Ετικέτες

Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου 2020

Η εξέλιξη της νοημοσύνης των δελφινιών (βίντεο και υλικό κατάλληλο για σχολεία και εκπαιδευτικούς)


How smart are dolphins? - Lori Marino*

https://youtu.be/05PpTqtGhGU



researchgate.net
Οι περισσότεροι άνθρωποι όλο και κάτι έχουν ακούσει για την υψηλή νοημοσύνη των δελφινιών. Εκείνο που όμως ίσως να μην γνωρίζουν είναι η εξελικτική διαδικασία, μέσα από την οποία πέρασαν τα ζώα αυτά για να φτάσουν να έχουν τέτοια επίπεδα νοημοσύνης. Η προσαρμογή τους από την στεριά στην θάλασσα χρειάστηκε εκατομμύρια χρόνια για να φτάσει σε αυτήν την πολυσύνθετη και τόσο προικισμένη βιολογική οντότητα των σύχρονων δελφινιών, των οποίων η αναλογία μεγέθους του εγκεφάλου προς το μέγεθος του σώματος μπορεί να συγκριθεί μόνον με την αντίστοιχη ανθρώπινη. Σ' αυτό το μικρής διάρκειας βίντεο, η διακεκριμένη νευροεπιστήμων Lori Marino (1, 2, 3, 4) παρουσιάζει τα μονοπάτια μέσα από τα οποία πέρασε η εξέλιξη της νοημοσύνης που χαρακτηρίζει τα δελφίνια σαν ένα από τα εξυπνότερα πλάσματα αυτού του πλανήτη. Αυτή η νοημοσύνη καταδεικνύεται με συγκεκριμένες εκδηλώσεις και συμπεριφορές (όπως η δυνατότητα να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη, η κατανόηση σχημάτων και συμβόλων και η ενσυναίσθηση), τις οποίες μπορείτε να δείτε αναλυτικά εδώ  


how-intelligent-are-whales-and-dolphins
Most people agree whales and dolphins are the ‘brainiacs’ of the sea. Over millions of years, their bodies, brains, sensory systems and intelligence have evolved and adapted for living rich and varied lives in water. These are all very different from our own, yet in many ways, they are still more like us than you might suspect. This short video by renowned scientist Lori Marino explains how dolphin intelligence evolved. Dolphins are one of the smartest animal species on Earth. In fact, their encephalization quotient (their brain size compared to the average for their body size) is second only to humans. But exactly how smart are they? Lori Marino details some incredible facts about dolphins. 

View full lesson here: https://ed.ted.com/lessons/how-smart-are-dolphins-lori-marino#review (via Whale and Dolphin Conservation -- video posted and here)

Σημ: Αυτή η μικρή παρουσίαση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και στα σχολεία, καλώντας στο τέλος τα παιδιά να απαντήσουν σε μερικές ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών, όπως, για παράδειγμα: Από ποια ζώα της στεριάς προήλθαν τα δελφίνια; Τι αλλαγές υπέστησαν οι πρόγονοι των δελφινιών μέχρι να φτάσουν στην σημερινή τους μορφή; Τι σημαίνει αυτοεπίγνωση στα δελφίνια; Γιατί τα δελφίνια χρησιμοποιούν σφουγγάρια; Πού μπορεί να οφείλεται ένας μαζικός εκβρασμός δελφινιών; Και επίσης μερικές ερωτήσεις κρίσεως, όπως: Γιατί οι πρόγονοι των σημερινών δελφινιών μετακόμισαν από την στεριά στην θάλασσα; Πώς μπορούν τα δελφίνια να συνεργαστούν στο κυνήγι; Γιατί η συνεργασία και η αλληλεγγύη μεταξύ των δελφινιών είναι ωφέλιμη στις κοινωνίες τους; Εσείς με ποιους τρόπους θα μπορούσατε να δείξετε το ενδιαφέρον και την αγάπη σας για να τα βοηθήσετε; 

Δείτε το ερωτηματολόγιο στα αγγλικάεδώ από όπου και αντιγράφω: 

