις απαρχές του φυλετικού θεσμικού ρατσισμού, τότε που κάποιοι Ευρωπαίοι άρχισαν να απαγάγουν ανθρώπους από τη Αφρική, να τους στοιβάζουν σε καράβια και να πουλάνε ως σκλάβους όσους κατάφερναν να επιβιώσουν κατά το υπερατλαντικό αυτό ταξίδι, στην Αγγλία πολλοί επωφελούνται από το εμπόριο ανθρώπων. Ο Kόλστον (Edward Colston) για παράδειγμα, του οποίου το άγαλμα είδαμε να καταλήγει στο πάτο του λιμανιού στις πρόσφατες διαδηλώσεις στο Μπρίστολ, ήταν μέλος της Αγγλικής Βουλής και βασικό ιδρυτικό μέλος της "Royal African Company", εταιρείας που "έστειλε" τον μεγαλύτερο αριθμό σκλάβων στην Αμερική. Μέχρι τα τέλη του 1700, η Αγγλία ξεπερνάει σε πωλήσεις τις ανταγωνιστικές αποικιοκρατικές χώρες, Πορτογαλία, Ισπανία και Ολλανδία. Και μέχρι τον 19ο αιώνα, 11 με 15 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν φτάσει στον Νέο Κόσμο ως σκλάβοι. Αυτό είναι το ένα τρίτο των ανθρώπων που αιχμαλωτίστηκαν στην Αφρική. Άλλα 50.000.000 πέθαναν στο ταξίδι τους ή πουλήθηκαν στη δυτική Ευρώπη. Ο Νέος Κόσμος, που δημιούργησαν οι Ευρωπαίοι, γεννήθηκε σφαγιάζοντας εκατομμύρια αυτόχθονες Αμερικανούς, κατακλέβοντας τη γη τους και πραγματοποιώντας μάλλον τη μεγαλύτερη κτηνωδία στην ιστορία της ανθρωπότητας. Όλα αυτά στο δρόμο της αναζήτησης χρυσού και με την ευλογία της Εκκλησίας. 

Κατά την άφιξη των μαύρων στην Αμερική, μητέρες χωρίστηκαν από τα παιδιά τους, καθώς ανθρώπινες ζωές μετατρέπονταν σε προϊόντα που πωλούνταν σε δημοπρασίες. Τα όσα ακολούθησαν ήταν απολύτως συμβατά με τη φρικαλεότητα που είχαν επιδείξει εδώ και έναν αιώνα οι Πορτογάλοι, οι Ισπανοί, οι Άγγλοι και οι Ολλανδοί. Υπάρχουν αμέτρητες περιγραφές για το πώς μπορείς να υποτάξεις ανθρώπινες ψυχές. Στα ημερολόγια του Τόμας Θίστελγουντ (Thomas Thistlewood -- journals of thomas thistlewood), Βρετανού που έζησε στη Τζαμάικα το 1750, περιγράφονται λεπτομερώς 3.852 βιασμοί σε 136 γυναίκες και διάφορα άλλα φρικτά πράγματα. 

Αξίζει να αναφερθεί ότι, το 1610, ένας καθολικός ιερέας στην Αμερική, ο πατήρ Σαντοβάλ, έγραψε σε έναν αξιωματούχο της εκκλησίας στην Ευρώπη, ρωτώντας τον "αν η υποδούλωση των Αφρικανών μαύρων ήταν σύμφωνη με την εκκλησία". Ο  μοναχός Λούις Μπράνταον του απάντησε πως "εμείς και οι πατέρες της Βραζιλίας αγοράζουμε αυτούς τους σκλάβους χωρίς κανέναν ηθικό ενδοιασμό". Στις αρχές του 1800, η "μαμά Αγγλία" όχι μόνο καταργεί τη δουλεία, αλλά καταδικάζει την Αμερική και ελευθερώνει τους σκλάβους από τα καράβια που εξακολουθούσαν να τους μεταφέρουν. Οι καλοί χριστιανοί Άγγλοι αποφάνθηκαν ξαφνικά ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ψυχή και επομένως η ιδιοκτησία ανθρώπων είναι ενάντια στον θεϊκό νόμο. Και κάποιοι Άγγλοι, με στόχο να πείσουν τους συμπολίτες τους να δούνε τον μαύρο άνθρωπο σαν κάτι άλλο πέρα από ιδιοκτησία, έφεραν στο φως της δημοσιότητας αυτοβιογραφίες σκλάβων, σκεπτόμενοι πως ίσως με αυτό τον τρόπο θα ένιωθαν κάποιου είδους συμπόνοια. Για ακόμα μια φορά η ιστορία πλένεται και βάφεται λευκή. 

Η ιστορία εσκεμμένα διαγράφει τις αμέτρητες εξεγέρσεις, όχι μόνο στις βιομηχανίες καπνού και βαμβακιού αλλά και στα καράβια. Να σημειωθεί ότι, στην εξέγερση 60.000 σκλάβων στη Τζαμάικα του 1831, οι εξεγερμένοι κατέστρεψαν τα χωράφια των γαιοκτημόνων και, ενώ αιχμαλώτισαν τους λευκούς γαιοκτήμονες, είχαν την πειθαρχία να μη τους κάνουν κακό. Η Αγγλική κυβέρνηση αντεπιτέθηκε σκοτώνοντας 540 σκλάβους. Η αιματηρή αυτή επίθεση ταρακούνησε το Αγγλικό κοινοβούλιο για τη κατάργηση της δουλείας. Ας μην έχουμε όμως τη ψευδαίσθηση ότι η "ψυχοπάθεια" (κοινωνιοπάθεια) των λευκών αντικαταστάθηκε με τη συμπόνια. Απλά η δουλεία αντικαταστάθηκε με το ελεύθερο εμπόριο, καθώς η τεχνολογία των μεταφορών και η εξέλιξη της βιομηχανίας βοήθησαν την οικονομία ώστε να μη χρειάζεται πλέον να βασίζεται στην σκλαβιά. 

Το 1833, το Αγγλικό κοινοβούλιο αποφασίζει τη κατάργηση της δουλείας. Ταυτόχρονα αποφασίζει να αποζημιώσει τους "επιχειρηματίες" που χάνουν την "ιδιοκτησία τους", και, με την πράξη αυτή, η Αγγλική κυβέρνηση παίρνει ένα από τα μεγαλύτερα δάνεια στην ιστορία της. Τα αδέρφια Ρόθτσαιλντ Νέιθαν και Μόσις δανείζουν στο βρετανικό κράτος 15 εκατομμύρια λίρες, δηλαδή το 40% των ετήσιων εσόδων της κυβέρνησης - σε σημερινή αξία 300 δισεκατομμύρια. Το δάνειο αυτό ξεπληρώθηκε απο τους φορολογούμενους πολίτες της Αγγλίας το 2015... Στην Αγγλία σήμερα, οι μαύροι αποτελούν το 3% του πληθυσμού αλλά το 12% των φυλακισμένων. Στην Αγγλία που είναι 10 φορές πιο πιθανό να σε σταματήσει η αστυνομία αν είσαι μαύρος. Στην Αγγλία που οι πιθανότητες να πεθάνεις απο κορωνοϊό μεγαλώνουν αν δεν είσαι λευκός. Στην Αγγλία που, αν γεννάς και δεν είσαι λευκή, έχεις 5 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνεις. Στην Αγγλία που, το 1948, κάλεσε τους Βρετανούς κατοίκους της Τζαμάικα να έρθουν στο "μητρικό" νησί για να βοηθήσουν να ξαναχτιστεί το Λονδίνο. Στην Αγγλία που, το 2008, παράνομα εξόρισε τους ίδιους ανθρώπους πίσω στη Τζαμάικα, λόγω μιας αλλαγής ενός νόμου ως προς το μεταναστευτικό. Κάποιοι από αυτούς είχαν έρθει παιδιά στη χώρα και είχαν ζήσει όλη τους τη ζωή εδώ. Έχασαν τη δουλειά τους, τα σπίτια τους και "επέστρεψαν" σε μια ξένη γη. Κάποιοι πέθαναν πριν έρθει η δικαίωση, μετά το τεράστιο σκάνδαλο που ξέσπασε. Όλοι τους όμως πλήρωναν μέσω των φόρων τους το προαναφερμένο δάνειο... 

Στην σύγχρονη Αγγλία, το 2017, μία φωτιά καίει ολόκληρη πολυκατοικία σκοτώνοντας 72 ανθρώπους. Η πολυκατοικία Γκρένφελ, ενώ βρίσκεται σε έναν από τους πιο πλούσιους δήμους του Λονδίνου, κατοικείται ως επί τω πλείστον από μετανάστες και εργάτες. Η μόνωση ήταν φτιαγμένη παράνομα από εξαιρετικά εύφλεκτο υλικό, το σύστημα πυρόσβεσης ήταν ανύπαρκτο και τα παράπονα των κατοίκων πολλά. Όταν ξεσπάει η φωτιά, η πυροσβεστική όχι μόνο αργεί να φτάσει αλλά συμβουλεύει τους κατοίκους να μην εκκενώσουν το κτίριο. Οι σκηνές που εκτυλίσσονται εκείνο το βράδυ προκαλούν τρόμο σε μια χώρα που, έχοντας κυρήξει πόλεμο στη τρομοκρατία, βομβαρδίζει τη Μέση Ανατολή. Στην Αγγλία που ξοδεύει για χρόνια λεφτά στην υπόθεση της Μαντλίν, ενός λευκού κοριτσιού που χάθηκε στην Πορτογαλία, αφού οι γονείς του το είχαν αφήσει μόνο του για να πάνε να φάνε στο εστιατόριο του ξενοδοχείου, αλλά και στην Αγγλία που εσπευσμένα κλείνει την υπόθεση για τον θάνατο της Σούκρι, μιας 12χρονης κοπέλας από προσφυγική οικογένεια που το πτώμα της βρέθηκε πνιγμένο και με δαγκωματιές, αφού οι συμμαθητές της την έριξαν στο ποτάμι, πέρυσι. Στην Αγγλία που η μαύρη Αγγλίδα φίλη μου αλλάζει τη προφορά της, όταν πάμε εκτός Λονδίνου, σε όσο πιο κυριλέ αγγλικά μπορεί. Στην Αγγλία που, όταν βγαίνουμε έξω, βλέπω τους φίλους μου να χωρίζονται σε ομάδες των δύο για να μη φαίνονται τόσο "τρομακτικοί" όταν μπαίνουμε σε κλαμπ.



Στην Ελλάδα, από την εποχή των Μινώων κατοικούσαν μαύροι. Ο Ευρυβάτης από τη Ιθάκη ήταν μαύρος σύντροφος του Οδυσσέα, και δεν είναι λίγες οι απεικονίσεις μαύρων ανθρώπων σε έργα τέχνης, ασπίδες, αγάλματα, ψηφιδωτά. Και, ναι, στην αρχαία Ελλάδα ρατσισμός υπήρχε, όμως τότε οι άνθρωποι δεν έβλεπαν το χρώμα του δέρματος. Ρατσισμός υπήρχε και τότε, και είχε να κάνει με την εθνικότητα, τον τόπο καταγωγής και τις παραδόσεις, αλλά όχι με το χρώμα του δέρματος. O "βιολογικός" ρατσισμός είναι πολύ μεταγενέστερη εφεύρεση που δημιουργήθηκε έτσι ώστε οι άνθρωποι να αποδέχονται, ως κάτι λογικό και καθόλου ανήθικο, την επιχείρηση εμπορίας σκλάβων. Όμως, ακριβώς όπως το χρώμα ξεπλύθηκε από τα γλυπτά μας, με την πάροδο του χρόνου, αφήνοντας το σκληρό λευκό του μαρμάρου γυμνό, κάπως έτσι ξεπλύθηκε και η δική μας ιστορία. Κι όπως κλέψανε τα γλυπτά μας κλέψανε και την ιστορία μας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο Ευκλείδης, o Διόδωρος Σικελιώτης, ο Ηρόδοτος, ο Θαλής, ο Σωκράτης, ο Πλάτων, μεταξύ άλλων, είχαν ζήσει μέρος της ζωής τους στην Αφρικανική Ήπειρο. Σημαντικό είναι επίσης να θυμόμαστε ότι η φυλή των ανθρώπων που κοκκινίζουν στον ήλιο αποκαλούνταν βάρβαροι από τους αρχαίους ημών μελαχρινούς προγόνους, και η ανθρωπότητα ήταν τότε σχεδόν έτοιμη να δει στο κοκκινισμένο λευκό πρόσωπό τους την βαρβαρότητα. Η Ελλάδα του 2020, ένα νεοσύστατο κράτος μόλις 200 ετών, φαίνεται τόσο απελπισμένο στην προσπάθειά του να είναι μέρος του Δυτικού "πολιτισμένου" κόσμου, που ξεχνάει ότι η πρώτη χώρα που το αναγνώρισε δεν ήταν ούτε η Αγγλία ούτε η Γαλλία. Ήταν η Αϊτή, ένα μικρό νησάκι της Καραϊβικής το οποίο, κατά την δεκαετία του δικού μας επαναστατικού αγώνα (1820 - 1830), έδινε κι αυτό τη δική του μάχη για απελευθέρωση.

Στην σύγχρονη Ελλάδα, ενώ η γενιά μου έχει πλέον τόσους μαύρους γεννημένους και μεγαλωμένους στη χώρα αυτή (και προφανώς πολύ πιο Έλληνες από μένα, που την μισή μου ζωή ζω στο Λονδίνο), θα πρέπει μάλλον να παίζουν μπάσκετ σε επίπεδο NBA ( National Basketball Association) για να τους αποδεχτούμε ή για να τους δώσουμε την ιθαγένεια. Στην σύγχρονη Ελλάδα, στο Next Top Model, μια μαύρη παίκτρια, η Σουζάνα, αναγκάζεται από την παραγωγή να επιλέξει κούρεμα που αντιστοιχεί στον τύπο των μαλλιών των λευκών. Η επιβολή τύπου μαλλιών έχει χρησιμοποιηθεί ιστορικά και θεσμικά ως μέσο καταπίεσης. Άνθρωποι έχουν χάσει δουλειές επειδή τόλμησαν να έχουν το φυσικό τους μαλλί σε χώρους εργασίας, και παιδάκια έχουν χάσει μέρες στο σχολείο επειδή είχαν φυσικό το μαλλί τους. Το να επιβάλλεις σε κάποιον να έχει μαλλιά που δεν ανήκουν στη φυλή του, προωθεί πρότυπα Ευρωπαϊκής ομορφιάς και μάλιστα σε μια χώρα που, αν παρατηρήσεις τις μύτες του μεγαλύτερου ποσοστού των Ελλήνων, αυτές και μόνο προδίδουν την υποκατηγορία της φυλής στην οποίαν ανήκουμε. 

Το 1910, οι Αμερικανοί βλέποντας το τεράστιο κύμα διασποράς στη χώρα τους, στέλνουν το ανθρωπολόγο  Χένρυ Μπρατ Φερτσάηλντ
(Henry Pratt Fairchild) να μελετήσει αν οι Έλληνες ανήκουν στην λευκή φυλή. Το συμπέρασμα του, στο βιβλίο που εκδόθηκε από το πανεπιστήμιο του Yale, "Greek Immigration in the United States", είναι ξεκάθαρο: "Η περίπτωση των σύγχρονων μεταναστών μοιάζει πάρα πολύ με τη περίπτωση των Νέγρων". Σύμφωνα με τους μορφωμένους Αμερικάνους του 1910, εμείς οι Έλληνες δεν είμαστε λευκοί. Αλλά ούτε και τόσο κατώτεροι όσο είναι οι μαύροι. Εξού και η Κου Κλουξ Κλαν έκαιγε ελληνικές επιχειρήσεις και κυνηγούσε Έλληνες. Τίτλοι εφημερίδων όπως "Λευκή εθεάθη με Έλληνα" δεν προκαλούν εντύπωση. Στο Ντιτρόιτ δε, οι Έλληνες είναι οι μόνοι που αφήνουν τους μαύρους στα εστιατόρια τους, κάτι που ο δήμαρχος του Ντιτρόιτ το αναφέρει ακόμα. 

Μεγαλώνοντας στην Ελλάδα των 90s, θυμάμαι αυτό το κόμπλεξ κατωτερότητας. Το να είσαι "από το εξωτερικό", σήμαινε από το "καλό" εξωτερικό, το όσο πιο δυτικό γίνεται και όχι από την Αλβανία, όχι από τα Βαλκάνια. Γιατί εμείς είμαστε Ευρωπαίοι και όχι Αρβανίτες, και τον Ρήγα Φεραίο τον θυμόμαστε μόνο όπου μας συμφέρει, και την ιδέα των Ηνωμένων Βαλκανίων την ξεχνάμε πολύ εύκολα. Η φράση "Δεν είμαι ρατσιστής, αυτοί είναι μαύροι", ακολουθούμενη από τα γέλια των συμμαθητών μου, ακόμα ηχεί στα αυτιά μου. Στην Ελλάδα, το παράλογο του ρατσισμού είναι κωμικοτραγικό. Ο νεοέλληνας φασίστας είναι φασίστας εθνικιστής - έννοιες τελείως αντίθετες. Νιώθει πατριωτισμό αλλά γουστάρει και σβάστικα, άσχετα αν οι γενοκτονίες των Ελλήνων από Γερμανούς είναι τόσο μα τόσο πρόσφατες. Γουστάρει Αρχαία Ελλάδα αλλά είναι και πάρα πολύ Χριστιανός με μία παραφρασμένη έννοια Χριστιανοσύνης, μακριά από την Αγάπη και ακόμα πιο μακριά από την Ιδέα ότι ο Ιησούς και όλοι οι πρωταγωνιστές των Γραφών ήταν από τη Μέση Ανατολή. Στην Ελλάδα, αν είσαι μετανάστης σου μιλάνε στον ενικό, όποια κι αν είναι η ηλικία σου, γιατί είσαι κάτι κατώτερο και δεν μπορείς να χαίρεις του ίδιου σεβασμού με έναν Έλληνα παππού. Στην Ελλάδα, το 2019, η κυρία Καραβάτου, σε ένα σκέτς της εκπομπής της, κάνει "Blackface", χρησιμοποιώντας εκφράσεις όπως "μαυρίσατε από το κακό σας, μου μαυρίζετε τη καρδιά".

Το Blackface, που χρησιμοποιήθηκε στην Αμερική σε ταινίες όπως το "Birth of a Nation", όπου λευκός ηθοποιός βάφτηκε μαύρος και παρουσίαζε τους ανθρώπους της μαύρης φυλής σαν απείθαρχα ζώα με εγκληματικές τάσεις που θέλουν να βιάσουν τις λευκές γυναίκες, ευθύνεται κατά κάποιο τρόπο για την αναγέννηση της Κου Κλουξ Κλάν. Η χρήση του Blackface γινόταν και για να περάσει στη συνείδηση του λευκού το ποσό κακοί ειναι οι μαύροι, αλλά και για να τους γελοιοποιεί μέσα από σκετσάκια. Και στον ελληνικό κινηματογράφο, εύκολα αναγνωρίζεις την ξενομανία των Ελλήνων της εποχής για την Αμερική, την Αγγλία, την Γαλλία και την Ιταλία, και την αποστροφή για τους μαύρους και γενικά όλους τους ανθρώπους που ανήκαν στον ανατολικό κόσμο. Ταινίες με τίτλο όπως "Τον αράπη κι αν τον πλένεις" και η προβολή τους από την τηλεόραση του 2020, προκαλούν αποστροφή και απορία. Γιατί το 2020 δεν υφίσταται η δικαιολογία της άγνοιας αλλά μόνο η δικαιολογία της αδιαφορίας.

Η Ελλάδα είναι μια χώρα που υπήρξε ρατσίστρια ακόμα και με τα παιδιά της, όπως τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, που επιβίωσαν με δυσκολίες σε μια χώρα στην οποία ήταν πάντα δακτυλοδεικτούμενοι "τουρκόσποροι" και αντικείμενο χλευασμού για την προφορά τους ή την κουλτούρα τους, γιατί οποιαδήποτε διαφορετική κουλτούρα είναι κουλτούρα κατώτερη. Εκτός κι αν πρόκειται για την κουλτούρα των Ευρωπαίων γιατί, μπροστά σε αυτήν, η ουρά μπαίνει κάτω από τα σκέλια και μόνο όπλο είναι ο πολιτισμός και η ιστορία των ανθρώπων που έζησαν στον ελλαδικό χώρο 2000 χρόνια πριν. Εκτός αυτού, ο Έλληνας στην πραγματικότητα δεν αισθάνεται περήφανος για τίποτα άλλο, και μοιρολογεί νιώθοντας αδικημένος στην χώρα του, κλαίγοντας για τις χαμένες πατρίδες του Βυζαντίου και τα λοιπά. Η ευθύνη ποτέ δεν είναι δική μας, αφού πάντα φταίει η τουρκοκρατία, φταίει που είμαστε μικρή χώρα (υπ' όψιν η Ολλανδία και το Βέλγιο είναι πολυ μικρότερες) φταίνε όλοι οι άλλοι, και φταίει και η ίδια η ιστορία, γιατί ειμαστε ανίκανοι να πούμε ότι φταίμε εμείς. Δεν αναλαμβάνουμε ευθύνη και περιμένουμε ένα θαύμα από τα ξένα, από τους φίλους μας, τους συμμάχους μας εκεί στην μακρινή Δύση. Ίσως εκεί να εδρεύει και το εθνικό κόμπλεξ που ευθύνεται για αυτό το αίσθημα κατωτερότητας που γεννάει την αποστροφή προς τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. 



Τα πρόσφατα γεγονότα, που παρακολουθούμε να συμβαίνουν στις ΗΠΑ, θα έπρεπε να μάς αφορούν πολύ περισσότερο από ότι μάς έχουν εκπαιδεύσει να νομίζουμε. Γιατί ο George Floyd και αμέτρητοι άλλοι άνθρωποι είναι θύματα όχι κάποιου μεμονωμένου "ψυχοπαθή" ρατσιστή αλλά ενός θεσμικού ψυχοπαθούς ρατσισμού που γεννήθηκε γύρω στο 1600, όταν πρωτοάρχισε το δουλεμπόριο, έτσι ώστε να μπορούν να δημιουργηθούν οι βάσεις ενός βίαιου καπιταλιστικού συστήματος, το οποίο επιβιώνει και υπηρετούμε όλοι μέχρι σήμερα. Το κίνημα "Οι Ζωές των Μαύρων Ανθρώπων Μετράνε" (Black Lives Matter) θεωρείται αμφιλεγόμενο, αν και δεν λέει κανείς ότι οι ζωές των μαύρων μετράνε περισσότερο από τις ζωές των υπολοίπων, απλά μετράνε, σκέτο μετράνε! Τι είναι λιγότερο άραγε από το "μετράνε" για να μη θεωρείται αμφιλεγόμενο; Ζούμε ακόμα σε έναν κόσμο που κάποιοι λέμε "Όλοι πρέπει να έχουμε τα ίδια δικαιώματα ανεξάρτητα από τη φυλή, το φύλο, τη θρησκεία και το σεξουαλικό προσανατολισμό". Και όμως ακόμα υπάρχουν ανθρώποι που λένε "μπα... μάλλον όχι, δεν συμφωνώ". Και, ακόμα χειρότερα, υπάρχουν και οι άλλοι που μπορεί να συμφωνούν αλλά εξακολουθούν να είναι φασίστες. Ο φασίστας με τη μάσκα του πρωτοπόρου είναι χειρότερος από τον ειλικρινή φασίστα. Γι' αυτό, αν θέλεις να σκοτώσεις τον ρατσισμό, καλό είναι να κοιτάξεις στον καθρέφτη. Και μέσα σου, βαθιά. Να βρεις τον φασίστα που κάποιοι εδραίωσαν στη ψυχή σου. Και ίσως αύριο η πρόταση "Οι Ζωές των Μαύρων μετράνε" να μη προκαλεί αντιδράσεις παγκόσμιας κλίμακας. 

Ο εκφοβισμός και η αδίστακτη σαδιστική βία είναι τα εργαλεία με τα οποία έχει χτιστεί ολόκληρη οι οικονομία του σύγχρονου (και "πολιτισμένου") δυτικού κόσμου: εν ολίγοις η "ψυχοπάθεια", με την έννοια της απόλυτης έλλειψης ενσυναίσθησης (Sociopathy). Η αγοραπωλησία ανθρώπων και το εμπόριο ζάχαρης, καπνού και βαμβακιού καθιέρωσε τους πρώτους κεφαλαιοκράτες του σημερινού καπιταλισμού. Ο θεσμός της σκλαβιάς, με την έννοια του ανθρώπου ο οποίος αποτελεί ιδιοκτησία άλλου ανθρώπου, υπήρχε από την αρχαιότητα, αλλά ποτέ κανένα κράτος δεν στήριξε ολόκληρη την οικονομία του αποκλειστικά και μόνο στην μη-πληρωμένη εργασία. 

Ο ρατσισμός πηγάζει από εκείνον τον μηχανισμό του εγκεφάλου που λειτουργεί τοποθετώντας τα εξωτερικά ερεθίσματα σε κατηγορίες. Η πρόκληση δεν είναι να σταματήσουμε να κατηγοριοποιούμε, αλλά να καταλαβαίνουμε πότε αυτές οι κατηγοριοποιήσεις μας εμποδίζουν από το να δούμε απέναντι μας τον "Άλλον" γι' αυτό που πραγματικά είναι. Ο σημερινός ρατσισμός, όπως όλα τα ανθρώπινα κατασκευάσματα, έρχεται από το ΕΓΩ. Και ό,τι έρχεται από το ΕΓΩ συνήθως έχει και κομμάτια μισαλλοδοξίας, απληστίας, φόβου και όλα τα υπόλοιπα σκοτεινά κομμάτια του ΕΓΩ. Γιατί το καλό και το κακό είναι μέσα σε όλους μας. Και όσον αφορά το προνόμιο μας ως λευκοί Έλληνες, καλό είναι να θυμόμαστε ότι ναι μεν  είμαστε λευκοί, αλλά οι πιο σκουρόχρωμοι μεταξύ των ατόμων της λευκής φυλής μας. Κι όπως υπάρχει εσωτερικός ρατσισμός σε κάθε φυλή εναντίον του πιο σκουρόχρωμου (βλέπε λευκαντικές κρέμες στην Ινδία), έτσι και σε μας. Τα προνόμια είναι πολλά, το προνόμιο του να είσαι λευκός, το προνόμιο του να είσαι άντρας, το προνόμιο του να είσαι στρέιτ, το προνόμιο του να είσαι αδύνατος και άλλα. Πόσο λευκός όμως θεωρείται ένας Έλληνας στο Βέλγιο, μια μικρούτσικη χώρα που είχε ζωολογικούς κήπους με μαύρους ανθρώπους μέχρι το 1955; Η δικτατορία της βλακείας και του παραλόγου είναι ώρα να τελειώσει και να πεθάνει με τη δική μας γενιά. Ο σημερινός ρατσισμός είναι κάτι που μας έμαθαν τις τελευταίες πέντε γενιές και είναι δουλειά μας να τον ξεμάθουμε. Το google είναι φίλος μας και η εκπαίδευση πλέον προσωπική υπόθεση.