1.- Cetaceans are descended from land mammals who
α. Had horns
β. Were closely related to sharks
γ. Had hooves
δ. Had very large brains


2.- About 35 million years ago the early versions of modern dolphins
α. Became larger in body size than the previous group of cetaceans
β. Developed more formidable teeth than their predecessors
γ. Still lived on land part of the time
δ. Started to echolocate


3.- Dolphins have metacognition. This means
α. They can understand an artificial language
β. They can think about their own thoughts and report on them


4.- The Dolphin Sponge Club Is
α. Is an example of cultural tool use
β. Is a group of dolphin researchers in Florida
γ. Is a group of captive dolphins who have learned the names for different colored sponges
δ. Is a group of dolphins who make sponges from man-made plastic items found in the ocean


5.- A mass stranding of dolphins 

α. Is due to the poor navigational abilities of many dolphin species
β. Is often a result of the loyalty a group has for one sick or injured individual
γ. Is a cultural tradition
δ. Represents the dolphins' desire to go back to a terrestrial lifestyle

6.- What are some of the reasons you can think of for why dolphin ancestors adopted an aquatic lifestyle?
 

7.- What are some of the ways communication might be used for cooperative hunting?
 

8.- How would being compassionate and empathic be advantageous for dolphins?

*Η Lori Marino είναι νευροεπιστήμων ειδικευμένη στην συμπεριφορά και τις ψυχοδιανοητικές ικανότητες των ζώων, πρώην καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Emory, όπου δίδαξε επί 20 χρόνια. Είναι πρόεδρος του προγράμματος Whale Sanctuary Project (Fb), σκοπός του οποίου είναι η δημιουργία του πρώτου καταφυγίου για αιχμάλωτες όρκες και μπελούγκες στην Βόρεια Αμερική. Διευθύνει επίσης το Kimmela Center for Animal Advocacy (Fb), έναν οργανισμό που προσπαθεί να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα και τους υπερασπιστές των ζώων. Έχει εμφανιστεί σε διάφορα ντοκιμαντέρ όπως το Blackfish (Fb1, Fb2) που περιγράφει την βιομηχανία αιχμαλωσίας της όρκας, και το Unlocking the Cage (Fb) που παρουσιάζει τις προσπάθειες να κατοχυρωθεί νομικά το δικαίωμα της προσωπικότητας στα μη ανθρώπινα ζώα. Είναι παγκοσμίως γνωστή για τις έρευνές της πάνω στην εξέλιξη του εγκεφάλου και την νοημοσύνη των δελφινιών και λοιπών κητωδών σε σύγκριση με τα πρωτεύοντα. Το 2001 δημοσίευσε τις έρευνές της σχετικά με την ικανότητα των ρινοδέλφινων να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη, και μετά απ' αυτό αποφάσισε να θέσει τον εαυτό της εναντίον της αιχμαλωσίας τους, ακόμα και στην περίπτωση που η αιχμαλωσία προορίζεται να εξυπηρετήσει επιστημονικούς σκοπούς. Στο παρακάτω βίντεο εξηγεί τους λόγους που την οδήγησαν προς αυτήν την κατεύθυνση: How Science Made Me an Animal Advocate | Lori Marino | : https://youtu.be/ziT1sseS2Xo

  
Περισσότερο υλικό σχετικά με τα δελφίνια για σχολεία και εκπαιδευτικούς, εδώ: http://www.pelagosinstitute.gr/gr/ekpaidefsi/choros_paidion.html 

Πληροφορίες για τα δελφίνια των ελληνικών θαλασσών από τους εξής επίσημους ιστότοπους: 
Για τα δελφίνια του Αμβρακικού κόλπου δείτε επίσης : Tethys Research Institute -> Ionian Dolphin Project (IDP)



dolphinbiology/photos
Και για πιο μικρά παιδιά: Αν με ρωτούσε να τού πω για τα δελφίνια ένα παιδί, θα του έλεγα ότι..  [από ΤΑ ΔΕΛΦΙΝΑΡΙΑ ΚΑΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΤΟΥΣ ΑΞΙΑ -- ΙΣΤΟΡΙΑ 3η: ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ] και επίσης θα τύπωνα και θα τού έδινα να ζωγραφίσει με δικά του χρώματα αυτό: our friends the DOLPHINS: An educational FREE colouring booklet available in 12 languages, ένα ολιγοσέλιδο εικονογραφημένο βιβλιαράκι για δελφίνια, διαθέσιμο σε 12 γλώσσες, από τον Giovanni Bearzi (google.gr) που μπορείτε να κατεβάσετε στα ελληνικά από εδώ: http://www.dolphinbiology.org/_download/dolphinfriends/dolphinfriends_gr.pdf  (http://www.dolphinbiology.org/_media/dolphinfriends/gr.htm) ή εδώ, σε μετάφραση της Βούλας Αλεξιάδου και του Αλέξανδρου Φραντζή.

Ο Giovanni Bearzi μελετά τα δελφίνια της Μεσογείου από το 1986 και ειδικά στην Αδριατική και το Ιόνιο πέλαγος. Ίδρυσε και διηύθυνε για μια δεκαετία ένα πρόγραμμα για τη μελέτη και την προστασία των δελφινιών στην Κροατία, στο οποίο απονεμήθηκε το βραβείο «Henry Ford European Conservation Award», ως το καλύτερο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Πάντα προσπαθεί να συνδυάσει την επιστημονική εργασία με την ευαισθητοποίηση του κοινού και με την εκπαίδευση για την υποστήριξη της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος και έχει επιβλέψει σημαντικό αριθμό φοιτητών και νέων ερευνητών. 


Περισσότερα βιβλία σε μορφή PDF από openbook.gr: “Δελφίνια – οι φίλοι μας !” -- δελφίνια -- θαλάσσια θηλαστικά










Filikaki

πρώτη κοινοποίηση εδώ




ΥΓ1. Ο καθένας μπορεί να συμβάλλει στην προστασία των δελφινιών και άλλων κητωδών της Ελλάδας, φωτογραφίζοντάς τα κατά την διάρκεια μιας συνάντησης μαζί τους στα ελληνικά πελάγη. Πιθανόν να έχετε τέτοιες φωτογραφίες ή βίντεο, αλλά να μη γνωρίζετε την αξία τους! Ένα αντίγραφό τους, έντυπο ή ψηφιακό, ακόμη κι αν δεν είναι καλό τεχνικά ή αισθητικά, μαζί με την ημερομηνία και τη γεωγραφική θέση παρατήρησής τους μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμο υλικό για τη μελέτη και την προστασία τους. (Δαίμων της Οικολογίας, Τεύχος 82, Μάιος2008, ΤΑ ΔΕΛΦΙΝΙΑ ΤΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ


ΥΓ2 Για περισσότερη μελέτη

 

 Τα Κητώδη των Ελληνικών Θαλασσών (Αλέξανδρος Φραντζής και Παρασκευή Αλεξιάδου): http://www.pelagosinstitute.gr/en/pelagos/pdfs/Frantzis%20&%20Alexiadou%202003.pdf






 





ΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ (έκδοση του WWF Eλλάς): http://www.hcg.gr/alieia/thilastika/electronic-capacity-building-kit-GR.pdf







ΥΓ3. Στο http://dolphinsforkids.blogspot.com/ που είχε φτιάξει παλιότερα μια υπέροχη μαμά θα βρείτε επίσης αρκετό υλικό για παιδιά διαφόρων ηλικιών. Ορισμένοι σύνδεσμοι χρειάζονται ανανέωση και δεν λειτουργούν, αλλά υπάρχουν αρκετά κείμενα, φωτογραφίες και βίντεο που μπορούν να φανούν χρήσιμα, όπως για παράδειγμα το τραγούδι για τα είδη των δελφινιών.



κι' ένα τελευταίο για παιδιά
Life of dolphins explained to children
Created in French by Yvon Godefroid
Translated into English by Karen Trevayne

Δεν υπάρχουν σχόλια: